| ტიპი: | ხელნაწერი | |
|---|---|---|
| დასახელება: | ხვალმი (გვ.1.) | |
| დასახელება (ორიგ.): | ხვალმი | |
| ავტორისეული აღწერა: | ||
| შინაარსი: | ხვალმი ხვდება ლიქვრეშის ხუთშაბათ დღეს (ლიქვრეშის წინა ხუთშაბათს). ამ დღეს წესია ლოცვა თვალების ტკივილისგან და ხველისგან დასაცავად. ამ დღეს დილას დააცხობენ სეფისკვერებს, ლოცულობენ და ილოცებიან. ვინც მოვალეა, ვისაც მართებს ლოცვა, იმის სახლეზე აცხობენ სამ–სამ მომცრო ზომის სეფისკვერს სულადობის შესაბამისად, ოღონდ ვისაც მართებს ლოცვა. მართებს ლოცვა ნიშნავს იმას, ჰქვია იმას, რომ თუკი ვინმეს სტკივა თვალები, და შეპირდება ხვალმის შეწირვას და ლოცვას, მაშინ ის უკვე ყოველწლიურად უნდა შეალოცავერს და სწირავდეს ხვალმის დღეს სამ სეფისკვერს, მამლის მწვადს და კვერცხს (ლუგრილს). მამალს დავკლავთ ხოლმე სახლში და ვისაც მართებს ლოცვა, ის ჭამს მამლის ხორცს მალულად. სეფისკვერებს შეალოაცვენ ხოლმე დასავლეთის მხარეს, ხვალმის დღეს შეიძლება, ნებადართულია ღორის ხორცის შელოცვაც. ლოცვის ტექსტია ასეთია: „წმინდა გიორგი ხვალმისაო, იმისი თვალების ტკივილი, გაატანე დაღმა წყალს და აღმა – ქარს (შესაბამისად, ახსენებენ იმის სახლს, ვისაც მართებს ლოცვა, ვინც მოვალეა, აღასრულოს ხვალმის ლოცვის რიტუალი). გაუნათე ხედვა და ჩვენ, შესაბამისად არ დავივიწყებთ შენზე ლოცვას, შენს შემოვედრებას!“ მერე უკვე ვისაც მართებდა ლოცვა, ის დაჯდება და მიირთმევს (შეჭამს). ხვალმი ჰქვია ადგილს მულახში. ქვემო მულახის დასავლეთით ნამეწყრალში (ჩამონაწყდომში) დგას ერთი ფიჭვი, იმას აქვს ფუღურო და ახლაც დგას ის ხე. და ვინც ამ ხეს აუვლიდა და ჩაუვლიდა აღმოსავლეთით თუ დასავლეთით, ყველა ტოვებდა აქ ან ფულს, ან მძივებს, ან ღილებს, ზოგი – რას და ზოგი – რას. ხვალმის დღეს, ვისაც აკრძალული აქვს (ლცხატ ხარ) ის არ მუშაობს. ისე კი ეს დღე არ არის უქმე. | |
| დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე | |
| თემი: | მულახის თემი | |
| სოფელი: | ||
| ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
| წელი: | ||
| მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
| ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
| მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
| დაზიანებები: | ||
| თეგები: | თვალილიქვრეშილოცვალუგრილლცხატ ხარმამალისეფისკვერიწმინდა გიორგიხვალმიხველა | |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
კუდიანების, ჭინკების, სატანების კვირაში, ორშაბათ დღეს კარებში ეკლები უნდა ...
ლიâდუშის მეორე დღეს, ორშაბათს ლითნაღის ეძახიან. იმ დღეს ძღვენის მიმტანი ადამიანი...
ლიგურკე - ყოველთვის 15 ივლისს მოდის. ამ დღეს ყველა ოჯახი საკუთარ სახლში შესაწირ...
აიას მერე მეორე კვირადღეს ბაია (ბა) ჰქვია. იმ დღისთვის ქალები ხორბლის ...
25/01 ლიჰეçცìრი 07/02 შაბათს ლიჰევწარი ჰქვია. მენენი ჩამოყრის თივას სათივიდან...
იმ დღეს ცხრა ლემზირი გვჩვევია და დიდ ღმერთს შევალოცავთ: „ღმერთო, შენ მ...
19/05 ალèნგçერ 01/04 მერე ორშაბათს ალèნგçერი ჰქვია. ამ დღეს თითო ქალი ოჯახიდან ...
კარგ ოთხშაბათს შეიძლება გახსნილება. აეს დღე არ არის უქმე. ...
სინნოხსნაბ - ხადობის შედეგი პირველი შაბათი, რომლიც მიცვალებულის სულის დღედ ითვლ...
მიცვალებულის დატირება. კარგი მოგონებების გახსენება, კარგი ფეხის დატოვება ...
ახალი წლიდან, (ზომხანღო) მეხუთე დღეს არის „ხვდება“ ადგომი. წყალკურთხევი...
მეორე დღეს, შაბათს, დილით, ღამე, ერთი საათი რომ იქნება დარჩენილი ავდგებით, ფან...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
მარიამობა მულახში...
არყის ხისგან სამამაკაცო ლამპრების დამზადება მიცვალებულთა სულების მობრძანების დღ...
ცეცხლის საჩხრეკი ორთითა ...
ერთ-ერთი ეპიზოდი აღბალაღრალის დღესასწაულის რიტუალიდან...
ფოტოზე მოჩანს მაჩუბის ბაგის ორნამენტირებული ტიხარი...
შრომის იარაღები საფარცხავი, ნაჯახი, ბარი, წერაქვი ...
წმ.ღვია და წმ.მსხალი ფარის თემში. ...
ფოტოზე მოცემულია მულახის თემის ტერიტორია...
აღბა-ლაღრალის დღესასწაული, საქმისაი ფალოსით და ჯოხით...
ქალების ქვევით ვედრების რიტუალი - ჩუბავ ლიმზირ, ჯგირანის სალოცავის შიგნით ...
ფოტოზე გამოსახულია მონადირე ბათლომ ნავერიანი, იარაღით და მთაში სასიარულო ჯოხით ...
სახლების დიდებით შემოვლა გარდაცვლილ სულთა წასვლის დღეს (ლიფანალის დასრულებისას)...