| ტიპი: | ხელნაწერი | |
|---|---|---|
| დასახელება: | უფლიში | |
| დასახელება (ორიგ.): | უფლიშ | |
| ავტორისეული აღწერა: | "06/ 04 უფლიშ 19/04 | |
| შინაარსი: | მერე, კვირა დღეს არის „უფლიშ“. ამ დღეს მოლასკრენი ხარებს და ვერძებს კლავენ ლასკარში. ლასკარი 5-8 ოჯახისაგან შედგება, არის უფრო მეტი რაოდენობაც. „ლასკარი“ ძალიან ახლობელი ოჯახების ერთობაა. ესენი ლასკრის დღეს მორიგეობით დაკლავენ საერთო ზვარაკად ხარს - „ლეçფალიშ“ -ს. ამ ხარს შაშიშობიდან უფლიშამდე ვაჭმევთ რაც შეიძლება ბევრს და მეტს, სხვა საქონლისგან განსხვავებით, გასასუქებლად. ზვარაკს გაიღებს მორიგე ოჯახი თავისი მორიგეობისას. დილით შეიკრიბებიან ადრე და შეუდგებიან ზვარაკის დაკვლის რიტუალს. შეიყვანენ ხარს „ქორ“-ში და იქ სალოცავი სარკმლის წინ შეავედრებენ ხოშა ღერბეთს, რომელსაც ამ ჟამს „ფუსდ ნêბçასდ“-ით მოიხსენიებენ, ზვარაკს. ორივე რქაზე დაუმაგრებენ სანთელს და ისე ხელაპყრობილები ევედრებიან „ფუსდ ნაბუასდი“- საო შენ შეივედრე ჩვენი ლასკარი და ლასკარის სტუმარი ყველა. ჩვენ არ დავივიწყებთ შენს ხსენებას და არც შენ დაივიწყო ჩვენი შველა“ ამ სავედრებლის თქმის შემდეგ ერთი სანთლით რომელიც რქაზე ჰქონდა მიმაგრებული, ბალანს შევუტრუსავთ რქებს შუა, მერე მარჯვენა მხარზე და ბოლოს მარჯვენა გვერდზე. ამის მერე, ან სახლში დავკლავთ, ან გარეთ ეზოში. გავატყავებთ, დავაჩარექებთ, მოსახარშს ჩავადგამთ მოსახარშად და სადილობისას მივირთმევთ სტუმრებთან ერთად. საღამოს სტუმრებსაც გავისტუმრებთ სახლში. ხარებას ან ორთაშუას (Îêრნესგაში, იგულისხმება აღდგომის მსგეფსი) შევაგროვებთ გçიზისთვის ხორბლის მარცვალს, თითო ჩêფლêშს სულზე. ამას აგროვებს მორიგე ოჯახის ერთ-ერთი წევრი. ამ დროს ერთი ჩაფლაში დიდი ღმერთისთვისაა, მეორე ჯგèრìგისთვის, მესამე მèქემ თìრინგზელისთვის, მეოთხე ლამარიასთვის, მეხუთე სიკობისთვის, მეექვსე ბაპისთვის. ( ე.ი. ექვსი ჩაფლაში გროვდება ერთი კაცის სახელზე, ექვსი მეორის, ექვსი მესამის და ა. შ. 10 სულიანი ოჯახისთვის 60 ჩაფლაში და ა. შ. ამდენი ხორბლის მარაგი იყო აღნიშნული დღესასწაულისთვის 10 სულიანი ოჯახისთვის საჭირო და აუცილებელი) " | |
| დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ნინო წერედიანმა | |
| თემი: | ლატალი | |
| სოფელი: | ||
| ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
| წელი: | ||
| მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
| ზომები: | 40სმ × 21სმ | |
| მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
| დაზიანებები: | ||
| თეგები: | გçიზივერძილასკარისაკლავიუფლიშჩაფლაშხარიჯგრაგ | |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, ზემო სვანეთი)
20/01 ლიმპარიშ დეშდი ლêდეღ 02/02 ლიმპარობის ორშაბათს ლაჰილელების ერთი ჯგუფი სოფ...
მარიამობის მერე, 8 სექტემბერს ლამარიას შობაა. იმ დღეს ხაჭაპურებს დავაცხობთ და აღ...
აღწერილია ხადობის დღეს მუცლის სალოცავი რიტუალის ჩატარების წესები. ხადობის ლამარი...
გუნუაანთ ჩამეგიანთა ერთ–ერთი წინაპარი (ხოშა) დაჭერილი ყოფილა კახეთ...
18/ 01 ჯêნგლობ 31/01 ამ ღამით კოჭლი სულები მოდიან სახლში და როგო...
ამის მერე, ოთხშაბათს, არის ისგ ლილჩìლ (დიდმარხვის შუა პერიოდი) და ამ დღეს იციან ...
ს. იფხი დავით çოტაშერ ნანსყანი. მეისარობა დღეს, პირველად, ღორის ხორცის ჭამა ჩვენ...
მოეტანოს და დაებრუნებინოს თქვენთვის. მზიან–თაფლიანიმც ყოფილიყოს თქვენი...
ეს სოლომი არის გამძლეობის და ძალის მიმცემი და მიმნიჭებელი. ამ კათხას შესწ...
აღწერილია ხადობის დღეს მუცლის სალოცავი რიტუალის ჩატარების წესები. ხადობის ლამარი...
(კონტექსტიდან არის ამოგლეჯილი ეს გვერდი!) ჩვენთან ყვებიან, რომ ლიფა...
იქვე მოიყვანენ მღვდელს. მღვდელი რომ აკურთხებს ტაბლებს, კურთხევისთვის აძ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, ზემო სვანეთი)
განცხდაბ — წყალკურთხევა ნათლისღების დღესასწაულზე, , სადღესასწაულო ღვთისმსახურებ...
ფოტოზე აღბეჭდილია ტრაპეზი შეწირვის რიტუალის შემდგომ დღესასწაულ ფუსნახან ლიძჰენზე...
ფოტოზე აღბეჭდილია ოჯახის უფროსი მოსალოცი ფიჩქით ხელში, რომელზედაც ალაგია ლემზირი...
ფოტოზე აღბეჭდილია ზითანაი ფარჯიანის ოჯახში, ბარბარობის დღისთვის სარიტუალო პურე...
სულის მოსახსენებელი სუფრა მიცვალებულის სახლში ...
ფოტოზე გამოსახულია ლატალის თემის სოფ. იენაშის მკვიდრის ბიაზრუკ წერედიანის დატირ...
სამიწათმოქმედო იარაღები-გუთანი და გუთნის ნაწილები განმარტებებით ...
ფოტოზე აღბეჭდილია "ლაჰლათახაშ" -ის დღესასწაულზე , სოფელ ლაჰილში შეკრებილი, ლატ...
ფოტოზე აღბეჭდილია უთენია, ხალხის მსვლელობა სასაფლაოსკენ ...
შრომის იარაღები საფარცხავი, ნაჯახი, ბარი, წერაქვი ...
ყაუ - კერაზე ჩამოსაკიდი კავი ლაფთან - ხარის კუდისგან დამზადებული ბუხრის საწმენდ...