უფლიში

ტიპი: ხელნაწერი
დასახელება: უფლიში
დასახელება (ორიგ.): უფლიშ
ავტორისეული აღწერა: "06/ 04 უფლიშ 19/04
შინაარსი: მერე, კვირა დღეს არის „უფლიშ“. ამ დღეს მოლასკრენი ხარებს და ვერძებს კლავენ ლასკარში. ლასკარი 5-8 ოჯახისაგან შედგება, არის უფრო მეტი რაოდენობაც. „ლასკარი“ ძალიან ახლობელი ოჯახების ერთობაა. ესენი ლასკრის დღეს მორიგეობით დაკლავენ საერთო ზვარაკად ხარს - „ლეçფალიშ“ -ს. ამ ხარს შაშიშობიდან უფლიშამდე ვაჭმევთ რაც შეიძლება ბევრს და მეტს, სხვა საქონლისგან განსხვავებით, გასასუქებლად. ზვარაკს გაიღებს მორიგე ოჯახი თავისი მორიგეობისას. დილით შეიკრიბებიან ადრე და შეუდგებიან ზვარაკის დაკვლის რიტუალს. შეიყვანენ ხარს „ქორ“-ში და იქ სალოცავი სარკმლის წინ შეავედრებენ ხოშა ღერბეთს, რომელსაც ამ ჟამს „ფუსდ ნêბçასდ“-ით მოიხსენიებენ, ზვარაკს. ორივე რქაზე დაუმაგრებენ სანთელს და ისე ხელაპყრობილები ევედრებიან „ფუსდ ნაბუასდი“- საო შენ შეივედრე ჩვენი ლასკარი და ლასკარის სტუმარი ყველა. ჩვენ არ დავივიწყებთ შენს ხსენებას და არც შენ დაივიწყო ჩვენი შველა“ ამ სავედრებლის თქმის შემდეგ ერთი სანთლით რომელიც რქაზე ჰქონდა მიმაგრებული, ბალანს შევუტრუსავთ რქებს შუა, მერე მარჯვენა მხარზე და ბოლოს მარჯვენა გვერდზე. ამის მერე, ან სახლში დავკლავთ, ან გარეთ ეზოში. გავატყავებთ, დავაჩარექებთ, მოსახარშს ჩავადგამთ მოსახარშად და სადილობისას მივირთმევთ სტუმრებთან ერთად. საღამოს სტუმრებსაც გავისტუმრებთ სახლში. ხარებას ან ორთაშუას (Îêრნესგაში, იგულისხმება აღდგომის მსგეფსი) შევაგროვებთ გçიზისთვის ხორბლის მარცვალს, თითო ჩêფლêშს სულზე. ამას აგროვებს მორიგე ოჯახის ერთ-ერთი წევრი. ამ დროს ერთი ჩაფლაში დიდი ღმერთისთვისაა, მეორე ჯგèრìგისთვის, მესამე მèქემ თìრინგზელისთვის, მეოთხე ლამარიასთვის, მეხუთე სიკობისთვის, მეექვსე ბაპისთვის. ( ე.ი. ექვსი ჩაფლაში გროვდება ერთი კაცის სახელზე, ექვსი მეორის, ექვსი მესამის და ა. შ. 10 სულიანი ოჯახისთვის 60 ჩაფლაში და ა. შ. ამდენი ხორბლის მარაგი იყო აღნიშნული დღესასწაულისთვის 10 სულიანი ოჯახისთვის საჭირო და აუცილებელი) "
დამატებითი ინფორმაცია: ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ნინო წერედიანმა
თემი: ლატალი
სოფელი:
ტერიტორია: ზემო სვანეთი
წელი:
მასალა: ქაღალდი, მელანი
ზომები: 40სმ × 21სმ
მდგომარეობა: დამაკმაყოფილებელი
დაზიანებები:
თეგები: გçიზივერძილასკარისაკლავიუფლიშჩაფლაშხარიჯგრაგ

ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, ზემო სვანეთი)


...
შობის დღესასწაული-ქრისდეეშ

შობის მეორე დღეს არის ქრისტეშობა. ქრისტეშობა დღეს გვჩვევია ასე: ...

...
აღდგომა (თანაფ) (გვ.8.)

დიდ აღდგომას, ხოშა თანაფს ერთი გვარის წარმომადგენლები ერთად იკრიბებიან, ა...

