უფლიში
| ტიპი: | ხელნაწერი | |
|---|---|---|
| დასახელება: | უფლიში | |
| დასახელება (ორიგ.): | უფლიშ | |
| ავტორისეული აღწერა: | "06/ 04 უფლიშ 19/04 | |
| შინაარსი: | მერე, კვირა დღეს არის „უფლიშ“. ამ დღეს მოლასკრენი ხარებს და ვერძებს კლავენ ლასკარში. ლასკარი 5-8 ოჯახისაგან შედგება, არის უფრო მეტი რაოდენობაც. „ლასკარი“ ძალიან ახლობელი ოჯახების ერთობაა. ესენი ლასკრის დღეს მორიგეობით დაკლავენ საერთო ზვარაკად ხარს - „ლეçფალიშ“ -ს. ამ ხარს შაშიშობიდან უფლიშამდე ვაჭმევთ რაც შეიძლება ბევრს და მეტს, სხვა საქონლისგან განსხვავებით, გასასუქებლად. ზვარაკს გაიღებს მორიგე ოჯახი თავისი მორიგეობისას. დილით შეიკრიბებიან ადრე და შეუდგებიან ზვარაკის დაკვლის რიტუალს. შეიყვანენ ხარს „ქორ“-ში და იქ სალოცავი სარკმლის წინ შეავედრებენ ხოშა ღერბეთს, რომელსაც ამ ჟამს „ფუსდ ნêბçასდ“-ით მოიხსენიებენ, ზვარაკს. ორივე რქაზე დაუმაგრებენ სანთელს და ისე ხელაპყრობილები ევედრებიან „ფუსდ ნაბუასდი“- საო შენ შეივედრე ჩვენი ლასკარი და ლასკარის სტუმარი ყველა. ჩვენ არ დავივიწყებთ შენს ხსენებას და არც შენ დაივიწყო ჩვენი შველა“ ამ სავედრებლის თქმის შემდეგ ერთი სანთლით რომელიც რქაზე ჰქონდა მიმაგრებული, ბალანს შევუტრუსავთ რქებს შუა, მერე მარჯვენა მხარზე და ბოლოს მარჯვენა გვერდზე. ამის მერე, ან სახლში დავკლავთ, ან გარეთ ეზოში. გავატყავებთ, დავაჩარექებთ, მოსახარშს ჩავადგამთ მოსახარშად და სადილობისას მივირთმევთ სტუმრებთან ერთად. საღამოს სტუმრებსაც გავისტუმრებთ სახლში. ხარებას ან ორთაშუას (Îêრნესგაში, იგულისხმება აღდგომის მსგეფსი) შევაგროვებთ გçიზისთვის ხორბლის მარცვალს, თითო ჩêფლêშს სულზე. ამას აგროვებს მორიგე ოჯახის ერთ-ერთი წევრი. ამ დროს ერთი ჩაფლაში დიდი ღმერთისთვისაა, მეორე ჯგèრìგისთვის, მესამე მèქემ თìრინგზელისთვის, მეოთხე ლამარიასთვის, მეხუთე სიკობისთვის, მეექვსე ბაპისთვის. ( ე.ი. ექვსი ჩაფლაში გროვდება ერთი კაცის სახელზე, ექვსი მეორის, ექვსი მესამის და ა. შ. 10 სულიანი ოჯახისთვის 60 ჩაფლაში და ა. შ. ამდენი ხორბლის მარაგი იყო აღნიშნული დღესასწაულისთვის 10 სულიანი ოჯახისთვის საჭირო და აუცილებელი) " | |
| დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ნინო წერედიანმა | |
| თემი: | ლატალი | |
| სოფელი: | ||
| ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
| წელი: | ||
| მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
| ზომები: | 40სმ × 21სმ | |
| მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
| დაზიანებები: | ||
| თეგები: | გçიზივერძილასკარისაკლავიუფლიშჩაფლაშხარიჯგრაგ | |
ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, ზემო სვანეთი)
ყველიერის სამშაბათი
მეორე დღეს, ყველიერის სამშაბათს, მოსაკითხის მიტანაა: არაყი მიაქვს მოსაკითხად მა...
ლამპარობა (ლაჰილი. გვ.1.)
20/01 ლიმპარიშ დეშდი ლêდეღ 02/02 ლიმპარობის ორშაბათს ლაჰილელების ერთი ჯგუფი სოფ...
