შავი ფხუ

ტიპი: ხელნაწერი
დასახელება: შავი ფხუ
დასახელება (ორიგ.): მეშხა ფხუ
ავტორისეული აღწერა:
შინაარსი: შავი ფხუს დღეს უყველო სეფისკვერებს აცხობენ და შევალოცავთ ხოლმე თესვა–მთესველის სახელზე. ამ დღეს ცოტ–ცოტას ყველაფერს გამოარჩევენ თესლეულებიდან: ხორბლიდან, ქერიდან, ცერცვიდან, სიმინდიდან და ყველაფრიდან. კერიის გვერდზე დადებდნენ ამოწვერებული სახით (ჟიაკოჩალდახ) და დატოვებდნენ ასე. მაცხოვარს ელოცებოდნენ და შესთხოვდნენ რომ მხვნელ–მთესველის ნაშრომი, განარჯევი, ნაჯაფარი ჭირნახული წინ წასწიოს. სეფისკვერს აცხობენ იმდენს, რამდენი სულიც არის ოჯახში. შეალოცავენ ან სამს ერთად, ან ექვსს, ან ცხრას. საღამოს საკურთხისთვის ცერცვს დააგამენ მოსახარშად. საკურთხის ტაბლა ვინც უნდა აკურთხოს (მეფანე) , ის საჭმელს არ ჭამს მთელი დღის განმავლობაში. ამ ღამეს ლიფაანეს რიტუალი სრულდება უფრო ადრე. ამ ღამეს ლიფაანეს აკეთებენ ჟოჟუაის და ბოჟუაისთვის, ესენი ყოფილან წყლის და მიწის განმკარგველნი (მახუში), უფროსები. ამ შემთხვევაში შენდობას აკეთებენ წყლით და ცერცვს და ოსპს (უისპა) უკურთხებენ ამათ. იმ ღამეს სხვა მიცვალებულებს არ უდგამენ საკუთხის ტაბლებს და რაც ახსენებენ.
დამატებითი ინფორმაცია: ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე ქეთევან მარგიანმა
თემი: მულახის თემი
სოფელი:
ტერიტორია: ზემო სვანეთი
წელი:
მასალა: ქაღალდი, მელანი
ზომები: 20სმ × 17სმ
მდგომარეობა: დამაკმაყოფილებელი
დაზიანებები:
თეგები: ბოჟუაიმახუშიოსპიჟოჟაიუისპაშავი ფხუცერცვი

ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)


...
ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.3)

მეკვლე ჩამოჯდება სკამზე. აიღებს ფუსნ მუჟეღს მთავარ სარიტუალო პურს, და ...

...
ხვალმი (გვ.2)

ხვალმი ხვდება ლიქვრეშის ხუთშაბათ დღეს (ლიქვრეშის წინა ხუთშაბათს). ამ დღე...

...
აღდგომა (თანაფ) (გვ.3.)

ყველა სათითაოდ მივა ტაბლებთან, ჭიქას აიღებენ ხელში და შეუნდობენ მიცვალე...

...
შუშხვამი-ბედობის დღესასწაული სვანეთში (გვ.2.)

შუშხვამის დღეს უქმე არ არის. საღამოს ყველა მოსახლიდან ერთი კაცი წავა ...

...
ხუარსობ

ლალჩას შემდეგ პირველ სამშაბათს ხვდება ხუარსობ. ეს არის საქონლისთვის ლოცვა მუნის ...

...
ლიâდçში// ლიქçრეში (გვ.1.)

მერე, კვირა დღეს ჰქვია ლიâდუში. ამ დღეს გირგვლიანები, სტეფლიანები და თამლიანები ...

...
აღდგომა (თანაფ) (გვ.4.)

იქვე მოიყვანენ მღვდელს. მღვდელი რომ აკურთხებს ტაბლებს, კურთხევისთვის აძ...

...
ნალგიერგი დოშდიშ

გიორგობის მერე პირველი ორშაბათი უქმეა. სახლიდან რაიმეს გატანა გვეკრძალება. დაძახ...

...
ზომხა-ახალი წლის ტრადიციები სვანეთში (გვ.2.)

თუკი გამოლევისა შეეშინდებათ (ხული ბოლომდე არ დაიწვასო), მაშინ გამოიღებენ ...

...
სიმნი ნამპრობ

სçიმნი ნამპრობ ყოველთვის გვჩვევია ძველით პირველ თებერვალს. საღამოს, ან კარგად ...

სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)


...
ცეცხლის საჩხრეკი ორთითა

ცეცხლის საჩხრეკი ორთითა ...

...
ქვაბში ხორცის ამოსარევი ხის ჯოხი

ქვაბში ხორცის ამოსარევი ხის ჯოხი ...

...
გარდაცვლილის სულის მოსახსენებელ დღეს გაკეთებული საკურთხი მოხარშული ხორცით

გარდაცვლილის სულის მოსახსენიელბელ დღეს მოხარშული ხორცით გაკეთებული საკურთხი ...

...
მარანი

მარანი...

...
ქალების სალოცავი ჯგირან

ქალების სალოცავი ჯგირან სოფ. ჟამუშში, მულახის საზოგადოება ...

...
მულახი

ფოტოზე მოცემულია მულახის თემის ტერიტორია...

...
ქალების სალოცავი ჯგერან

ბეჩოს თემის ქალების სალოცავი ჯგერან, რომელშიც ინახება ნაყოფიერების (მომტანი) ქვე...

...
მარიამობა (ლიმირიე) მულახში

მარიამობა მულახში...

...
დღესასწაული ,,აღბა-ლაღრალი''

ეპიზოდი დღესასწაულიდან აღბა-ლაღრალი, საქმისაი ფალოსით და მისი ამალა...

...
ხის ჯამი

ხის ჯამი ...

...
მესტიის თემი. სოფელი ლაღამი

ფოტოზე მოცემულია მესტიის თემი. სოფელი ლაღამი ...