შავი ფხუ

ტიპი: ხელნაწერი
დასახელება: შავი ფხუ
დასახელება (ორიგ.): მეშხა ფხუ
ავტორისეული აღწერა:
შინაარსი: შავი ფხუს დღეს უყველო სეფისკვერებს აცხობენ და შევალოცავთ ხოლმე თესვა–მთესველის სახელზე. ამ დღეს ცოტ–ცოტას ყველაფერს გამოარჩევენ თესლეულებიდან: ხორბლიდან, ქერიდან, ცერცვიდან, სიმინდიდან და ყველაფრიდან. კერიის გვერდზე დადებდნენ ამოწვერებული სახით (ჟიაკოჩალდახ) და დატოვებდნენ ასე. მაცხოვარს ელოცებოდნენ და შესთხოვდნენ რომ მხვნელ–მთესველის ნაშრომი, განარჯევი, ნაჯაფარი ჭირნახული წინ წასწიოს. სეფისკვერს აცხობენ იმდენს, რამდენი სულიც არის ოჯახში. შეალოცავენ ან სამს ერთად, ან ექვსს, ან ცხრას. საღამოს საკურთხისთვის ცერცვს დააგამენ მოსახარშად. საკურთხის ტაბლა ვინც უნდა აკურთხოს (მეფანე) , ის საჭმელს არ ჭამს მთელი დღის განმავლობაში. ამ ღამეს ლიფაანეს რიტუალი სრულდება უფრო ადრე. ამ ღამეს ლიფაანეს აკეთებენ ჟოჟუაის და ბოჟუაისთვის, ესენი ყოფილან წყლის და მიწის განმკარგველნი (მახუში), უფროსები. ამ შემთხვევაში შენდობას აკეთებენ წყლით და ცერცვს და ოსპს (უისპა) უკურთხებენ ამათ. იმ ღამეს სხვა მიცვალებულებს არ უდგამენ საკუთხის ტაბლებს და რაც ახსენებენ.
დამატებითი ინფორმაცია: ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე ქეთევან მარგიანმა
თემი: მულახის თემი
სოფელი:
ტერიტორია: ზემო სვანეთი
წელი:
მასალა: ქაღალდი, მელანი
ზომები: 20სმ × 17სმ
მდგომარეობა: დამაკმაყოფილებელი
დაზიანებები:
თეგები: ბოჟუაიმახუშიოსპიჟოჟაიუისპაშავი ფხუცერცვი

ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)


...
ხუარსობ

ლალჩას შემდეგ პირველ სამშაბათს ხვდება ხუარსობ. ეს არის საქონლისთვის ლოცვა მუნის ...

...
ლიჰლომალი (გვ.1)

ლიჰლომალი ყოველთვის ორშაბათ დღეს ხვდება. ორშაბათ დილას ძალიან ადრე ვდ...

...
აღდგომა (თანაფ) (გვ.2.)

ამის მერე შედიან ეკლესიაში, მაშინ მღვდელი ამბობს: „ქრისდე აღსდგა!“ მრევლი (...

...
ხარება

ხარება ყოველთვის ოცდახუთ მარტს ხვდება. იმ დღეს უქმეა. მუშაობა არ შეიძლება....

...
ჴეობ, ლუხორ (გვ.4)

ჴეობ- მოდიოდა ლალხორის შემდეგ კვირას. მთელი სოფლით ხდიდნენ არაყს. ლესკარები აცხ...

...
ამაღლება (გვ.1.)

აღდგომის მერე ორმოცი დღე რომ გავა, მაშინ არის ამაღლება. ამაღლების წინა ...

...
იელიობ

20/7 იელიობ 2/8 ლატალის ზედა სოფლელების (ჟიქìნქას) ახანახას მერე ორ კვირაში ა...

...
ჭაბიკი

მერე, ოთხშაბათს, ჭაბგობ ჰქვია. უქმე გვაქვს „ჭაბიკç“ - ის სახელზე. იმ ღამეს ლოცვა...

...
კუდიანების, ჭინკების, სატანების კვირა, ქაჯობა, მისნობა

კუდიანების, ჭინკების, სატანების კვირაში, ორშაბათ დღეს კარებში ეკლები უნდა ...

...
ლითოოდრი (გვ.2.)

ლითოოდრი ხვდება პარასკევ დღეს. ამ დღეს მთელი სოფლის ბავშვები შეიკრიბე...

...
ჴეობ (გვ.2)

ჴეობ- მოდიოდა ლალხორის შემდეგ კვირას. მთელი სოფლით ხდიდნენ არაყს. ლესკარები აცხ...

...
თაში აღაბ

კვირა ღამეს „ თაში აღაბ“ ჰქვია. ამ დღეს, დილით, კუბდარებს და ხაჭაპურებს წაუდგამე...

სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)


...
სახლების დიდებით შემოვლა გარდაცვლილ სულთა წასვლის დღეს (ლიფანალის დასრულებისას).

სახლების დიდებით შემოვლა გარდაცვლილ სულთა წასვლის დღეს (ლიფანალის დასრულებისას)...

...
სოფელი ჟამუში, მულახის თემი

ფოტოზე აღბეჭდილია რაჟდენ ქალდანის კოშკიანი საცხოვრებელი სახლი, მულახის თემის სოფ...

...
დღესასწაული აღბალაღრალი

სცენები აღბალაღრალის დღესასწაულიდან, საქმისაი ფალოსით, ნიღბით, ,,იარაღით" თავის ...

...
საფუარის დასაყენებელი ხის კასრი

საფუარის დასაყენებელი ხის კასრი ...

...
მიცვალებულთა სულების მობრძანების დღეს საქალებო ჩირაღდნების გამოთლა არყის ხისგან

ფოტოზე გამოსახულია არყის ხისგან საქალებო ჩირაღდნების -ლამპრების გამოთლა მიცვალებ...

...
ტაბლა კუბოსთან, გარდაცვლილი ქალის საყვარელი ნივთებით ლატალი

მაგიდა გარდაცვლილის თავთან; გარდაცვლილის საყვარელი საყოფაცხოვრებო ნივთებით და ...

...
წლისთავის სუფრის კურთხევა

წლისთავზე გარდაცვლილი ქალისთვის სუფრის კურთხევა მღვდლის მიერ...

...
მესტიის თემი. სოფელი ლაღამი

ფოტოზე მოცემულია მესტიის თემი. სოფელი ლაღამი ...

...
წლისთავის სუფრის კურთხევა

მღვდელი წლისთავზე აკურთხებს გარდაცვლილი ქალისთვის მიძღვნილ სუფრას...

...
მულახი

ფოტოზე მოცემულია მულახის თემის ტერიტორია...

...
სამიწათმოქმედო იარაღები

სამიწათმოქმედო იარაღები-გუთანი და გუთნის ნაწილები განმარტებებით ...

...
ხის მორისგან გამოთლილი წყლის ჭურჭელი

ხის მორისგან გამოთლილი წყლის ჭურჭელი ...