ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ლიფანაალი-ადგომ (გვ.4.) | |
დასახელება (ორიგ.): | ლიფანაალი-ადგომ | |
ავტორისეული აღწერა: | ||
შინაარსი: | მოეტანოს და დაებრუნებინოს თქვენთვის. მზიან–თაფლიანიმც ყოფილიყოს თქვენი იმა სოფელი, თქვენი სულეთი. ამ დროს უკვე მამაკაცები აიღებენ ჭიქებს, გადაუწევენ და დაასხამენ არაყს და შეუნდობენ: „შენდობამც გქონდეთ, საბრალოებო, ქრისტე ღმერთიმც შეივედრებდეს თქვენს სასულეთს“. ამის შემდგომ უკვე სანთლებს აიღებენ და ჩააქრობენ. მაგრამ შებერვით არ შეუბერავენ, არ შეიძლება, აკრძალულია (არ შეიძლებაო იმიტომ, რომ ვითომ გაუწმინდურებს რაიმეს პირით შებერვა). თუკი ლიფაანეს დროს სანთელი ჩაქრება, ეს ცუდის ნიშნად მიაჩნიათ. ან თუკი უცაბედად ჭიქა წაიქცევა უნებურად, ისიც არ მოსწონთ ხოლმე: ოჯახში სიკვდილი იცისო. შენდობის თქმის მერე ჭიქებს უკვე მოსვამენ. მერე მიუსხდებიან სუფრას და ივახშმებენ. ნავახშმევს წესია ზრაპრების მოყოლა და არც ცეცხლს და არც კვარს არ ვაქრობთ. წესად გვაქვს ასევე ჭიანურზე დაკვრა, სიამოვნებთ და მოსწონთო სულებს. ამ ღამეს სახლში არც ნაჯახის ხმა არ უნდა გაისმას და არც სკამლოგინზე (ბანდარზე) წამოწვება ვინმე, არც ხმაური შეიძლება. იარაღს საგანგებოდ შეინახავენ. ამ დროს შეშის ჩეხვა და ნაჯახის დარტყმა იმიტომ არა წესი, რომ ეშინიათო სულებს ნაჯახის ხმის. ლიფანალის კვირეულში თოფს და იარაღს იმიტომ ინახავს ყველა, რომ იარაღით მოკლულ მიცვალებულებს ეშინიათო. საერთოდ ლიფანალის კვირეულში წყნარად და მყუდროდ ყოფნაა წესი, რომ სიამოვნებდეთ და მოსწონდეთ სულებს. | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
თემი: | მულახის თემი | |
სოფელი: | ||
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | ||
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | ადგომლემზირლოცვაფიჩქწყალკურთხევა |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
„ლიღუნწçრე“ როცა ოჯახი ხვნას მორჩება, იმ დღეს ლიღუნწçრე ჰქვა და ლამარიას ვევედრ...
პარასკევ დღეს კაიშობა ჰქვია. ის დღე უქმეა. მეწყერის საწინააღმდეგოდ. ლოცვას აღვ...
მოცემულია ტარიჭაბუგვის // taritabűgv// tabgom-ის სახელით ცნობილი, აღდგომის შემდ...
ქალები გააკეთებენ ლიფაანეს და მხოლოდ თვითონ მიირთმევენ ხოლმე. სარიტუალო კ...
ჴეობ- მოდიოდა ლალხორის შემდეგ კვირას. მთელი სოფლით ხდიდნენ არაყს. ლესკარები აცხ...
გუნუაანთ ჩამეგიანთა ერთ–ერთი წინაპარი (ხოშა) დაჭერილი ყოფი...
02/04 ჭêბგობ 15/04 მერე, ოთხშაბათს, ჭაბგობ ჰქვია. უქმე გვაქვს „ჭაბიკç“ - ის სა...
ხორცის აღაპი გვჩვევია ორი კვირა. აღაპების კვირეულში ყველა ოჯახს, ყვე...
ლილქóრი როცა ფქვას დავამთავრებთ, იმ ღამეს „ლილქურის“ ვიზეიმებთ. ლამარიას ლემზირე...
მერე, შაბათს ისევ ქაშუათობის შაბათი ჰქვია. იმ დღეს რამდენი სტუმარიც სოფელში მოგ...
ხატიცხოველის მერე მეხუთე დღეს არის თესვის დღეობა (ლილააშუნე). იმ დ...
თავთავიანთ სახლებში. სუფრის თავზე მდგომები (მეგნალ) მერიქიფე–მოსამსახურენი კი ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
მარანი...
ფოტოზე მოჩანს მაჩუბის ბაგის ორნამენტირებული ტიხარი...
შრომის იარაღები საფარცხავი, ნაჯახი, ბარი, წერაქვი ...
სამეურნეო იარაღები მარცვლეული კულტურების მოსავლის ასაღებად. კევრი და უღელი, ღვლე...
ეპიზოდი დღესასწაულიდან აღბა-ლაღრალი, საქმისაი ფალოსით და მისი ამალა...
ნიჩაბი, ფოცხი, თოხი,ხორბლის სახვეტი ნიჩაბი, მცირე ზომის ხის ურო, ტყავის დასამუშა...
ფოტოზე გამოსახულია ლატალის თემის სოფ. იენაშის მკვიდრის ბიაზრუკ წერედიანის დატირ...
სამიწათმოქმედო იარაღები-გუთანი და გუთნის ნაწილები განმარტებებით ...
მულახელი ქალი სადღესასწაულო ჩაფრასტებიან სამოსში...
ცეცხლის საჩხრეკი ორთითა ...
ქალების ქვევით ვედრების რიტუალი - ჩუბავ ლიმზირ, ჯგირანის სალოცავის შიგნით ...
ფოტოზე მოცემულია მესტიის თემი. სოფელი ლაღამი ...