ხვალმი (გვ.2)

ტიპი: ხელნაწერი
დასახელება: ხვალმი (გვ.2)
დასახელება (ორიგ.): ხვალმი
ავტორისეული აღწერა:
შინაარსი: ხვალმი ხვდება ლიქვრეშის ხუთშაბათ დღეს (ლიქვრეშის წინა ხუთშაბათს). ამ დღეს წესია ლოცვა თვალების ტკივილისგან და ხველისგან დასაცავად. ამ დღეს დილას დააცხობენ სეფისკვერებს, ლოცულობენ და ილოცებიან. ვინც მოვალეა, ვისაც მართებს ლოცვა, იმის სახლეზე აცხობენ სამ–სამ მომცრო ზომის სეფისკვერს სულადობის შესაბამისად, ოღონდ ვისაც მართებს ლოცვა. მართებს ლოცვა ნიშნავს იმას, ჰქვია იმას, რომ თუკი ვინმეს სტკივა თვალები, და შეპირდება ხვალმის შეწირვას და ლოცვას, მაშინ ის უკვე ყოველწლიურად უნდა შეალოცავერს და სწირავდეს ხვალმის დღეს სამ სეფისკვერს, მამლის მწვადს და კვერცხს (ლუგრილს). მამალს დავკლავთ ხოლმე სახლში და ვისაც მართებს ლოცვა, ის ჭამს მამლის ხორცს მალულად. სეფისკვერებს შეალოაცვენ ხოლმე დასავლეთის მხარეს, ხვალმის დღეს შეიძლება, ნებადართულია ღორის ხორცის შელოცვაც. ლოცვის ტექსტია ასეთია: „წმინდა გიორგი ხვალმისაო, იმისი თვალების ტკივილი, გაატანე დაღმა წყალს და აღმა – ქარს (შესაბამისად, ახსენებენ იმის სახლს, ვისაც მართებს ლოცვა, ვინც მოვალეა, აღასრულოს ხვალმის ლოცვის რიტუალი). გაუნათე ხედვა და ჩვენ, შესაბამისად არ დავივიწყებთ შენზე ლოცვას, შენს შემოვედრებას!“ მერე უკვე ვისაც მართებდა ლოცვა, ის დაჯდება და მიირთმევს (შეჭამს). ხვალმი ჰქვია ადგილს მულახში. ქვემო მულახის დასავლეთით ნამეწყრალში (ჩამონაწყდომში) დგას ერთი ფიჭვი, იმას აქვს ფუღურო და ახლაც დგას ის ხე. და ვინც ამ ხეს აუვლიდა და ჩაუვლიდა აღმოსავლეთით თუ დასავლეთით, ყველა ტოვებდა აქ ან ფულს, ან მძივებს, ან ღილებს, ზოგი – რას და ზოგი – რას. ხვალმის დღეს, ვისაც აკრძალული აქვს (ლცხატ ხარ) ის არ მუშაობს. ისე კი ეს დღე არ არის უქმე.
დამატებითი ინფორმაცია: ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე
თემი: მულახის თემი
სოფელი:
ტერიტორია: ზემო სვანეთი
წელი:
მასალა: ქაღალდი, მელანი
ზომები: 20სმ × 17სმ
მდგომარეობა: დამაკმაყოფილებელი
დაზიანებები:
თეგები: თვალილიქვრეშილოცვალუგრილლცხატ ხარიმამალისეფისკვერიწმინდა გიორგიხვალმიხველა

სხვა გვერდები:


ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)


...
ელიაობა ფერიცვალება (გვ.1)

ელობ (ელიაობა)- პერპოლაშიდან (პეტრე-პავლობიდან) სამი კვირის შემდეგ მოდის ელობ (...

...
ისგ ლილჩალ

ამის მერე, ოთხშაბათს, არის ისგ ლილჩìლ (დიდმარხვის შუა პერიოდი) და ამ დღეს იციან ...

...
დაბრუნების ხუთშაბათი-ნალტახურა ცაშ

ლიფანალის კვირეულის შემდგომ რომ ხუთშაბათი მოვა, ამას ჰქვია დაბრუნების ...

