ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | შუშხვამი-ბედობის დღესასწაული სვანეთში (გვ.1.) | |
დასახელება (ორიგ.): | შუშხვამ | |
ავტორისეული აღწერა: | ჩაწერილია 1946 წელს | |
შინაარსი: | ეს გვჩვევია ახალი წლის წინა დღეს. შუშხვამი უქმე არ არის. ისე თუ არ დაემთხვა რომელიმე უქმე დღეს. შუშხვამ დღეს ჩვეულებრივად ვმუშაობთ. საღამო ჟამს ერთი რომელიმე მამაკაცი ან ბიჭი წავა ტყეში და მოჭრის ხულს (ულს). ხული არის არყის ხის მოჭრილი ტოტი, არც თუ ისე მსხვილი (მოწვრილო). ხულის მოჭრის დროს, თუკი პირველ ნაფოტი, მონაჭრევით აღმა დაეცემა მიწაზე, ამან მშვიდობიანობა იცისო მთელი წლის განმავლობაში. ამიტომ ამ ნაფოტს აიღებენ და შინ წამოიღებენ. ამ საღამოსთვის მოსახლეს, ოჯახს მოსაზელი ცომი უკვე გამზადებული (მოზელილი) აქვს. ასევე საღამო ჟამს ოჯახში, სახლში უკვე აცხობენ ბევრ სეფისკვერებს და სამეკვლეოებს (ნაჭშხუნვარს), ამას ვეძახით ვეებერთელა (კარგა მოდიდო) სამ ხაჭაპურს. ერთი არის მთავარი სარიტუალო პური – ფუსნის წინამძღოლი (ფუსნ მჟეღ). ამათ მოაყრიან ყველს. ფუსნ მუჟეღს / ფუსნის წინამძღოლს მიუყენებენ სამ კაჩ ლემზირს, სეფისკვერს და შუაში გამოიყვანენ ჯვრის ფორმას პატარ–პატარა (ნაპწკენი) ცომებისგან. ამას მიაყოლებენ ასევე ორ ამოდენა ხაჭაპურს – პურს. და ამის გარდა აცხობენ იმდენ სეფისკვერს, რამდენი წევრიც (ადამიანიც) იქნება ოჯახში. და ამის გარდა დაკლავენ გოჭს და ამასაც მოხარშავენ; სამეკვლეოებს (ნაჭშხუნვარს), გოჭის ხორცს და თავს და სეფისკვერებს– ამას ყველაფერს მეორე | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
თემი: | მულახის თემი | |
სოფელი: | ||
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | 1946 | |
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | არყის ხელემზირმუჟეღნაჭშხუნვარფუსნშუშხვამი |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
ახალი წლის ღამეს გვჩვევია ხულის მოტანა სახლში სარკმელების და ფანჯრების ...
პარპოლაში დგება 29 ივნისს. ამ დღეს სოფელი საერთო ხარჯით ყიდულობს შესაწირავ საკლა...
ლილქóრი როცა ფქვას დავამთავრებთ, იმ ღამეს „ლილქურის“ ვიზეიმებთ. ლამარიას ლემზირე...
ახლა, მეორე დღეს, „ლიჯგრი დოშდიშ“ ჰქვია. იმ დღეს ჩავალთ ჯგèრაგში. სასაფლაოებზე ...
ყველასთვის ნებადართული იყო. გზებზეც ბევრი არიგებდა სეფისკვერებს გობი...
ღუეშე ლიმერიე მარიამობის შემდეგი კვირაა, რომლის დროსაც კარგი მოსავლისთვის იწირე...
კრაბ არის ლიგერგის წინადღე. სრულდება შესაწირავები დიდი ღმერთისთვის. მეორე დღეს ...
მაშინ სხვა ხალხმაც, დანარჩენებმაც მიანებს თავი. ათას ცხრაას ოცდაორ წლამ...
მეორე დღეს ბაია ჰქვია. იმ დღეს, საღამოს, ეკლის მოჭრა გვჩვევია და მათი ფანჯრებზე ...
22/02 „ლილìშუნე“ 07/03 ხატიცხოვლობიდან პირველი შაბათი დღე არის ლილაშუნე (თე...
01/04 მაცხუარ თახაშ 14/04 მერე სამშაბათს, მაცხუარ თახაშია. ოჯახიდან თითო კაცი...
19/05 ალèნგçერ 01/04 მერე ორშაბათს ალèნგçერი ჰქვია. ამ დღეს თითო ქალი ოჯახიდან ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
ფოტოზე აღბეჭდილია რაჟდენ ქალდანის კოშკიანი საცხოვრებელი სახლი, მულახის თემის სოფ...
სამეურნეო იარაღი თოხი...
ლიმერიეს დღეს მღვდლის მიერ არყის მიწაზე ლიბაცია და სასაფლაოზე მიტანილი სანოვაგის...
მიცვალებულის სულის მოსახსენებელი საკურთხი სუფრა გარდაცვალებიდან მეორმოცე დღეს, მ...
ქალების სალოცავი ჯგირან სოფ. ჟამუშში, მულახის საზოგადოება ...
წმ.ღვია და წმ.მსხალი ფარის თემში. ...
სამამაკაცო ლამპრების დაწვა საფლავზე ლამპრობაზე ...
მულახელი ქალი სადღესასწაულო ჩაფრასტებიან სამოსში...
სულის მოსახსენებელი სუფრა მიცვალებულის სახლში ...
ქელეხის სუფრა ლატალის თემში, ეზოში სატრაპეზოდ სხედან მამაკაცები, ქალები და ბავშვ...
ფოტოზე მოცემულია ბეჩოს მყინვარი ...