ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ლიფანაალი-ადგომ (გვ.4.) | |
დასახელება (ორიგ.): | ლიფანაალი-ადგომ | |
ავტორისეული აღწერა: | ||
შინაარსი: | მოეტანოს და დაებრუნებინოს თქვენთვის. მზიან–თაფლიანიმც ყოფილიყოს თქვენი იმა სოფელი, თქვენი სულეთი. ამ დროს უკვე მამაკაცები აიღებენ ჭიქებს, გადაუწევენ და დაასხამენ არაყს და შეუნდობენ: „შენდობამც გქონდეთ, საბრალოებო, ქრისტე ღმერთიმც შეივედრებდეს თქვენს სასულეთს“. ამის შემდგომ უკვე სანთლებს აიღებენ და ჩააქრობენ. მაგრამ შებერვით არ შეუბერავენ, არ შეიძლება, აკრძალულია (არ შეიძლებაო იმიტომ, რომ ვითომ გაუწმინდურებს რაიმეს პირით შებერვა). თუკი ლიფაანეს დროს სანთელი ჩაქრება, ეს ცუდის ნიშნად მიაჩნიათ. ან თუკი უცაბედად ჭიქა წაიქცევა უნებურად, ისიც არ მოსწონთ ხოლმე: ოჯახში სიკვდილი იცისო. შენდობის თქმის მერე ჭიქებს უკვე მოსვამენ. მერე მიუსხდებიან სუფრას და ივახშმებენ. ნავახშმევს წესია ზრაპრების მოყოლა და არც ცეცხლს და არც კვარს არ ვაქრობთ. წესად გვაქვს ასევე ჭიანურზე დაკვრა, სიამოვნებთ და მოსწონთო სულებს. ამ ღამეს სახლში არც ნაჯახის ხმა არ უნდა გაისმას და არც სკამლოგინზე (ბანდარზე) წამოწვება ვინმე, არც ხმაური შეიძლება. იარაღს საგანგებოდ შეინახავენ. ამ დროს შეშის ჩეხვა და ნაჯახის დარტყმა იმიტომ არა წესი, რომ ეშინიათო სულებს ნაჯახის ხმის. ლიფანალის კვირეულში თოფს და იარაღს იმიტომ ინახავს ყველა, რომ იარაღით მოკლულ მიცვალებულებს ეშინიათო. საერთოდ ლიფანალის კვირეულში წყნარად და მყუდროდ ყოფნაა წესი, რომ სიამოვნებდეთ და მოსწონდეთ სულებს. | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
თემი: | მულახის თემი | |
სოფელი: | ||
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | ||
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | ადგომლემზირლოცვაფიჩქწყალკურთხევა |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
კვირას ლალჩა არის. საღამოს ლალყêჯს დავკლავთ. ზოგს (იენაშელებს) გოჭი სჩვევიათ. ამ...
...
იმ დღეს ცარიელა სეფისკვერებს (კუახ ლემზირებს) ვაცხობთ სახნავ–სათესი იარა...
მაშინ ვმუშაობთ. ორ მთვარეზე არ ვმუშაობთ, სამზე ვმუშაობთ, ოთხ მთვარეზ...
ლიქშორალი ჰქვია მდინარის პირას ქვიშაზე რიტუალებს. აღდგომის ხუთშაბათ დღეს...
აღწერილია ხადობის დღეს მუცლის სალოცავი რიტუალის ჩატარების წესები. ხადობის ლამარი...
გუნუაანთ ჩამეგიანთა ერთ–ერთი წინაპარი (ხოშა) დაჭერილი ყოფილა კახეთ...
მიცვალებულის დატირება. კარგი მოგონებების გახსენება, კარგი ფეხის დატოვება ...
"ტყეების სახლები: ურუ ჭალ, სარგობ, ანლ, აზაუ, კოჯრ, ლსილ, ლზქრ, კედერ,...
ეს გვჩვევია ახალი წლის წინა დღეს. შუშხვამი უქმე არ არის. ისე თუ ...
01/04 მაცხუარ თახაშ 14/04 მერე სამშაბათს, მაცხუარ თახაშია. ოჯახიდან თითო კაცი...
15 მარტს მიწის ხვრელების ამოყრაა. ამ დღესაც უქმეა. ახალ მოტანილ წყალს არ სვამენ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
ხის ჯამი ...
სცენები აღბალაღრალის დღესასწაულიდან, საქმისაი ფალოსით, ნიღბით, ,,იარაღით" თავის ...
წლისთავზე გარდაცვლილი ქალისთვის სუფრის კურთხევა მღვდლის მიერ...
დაკრძალვა იფარის თემში, სოფ. ნაკიფარში.ფოტოზე აღბეჭდილია სოფ. ნაკიფარის ეკლესია,...
სულის მოსახსენებელი სუფრა მიცვალებულის სახლში ...
ფოტოზე ხის ძველი წისქვილია აღბეჭდილი...
მარილის ქვასანაყი ...
ფოტოზე მოცემულია მესტიის თემი. სოფელი ლაღამი ...
მღვდელი წლისთავზე აკურთხებს გარდაცვლილი ქალისთვის მიძღვნილ სუფრას...
მიცვალებულის მოსახსენებელი დღე ლაგუან, გარდაცვლილის შემოსილი და იარაღასხმული მამ...
ერთ-ერთი ეპიზოდი აღბალაღრალის დღესასწაულის რიტუალიდან...