ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ისგლილჩალ (გვ.1.) | |
დასახელება (ორიგ.): | ისგლილჩალ | |
ავტორისეული აღწერა: | ||
შინაარსი: | ლილაშუნედან ისგლინჩალამდე არის ერთი კვირა და სამი დღე. ისგლინჩაალის დღეს ცერცვს მოხარშავენ და იმ ღამეს ცერცვიან პურებს აცხობენ. თითო სეფისკვერს აცხობენ სულდგმულთა სახლზე. გამოცხობის მერე შეალოცავენ საქონლის სახელზე და ისგლინჩაალის წმინდა გიორგის ევედრებიან მუნისა და ფსორიაზის (ხვარს–მახერას) აშორებას; (ხვარს –საქონლის დავადებაა!). ევედრებიან ასე: „ისგლინჩაალის წმინდაო გიორგი, გვიმრავლე საქონელი, არაფერი გამოგვაკლო ამ წლის განმავლობაში, ცუდი დაავადებები (ხვარსი და მახეერა) არ მოგვაკარო“. ამის მერე თითო სეფისკვერს ოჯახის წევრები ყველანი ხელში დაიჭერენ: მამაკაცები ხარების წინ ხარების სასაჭმელეებთან ჩამოსხდებიან, ქალები ძროხების წინ ძროხების სასაჭმელეებთან ჩამოსხდებიან, ბავშვები ცხვრების წინ სასაჭმელეებთან ჩამოსხდებიან. ეს სეფისკვერები ყველამ უნდა შეჭამოს ბოლომდე ხმის ამოუღებლად. წესები მკაცრ დაცვას საჭირეობენ, იმიტომ რომ თუკი მამაკაცები დათქმულზე ადრე ამოიღებენ ხმას, მაშინ ხარების კლება იცის, ხარებით ზარალი გარდაუვალია; თუკი ქალები დაარღვევენ დათქმას და ხმას დროზე ადრე ამოიღებენ, მაშინ ძროხების კლება და მარცხი იცის. ხოლო ბავშვები თუკი ამოიღებენ ხმას, მაშინ ცხვრების კლება იცის. იმ ღამეს სტუმრის მოსვლა არ შეიძლება. გარე კაცის შემოსვლა ოჯახში არ არის სასურველი. კი არადა, ოჯახის წევრისთვისაც კი, რომელიც ახალი წლის ღამეს არ იყო შინ, ამ დროს მისთვისაც კი არ შეიძლება სახლში, აქ, ამ რიტუალში მონაწილეობა. ისგლინჩაალის დღეს მიცემა არაფრისა არ შეიძლება და საციქველის მიცემაც არ შეიძლება (მად შიდ!). | |
დამატებითი ინფორმაცია: | "ისგლილჩალ, გუიზ, სეფისკვერი, დიდმარხვა, ნნიარ (მეზუ მანგარ ლადიარალ ხვარხან" | |
თემი: | იფარი | |
სოფელი: | ნაკიფარი | |
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | 1930 | |
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 15სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | გუიზდიდმარხვაისგლილჩალნნიარ (მეზუ მანგარ ლადიარალ ხვარხან |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (იფარი, ნაკიფარი, ზემო სვანეთი)
...
ამ დღეს არაფერი ჩვევა არ გვაქვს. ამ დღეს თურმე ურიებმა დააღალატეს ქრისტ...
ლიფანალის კვირეულის შემდგომ რომ ხუთშაბათი მოვა, ამას ჰქვია დაბრუნების ...
ძველ დროში ერთი კაცი, რომელსაც მაღალი ხმის ტემბრი (დიდი ხმა) ჰქონდა, სახა...
24/05 ჰèლშა საფტინ 06/04 ალèნგვერის მერე პირველი შაბათი არის ჰèლიში. . იმ კვირაშ...
შავი ფხუს დღეს უყველო სეფისკვერებს აცხობენ და შევალოცავთ ხოლმე თესვა–მ...
მიცვალებულის დატირება და დაკრძალვა, სარიტუალო საკვების მომზადება და ქელეხი....
მერე, შაბათს ისევ ქაშუათობის შაბათი ჰქვია. იმ დღეს რამდენი სტუმარიც სოფელში მოგ...
13/01 ჯçðდი ჰêმ 26/01 ჯოდი ჰამ ყოველთვის ორშაბათი დღეა. მამლის ყივილზ...
აღწერილია ხადობის დღეს მუცლის სალოცავი რიტუალის ჩატარების წესები. ხადობის ლამარი...
ბარბარობის მერე სამი კვირა რომ გავა, მაშინ არის შობა. შობის ღამეს აკეთ...
მოეტანოს და დაებრუნებინოს თქვენთვის. მზიან–თაფლიანიმც ყოფილიყოს თქვენი...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (იფარი, ნაკიფარი, ზემო სვანეთი)
წლისთავზე გარდაცვლილი ქალისთვის სუფრის კურთხევა მღვდლის მიერ...
სამეურნეო იარაღი თოხი...
ბეჩოს თემის ქალების სალოცავი ჯგერან, რომელშიც ინახება ნაყოფიერების (მომტანი) ქვე...
მღვდელი წლისთავზე აკურთხებს გარდაცვლილი ქალისთვის მიძღვნილ სუფრას...
სახლების დიდებით შემოვლა გარდაცვლილ სულთა წასვლის დღეს (ლიფანალის დასრულებისას)...
ფოტოზე მოჩანს მაჩუბის ბაგის ორნამენტირებული ტიხარი...
ყველის საწური კალათა ...
ეკლესია "ფეხ" სოფ. წვირმში, იფარის საზოგადოება ...
მიცვალებულის მოსახსენებელი დღე ლაგუან, გარდაცვლილის შემოსილი და იარაღასხმული მამ...
მაგიდა გარდაცვლილის თავთან; გარდაცვლილის საყვარელი საყოფაცხოვრებო ნივთებით და ...
ოქტომბრის დღესასწაული იფარის თემში. სკოლის მოსწავლე გოგონა ამბობს ლექსს, 1930წ. ...
გარდაცვლილთა სულების მიღება-გამასპინძლება "ლიფანალის" დღეებში...