ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ყორლიკრალი-კარის გაღება (გვ.3.) | |
დასახელება (ორიგ.): | ყორლიკრალ | |
ავტორისეული აღწერა: | ||
შინაარსი: | მამაკაცებს და ბაშვებს და ამათ უკვე საგანგებო სადილს გავუმზადებთ ხოლმე. კარის გაღების (ყორლიკრალის) წინა ღამეს ღვებრაში სჩვევიათ ლოცვა. ეს ლოცვა სრულდება მეწველისთვის. ბავშვები, ბიჭები მოგროვდებიან ჯგერანში. სახლიდან მიაქვთ ხაჭაპურები და იქ დაანთებენ დიდ ცეცხლს და ხაჭაპურებს შეალოცავენ ჯგერანს მეწველის სიმრავლეს: „ჯგერან ფუსდ, ჯგერანის უფალო, ამრავლე საქონელი, თხა, ცხვარი, ხარი და ძროხა და მესაქონლეობის მიმდევარი ადამიანი“. და ერთხმად ამბობენ ყველანი: „ამინ, ამინ, ამინ!“ მერე იქვე ჩამოსხდებიან, დაპურდებიან და ხუმრობენ და მხიარულობენ. ცეცხლიდან იღებენ ალმოკიდებულ შეშებს და ურტყამენ ერთმანეთს. მაშხალები ნაპერწკლებს აფრქვევენ ირგვლივ. წყენას და მოწყენას ახლოს არ გაიკარებენ, კარგად მოილხენენ და გვიანობას დაიშლებიან ხოლმე. ეს არის შაბათ საღამოს. მეორე დღეს კვირა დღეს არის ყორლიკრალი. იმ დღეს არ შეიძლება არც დაძახება და არც საციქველი (საციქვ). საღამოს მოიტანენ მჟავე წყალს. მოზილავენ ხორბალს, გვიზს. მოზილავენ მჟავე წყლით. (ვისაც შუშხვამის ღამეს დაცხობილი ახალი წლის სარიტუალო პური – ლესკარი არ აქვს ნაჭამი, იმას არა აქვსუფლება ყორლიკრალის ღამის სარიტუალო კვერების ნახვისა). აცხობენ ხაჭაპურებს ან ლუკნეებს (ფეტვ ან კანაფგარეულ ყველიან პურებს). ამის გარდა აცხობენ სეფისკვერებს, რომელსაც ქალები დაალოცავენ (ჩუბავ ლიმზირ) კერასთან. მერე | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
თემი: | მულახის თემი | |
სოფელი: | ||
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | ||
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | გვიზკარის გაღებალამარიალესკარილუკნეებმეზირი ლიფაანესტაფ ლემზირსღვენზილყორლიკრალჯგერან„ჯგერან ფუსდ |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
ლიკლაურე როცა ოჯახი კალოობას მორჩება, ლიკლაურე ჰქვია. საკლავს დავკლავთ და შევავე...
უფლიში ლიფხჟìლ გოცობის მერე, როცა დაგვიმთავრდება ლასკარის ხარჯი, ფქვილი და ხარი...
ამ დღეს ზოგი მარხულობს ავადმყოფობაზე. საღამოს აღუვლენენ ხორბლის პურის ლემზირს ხა...
მოსახლე დაკლავს ხოლმე ან ორ დიდ ტახს, ან ტახს და ვაცს (მამალ თხას), ...
მაშინ სხვა ხალხმაც, დანარჩენებმაც მიანებს თავი. ათას ცხრაას ოცდაორ წლამ...
ყველიერის კვირა დღეს ჰქვია ყველის აღაბი (თაში აღაბ). იმ საღამოსთვის ...
ცუდი პარასკევი ჰქვია პარასკევს აღაპების კვირეულში. იმ დღეს რომ არ შეიძ...
ძირითადად, მეტწილად ამას მოაყრიან ხოლმე ორშაბათ დღეს, ხუთშაბათს და შაბათ ...
08/ 05 ანღლაბ 21/05 ანღლაბ ყოველთვის არის აღდგომიდან ორმოცი დღის მერე. ამაღლ...
იმ ოჯახში, რომელიც კუბდარებს უცხობს. იქ ხარის გულ–ღვიძლს დასერავენ, დაჭრი...
ბარბალობის კვირეულში სამი დღის განმავლობაში ყველა ჭოლაშელი ქალი მიდის...
23/04 ლიგიერგი ლუფხêშ 06/04 გაზაფხულის გიორგობა ყოველთვის 23 აპრილს (ძვ. სტ) ხ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
საფუარის დასაყენებელი ხის კასრი ...
ცეცხლის საჩხრეკი ორთითა ...
ხის მორისგან გამოთლილი წყლის ჭურჭელი ...
სამეურნეო იარაღები მარცვლეული კულტურების მოსავლის ასაღებად. კევრი და უღელი, ღვლე...
ლიმერიეს დღეს მღვდლის მიერ არყის მიწაზე ლიბაცია და სასაფლაოზე მიტანილი სანოვაგის...
ქალების ქვევით ვედრების რიტუალი - ჩუბავ ლიმზირ, ჯგირანის სალოცავის შიგნით ...
გარდაცვლილთა სულების მიღება-გამასპინძლება "ლიფანალის" დღეებში...
ფოტოზე მოცემულია ბეჩოს მყინვარი ...
ფოტოზე გამოსახულია მონადირე ბათლომ ნავერიანი, იარაღით და მთაში სასიარულო ჯოხით ...
ნიჩაბი, ფოცხი, თოხი,ხორბლის სახვეტი ნიჩაბი, მცირე ზომის ხის ურო, ტყავის დასამუშა...
მღვდელი წლისთავზე აკურთხებს გარდაცვლილი ქალისთვის მიძღვნილ სუფრას...
ქალების სალოცავი ჯგირან სოფ. ჟამუშში, მულახის საზოგადოება ...