მარიამობის დღესასწაული (გვ.1.)
მარიამობის მერე, 8 სექტემბერს ლამარიას შობაა. იმ დღეს ხაჭაპურებს დავაცხობთ და აღ...
გაზაფხულის გიორგობა
23/04 ლიგიერგი ლუფხêშ 06/04 გაზაფხულის გიორგობა ყოველთვის 23 აპრილს (ძვ. სტ) ხ...
ლინშდაქური
„ლინშდაქçრი“ ოჯახი, როცა მკას მორჩება, მაშინ „ლინშდაქçრე“ ჰქვია. იქ ღამე ლამარია...
დაბრუნების ხუთშაბათი-ნალტახურა ცაშ
ლიფანალის კვირეულის შემდგომ რომ ხუთშაბათი მოვა, ამას ჰქვია დაბრუნების ...
ზომხა. ახალი წელი სვანეთში (გვ.2.)
ახლა მეორე დღეს არის ზომხა. დილით ახალგათენებულზე სამი მეეკვლე; ერთი ...
ლამპრობა (გვ.4.)
19/01 20/01 21/01 ლიმპარი 01/02 02/02 03/02 მეისარაბის მეორე დღეს ჰქვია ...
ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.2)
„ადამიანის მშვიდობა და სიმრავლე, სულდგმულის, საქონლის სიმრავლე: სახარე არი...
ლამარია
15/8 „ლიმèრიე“ 28/8 ლიმèრიე დღეს დილით პატარა ხაჭაპურებს დავაცხობთ ეზოში (...
უფლიშის დღესასწაული (გვ.1.)
უფლიში ლიფხჟìლ გოცობის მერე, როცა დაგვიმთავრდება ლასკარის ხარჯი, ფქვილი და ხარი...
მეისრაბი (გვ.1.). სოფელი მაცხვარიში
ს. იფხი დავით çოტაშერ ნანსყანი. მეისარობა დღეს, პირველად, ღორის ხორცის ჭამა ჩვენ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, ზემო სვანეთი)
მარილის ქვასანაყი
მარილის ქვასანაყი ...
ახალი გარდაცვლილის საფლავზე ტანსცმლის მიტანა, საფლავზე გაშლა და საფლავის კურთხევა
ლიმერიეს დღეს მღვდლის მიერ არყის მიწაზე ლიბაცია და სასაფლაოზე მიტანილი სანოვაგის...
საახალწლო ციკლის დღესასწაული ,,ბემბღუ
ფოტოზე აღბეჭდილია ,,ბემბღუს " რიტუალი, გამომშრალი ხის ტოტზე , საახალწლო ,,ხულ-"...
მოსავლის ასაღები შრომის იარაღები
ნიჩაბი, ფოცხი, თოხი,ხორბლის სახვეტი ნიჩაბი, მცირე ზომის ხის ურო, ტყავის დასამუშა...
მამაკაცების გლოვის მეორე მომენტი
მამაკაცების მიერ გარდაცვლილის დატირების მეორე მომენტი ...
მიცვალებულის ნეშტთან მამაკაცების დატირების ერთ-ერთი მომენტი
ფოტოზე გამოსახულია ლატალის თემის სოფ. იენაშის მკვიდრის ბიაზრუკ წერედიანის დატირ...
სულის მოსახსენებელ დღეებში არყის სმა ეზოში მდგარ საერთო სათლიდან
მიცვალებულის სულის მოსახსენებლად წლისთავზე (სურვილის მიხედვით) არაყის სმა ეზოში ...
გარდაცვალებიდან ორმოცის აღსანიშნავი საკურთხი სუფრა და გარდაცვლილის ნიშანი
მიცვალებულის სულის მოსახსენებელი საკურთხი სუფრა გარდაცვალებიდან მეორმოცე დღეს, მ...
დღესასწაული ფუსნახან ლითუალი"
ფუსნახან ლიძჰენის დღესასწაული, სატრაპეზო სუფრა მსხვერპლშეწირვის შემდგომ ...
საფუარის დასაყენებელი ხის კასრი
საფუარის დასაყენებელი ხის კასრი ...
ლატალის თემის მთის საძოვრები
ფოტოზე გამოსახულია ლატალელთა საძოვრები მთაში, შორს მოჩანს უშბის მთის მასივი ...