...
ტაძრობ

მარხვის დამთავრების მერე , ერთი კვირის შემდეგ არის „ტაძრობ“. მაშინ ქორწილის გადა...

...
ბარბარობა (გვ.1.). ლატალის თემი

დღესასწაულთა თავი ბარბლაშია. ბარბალობა დღეს სხვის კარზე დაძახება არ შეიძლება - კ...

...
მაცხუარი თახაშ

01/04 მაცხუარ თახაშ 14/04 მერე სამშაბათს, მაცხუარ თახაშია. ოჯახიდან თითო კაცი...

...
ქაშიათობა

05/04 ქაშçათობ 18/04 მერე, „უფლიშის საფტინ“ - ია და იმართება „ქაშçìთობ“-ა. ორ კ...

...
ღუეშგე ლიმერიე (გვ.2)

ღუეშე ლიმერიე მარიამობის შემდეგი კვირაა, რომლის დროსაც კარგი მოსავლისთვის იწირე...

...
ლალხორი

ლალხორი ეწოდება ოქტომბრის პირველ კვირას. ამ დღეს ყველა ღმერთს ეწირებოდა ლემზირებ...

...
ლამპრობა (ლაჰილი. გ.2)

20/01 ლიმპარიშ დეშდი ლêდეღ 02/02 ლიმპარობის ორშაბათს ლაჰილელების ერთი ჯგუფი სოფ...

...
ლიჭყვინე

ძირითადად, მეტწილად ამას მოაყრიან ხოლმე ორშაბათ დღეს, ხუთშაბათს და შაბათ ...

...
მუჟღçრეში ლიგიერგი“//“ლიგიერგი ანგარიშ

დიდმარხვამდე ხუთი დღით ადრე „ლიგიერგის ანგარიშია“ და ჯგèრაგის დღეა. ჯგèრაგის კაც...

...
ლალხორი

ლალხორი ეწოდება ოქტომბრის პირველ კვირას. ამ დღეს ყველა ღმერთს ეწირებოდა ლემზირებ...

სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, ზემო სვანეთი)


...
მიცვალებულის ნეშტთან მამაკაცების დატირების ერთ-ერთი მომენტი

ფოტოზე გამოსახულია ლატალის თემის სოფ. იენაშის მკვიდრის ბიაზრუკ წერედიანის დატირ...

...
დღესასწაული სიკუობ ლატალში

ფოტოზე აღბეჭდილია ტრაპეზი ლალცხატის მინდორში, დღეობა სიკობზე, მსხვერპლშეწირვის შ...

...
ხვამლობის დღსასწაული

სამსხვერპლო მამლის დაკვლა ხვალმობ-აზე, ხველების თავიდან ასაცილებლად ...

...
კერა

კერა...

...
წმ.ღვია და წმ.მსხალი

წმ.ღვია და წმ.მსხალი ფარის თემში. ...

...
დღესასწაული უფლიშ - ხარის შეწირვის რიტუალი

ფოტოზე უფლიშ-ის დღესასწაულის მსხვერპლშეწირვის ის მომენტია აღბეჭდილი, როდესაც ხდე...

...
მიცვალებულთა სულების მობრძანების დღეს საქალებო ჩირაღდნების გამოთლა არყის ხისგან

ფოტოზე გამოსახულია არყის ხისგან საქალებო ჩირაღდნების -ლამპრების გამოთლა მიცვალებ...

...
მსხვერპლშეწირვა ფუსნახან ლითუალის დღესასწაულზე

1. მეყვჟაალა — თემის (ლასკარ) რვა რჩეული მამაკაცი, რომელთაც ევალებოდათ სამსხვერპ...

...
ბეჩოს მყვინვარი

ფოტოზე მოცემულია ბეჩოს მყინვარი ...

...
ქელეხის სუფრა სასაფლაოზე

ქელეხის სუფრა ლატალის თემში, ეზოში სატრაპეზოდ სხედან მამაკაცები, ქალები და ბავშვ...

...
მეკვლის წყაროდან შინ დაბრუნების რიტუალი

ფოტოზე აღბეჭდილია ახალი წლის დილა, მეკვლემ ხართან ერთად მოილოცა წყაროზე და დაბრუ...

...
ქვაბში ხორცის ამოსარევი ხის ჯოხი

ქვაბში ხორცის ამოსარევი ხის ჯოხი ...