ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ხვალმი (გვ.2) | |
დასახელება (ორიგ.): | ხვალმი | |
ავტორისეული აღწერა: | ||
შინაარსი: | ხვალმი ხვდება ლიქვრეშის ხუთშაბათ დღეს (ლიქვრეშის წინა ხუთშაბათს). ამ დღეს წესია ლოცვა თვალების ტკივილისგან და ხველისგან დასაცავად. ამ დღეს დილას დააცხობენ სეფისკვერებს, ლოცულობენ და ილოცებიან. ვინც მოვალეა, ვისაც მართებს ლოცვა, იმის სახლეზე აცხობენ სამ–სამ მომცრო ზომის სეფისკვერს სულადობის შესაბამისად, ოღონდ ვისაც მართებს ლოცვა. მართებს ლოცვა ნიშნავს იმას, ჰქვია იმას, რომ თუკი ვინმეს სტკივა თვალები, და შეპირდება ხვალმის შეწირვას და ლოცვას, მაშინ ის უკვე ყოველწლიურად უნდა შეალოცავერს და სწირავდეს ხვალმის დღეს სამ სეფისკვერს, მამლის მწვადს და კვერცხს (ლუგრილს). მამალს დავკლავთ ხოლმე სახლში და ვისაც მართებს ლოცვა, ის ჭამს მამლის ხორცს მალულად. სეფისკვერებს შეალოაცვენ ხოლმე დასავლეთის მხარეს, ხვალმის დღეს შეიძლება, ნებადართულია ღორის ხორცის შელოცვაც. ლოცვის ტექსტია ასეთია: „წმინდა გიორგი ხვალმისაო, იმისი თვალების ტკივილი, გაატანე დაღმა წყალს და აღმა – ქარს (შესაბამისად, ახსენებენ იმის სახლს, ვისაც მართებს ლოცვა, ვინც მოვალეა, აღასრულოს ხვალმის ლოცვის რიტუალი). გაუნათე ხედვა და ჩვენ, შესაბამისად არ დავივიწყებთ შენზე ლოცვას, შენს შემოვედრებას!“ მერე უკვე ვისაც მართებდა ლოცვა, ის დაჯდება და მიირთმევს (შეჭამს). ხვალმი ჰქვია ადგილს მულახში. ქვემო მულახის დასავლეთით ნამეწყრალში (ჩამონაწყდომში) დგას ერთი ფიჭვი, იმას აქვს ფუღურო და ახლაც დგას ის ხე. და ვინც ამ ხეს აუვლიდა და ჩაუვლიდა აღმოსავლეთით თუ დასავლეთით, ყველა ტოვებდა აქ ან ფულს, ან მძივებს, ან ღილებს, ზოგი – რას და ზოგი – რას. ხვალმის დღეს, ვისაც აკრძალული აქვს (ლცხატ ხარ) ის არ მუშაობს. ისე კი ეს დღე არ არის უქმე. | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე | |
თემი: | მულახის თემი | |
სოფელი: | ||
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | ||
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | თვალილიქვრეშილოცვალუგრილლცხატ ხარიმამალისეფისკვერიწმინდა გიორგიხვალმიხველა |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
ლილაშუნედან ისგლინჩალამდე არის ერთი კვირა და სამი დღე. ისგლინჩაალის დღეს...
ადგომის (მიცვალებულთა სულების კვირეულის დაწყების) მეორე დღეს არის ნათლი...
გუნუაანთ ჩამეგიანთა ერთ–ერთი წინაპარი (ხოშა) დაჭერილი ყოფილა კ...
მერე არის შაბათი და ამ დღეს ჰქვია თამფê საფტინ. ამ დღეს გვჩვევია ჯგèრაგში სალადბ...
იმ დღეს იშიმშილებს ის ადამიანი, ვისაც ქარი სტკივა, ქარი აქვს. იმ ღამეს სე...
ქრისტეს შობასა და ზომხას შორის პერიოდს ჰქვია ÎêრნეÎსგა. ამ კვირაში უქმეა, მუშა...
მერე, კვირა დღეს, ფუსდის ხარის დაკვლის დღეა. სოფელი ამ დღისთვის გამოყოფს რვა ...
თეთრი ფხუს ორშაბათიდან კვირა საღამომდე არის ყველიერის კვირა. ყველი...
პარპოლაში დგება 29 ივნისს. ამ დღეს სოფელი საერთო ხარჯით ყიდულობს შესაწირავ საკლა...
თუკი ვინმეს სჭირს მუნი (მახეერა), მაშინ დააცხობენ სეფისკვერს. ამ სეფისკვერს...
ს. იფხი დავით çოტაშერ ნანსყანი. მეისარობა დღეს, პირველად, ღორის ხორცის ჭამა ჩვენ...
მერე, ხუთშაბათს ისევ ქალების დღეა - „ზურêლìრე ცაìშ, რომლის წესებსაც ისე აღასრულე...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
ნიჩაბი, ფოცხი, თოხი,ხორბლის სახვეტი ნიჩაბი, მცირე ზომის ხის ურო, ტყავის დასამუშა...
ეპიზოდი დღესასწაულიდან აღბა-ლაღრალი, საქმისაი ფალოსით და მისი ამალა...
ფოტოზე მოჩანს მაჩუბის ბაგის ორნამენტირებული ტიხარი...
ფოტოზე ხის ძველი წისქვილია აღბეჭდილი...
ხის მორისგან გამოთლილი წყლის ჭურჭელი ...
მარიამობა მულახში...
აღბა-ლაღრალის დღესასწაული, საქმისაი ფალოსით და ჯოხით...
ფოტოზე მოცემულია მულახის თემის ტერიტორია...
საფუარის დასაყენებელი ხის კასრი ...
მღვდელი წლისთავზე აკურთხებს გარდაცვლილი ქალისთვის მიძღვნილ სუფრას...
კერა...