...
ლილააშუნე. თესვის დღეობა (გვ.2.)

გუთნის, თოხის, ლაჭაადირის, ხორბლის თავთავებისა, ქერის თავთავებისა, ცერცვის ...

...
აღდგომის შაბათი (გვ.2.)

კუენჩხის მომტან მოსახლეზე, ოჯახზე ამბობდნენ, რომ ამ მოსახლემ გააკეთ...

...
ნალტახურა ლეთ

16/01 ნალტახურა ლíთ 29/01 ნალტახურა ლეთ ხუთშაბათსაა. ამ დღეს როგორც ლიფანალისა...

...
ლითოოდრი (გვ.2.)

ლითოოდრი ხვდება პარასკევ დღეს. ამ დღეს მთელი სოფლის ბავშვები შეიკრიბე...

...
ზუზადი (გვ.2.)

გიმუნდი ჰქვია არყის ხის კარგად დაფოთლილ ტოტს, რომელსაც რგოლის, დისკოს ფო...

...
ღერთა ლამპრობია (გვ.1.)

ახლა, კვირა დღეს, ღერთა ლამპრობია, მაგრამ ის ყოველთვის კვირა დღეს არ ხვდება. მი...

...
აღბიერი ტახრე უებიშ

აღბიერში პირველ პარასკევს ჰქვია ტახრე უებიშ. ლალჩადან ლიმპარიმდე ერთი კვირის მან...

...
გაზაფხულის გიორგობა (გვ.8.)

იმ ოჯახში, რომელიც კუბდარებს უცხობს. იქ ხარის გულ–ღვიძლს დასერავენ, დაჭრი...

...
ხოჩა ვებიშ

ამის მერე პარასკევს, ხოჩა ვებიშს, ლიფკუარია. ამ დღეს თხების მწყემსს კუბდარს დავუ...

სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)


...
ახალი გარდაცვლილის საფლავზე ტანსცმლის მიტანა, საფლავზე გაშლა და საფლავის კურთხევა

ლიმერიეს დღეს მღვდლის მიერ არყის მიწაზე ლიბაცია და სასაფლაოზე მიტანილი სანოვაგის...

...
ტაბლა კუბოსთან, გარდაცვლილი ქალის საყვარელი ნივთებით ლატალი

მაგიდა გარდაცვლილის თავთან; გარდაცვლილის საყვარელი საყოფაცხოვრებო ნივთებით და ...

...
სოფელი ჟამუში, მულახის თემი

ფოტოზე აღბეჭდილია რაჟდენ ქალდანის კოშკიანი საცხოვრებელი სახლი, მულახის თემის სოფ...

...
დღესასწაული აღბა-ლაღრალ მულახში

აღბა-ლაღრალის დღესასწაული, საქმისაი ფალოსით და ჯოხით...

...
აღბალაღრალის დღესასწაული

ერთ-ერთი ეპიზოდი აღბალაღრალის დღესასწაულის რიტუალიდან...

...
სულის მოსახსენებელი სუფრა მიცვალებულის სახლში

სულის მოსახსენებელი სუფრა მიცვალებულის სახლში ...

...
ხიდი მდ. ენგურზე

ფოტოზე მოცემულია ხიდი მდ. ენგურზე ...

...
საფუარის დასაყენებელი ხის კასრი

საფუარის დასაყენებელი ხის კასრი ...

...
საავადმყოფოდან გარდაცვლილის სულის წაყვანის რიტუალი

ბეჩოს საავადმყოფოდან ეცერის თემის გარდაცვლილი მამაკაცის სულის გადაყვანის რიტუა...

...
ქალი სადღესასწაულო სამოსში, მულახი

მულახელი ქალი სადღესასწაულო ჩაფრასტებიან სამოსში...

...
ქალების სალოცავი ჯგირან

ქალების სალოცავი ჯგირან სოფ. ჟამუშში, მულახის საზოგადოება ...

...
შრომის იარაღები

შრომის იარაღები საფარცხავი, ნაჯახი, ბარი, წერაქვი ...