ძიების შედეგები
სულ ნაპოვნია 68 დოკუმენტი იფარის სოფელი ნაკიფარიდან.
-
დღესასწაულთა სახელწოდებანი
დღეობები: თეთრი ფხუ ყველიერი ყველიერი (თაში აღაბ) შავი ფხუ ლითოდრი ხატიცხოველი ლილააშუნე ისგლინჩაალი ხარება დიდი ხუთშაბათი (თამფა ცაში) ურიების პარასკევი თამფ
-
თეთრი ფხუ
ხორცის აღაპის მეორე დღეს ორშაბათ დღეს არის თეთრი ფხუ. იმ დღეს იფარელები თოვლის კოშკს აგებენ. იმ დღეს სჩვევიათ ლოცვა მემკვიდრის, ვაჟის,
-
თეთნე ფხუ, სიტყვების განმარტებანი
თეთნე ფხუ, სიტყვების განმარტებანი დაწერილია ქართლი ანბანით სვანურად. განმარტებულია რუსულად
-
შავი ფხუ (გვ.1.)
ყველიერის (თაშის აღაბის) მეორე დღეს, ორშაბათ დღეს არის შავი ფხუ. იმ დღეს ზეგენელი და ბოგრეშელი მამაკაცები შეიკრიბებიან ყველანი იფარის სვიფ
-
ლითოდრი (გვ.1.)
მეშხე ფხუს მერე არის ლითოდრი. ყოველთვის ლითოდრი ხვდება შაბათს. ლითოდრის წინა დღეს, პარასკევ დღეს, მამაკაცები ერთად შეიკრიბებიან ხოლმე მიტოვებულ,
-
ხატისცხოვლობა
ლითოდრიელის მერე ორშაბათ დღეს არის ხატიცხოველი ანუ ხატი ცოცხალი. იმ დღეს ზოგიერთები ორგანოების სახელზე (ასუარხან) შიმშილობენ. არც პურს ჭამენ და
-
ლილააშუნე (გვ.1.)
ხატიცხოველის მერე მეხუთე დღეს არის თესვის დღეობა (ლილააშუნე). იმ დღეს პირველად ჩადებენ თესლს მიწაში, პირველად გადააგდებენ მარცვალს. მიწაზე თ
-
ისგლილჩალ (გვ.1.)
ლილაშუნედან ისგლინჩალამდე არის ერთი კვირა და სამი დღე. ისგლინჩაალის დღეს ცერცვს მოხარშავენ და იმ ღამეს ცერცვიან პურებს აცხობენ. თითო სეფისკვერს ა
-
ხარება
ხარება ყოველთვის ოცდახუთ მარტს ხვდება. იმ დღეს უქმეა. მუშაობა არ შეიძლება. იმ დღეს რაიმე განსაკუთრებული ლოცვა არ სჩვევიათ, არ იციან.
-
აია
ისგლინჩაალის მერე პირველ კვირადღეს აია (ა) ჰქვია. იმ დღისთვის ხორბლის ფქვილს გამოფქვავენ ქალები საფქვავებში (ლაშირაქა აშიირეხ) თესლის რიტუალისთვის.
-
ბაია (გვ.1.)
აიას მერე მეორე კვირადღეს ბაია (ბა) ჰქვია. იმ დღისთვის ქალები ხორბლის მარცვალს გამოფქვავენ საფქვავში თესლის რიტუალისთვის. ბაია დღეს თესლს ხარშავენ
-
ჭინკების, ეშმაკების, კუდიანების კვირეული (ჰერიაა მიიშუ)
ბაიას მეორე დღესვე, ორშაბათ დღეს ჭინკების, ეშმაკების, კუდიანების კვირეული იწყება. ჭინკების კვირეული ხუთშაბათ საღამომდე გრძელდება. იმ კვირ
-
დიდი ხუთშაბათი (თანფა ცააშ) (გვ.1)
ჭინკების კვირეულის მერე არის დიდი ხუთშაბათი იგივე აღდგომის ხუთშაბათი (თანფა ცაშ). აღდგომის ხუთშაბათ დღეს ერთი ქალი დილაუთენია ადგება და ხმი
-
-
ლიჭყვინე
ძირითადად, მეტწილად ამას მოაყრიან ხოლმე ორშაბათ დღეს, ხუთშაბათს და შაბათ დღეს. ლიჭყვინე ჰქვია პერიოდს და კონკრეტულად დღეს, როდესაც ხანგრძლივი ზამ
-
ლიქშორალი
ლიქშორალი ჰქვია მდინარის პირას ქვიშაზე რიტუალებს. აღდგომის ხუთშაბათ დღეს რომ კაცი მდინარის პირას წავა, იქ ულაპარაკოდ, ხმის ამოუღერბლად რიყის
-
-
აღდგომის კვირეული (თანფარელიდრე ) (გვ.1.)
აღდგომის შაბათ დღეს მღვდელი და დიაკონი ოჯახიდან ოჯახში დადიან აღდგომის კვირეულის რიტუალების ჩასატარებლად. მოსახლესთან რომ შედიან, იმ ოჯახში აკურთხებენ
-
აღდგომა (თანაფ) (გვ.1.)
ძველ დროში ერთი კაცი, რომელსაც მაღალი ხმის ტემბრი (დიდი ხმა) ჰქონდა, სახარებიდან გამოსვლის მერე (ანუ წირვის მერე), სახეს აღმოსავლეთისკენ იზამდა ხოლ
-
ლადბაშილი
ლადბაშილი ჰქვია იმ სახლს, რომელშიც ქალები ნადბაშუნს აცხობენ და შეალოცავენ წმინდა გიორგის. ეს ლადბაშილი დგას ეკლესიის ახლოს. ეს ლადბაშილი გაზაფხულზე