| ტიპი: | ხელნაწერი | |
|---|---|---|
| დასახელება: | ლითნაღ (გვ.2.) | |
| დასახელება (ორიგ.): | ლითნაღილ | |
| ავტორისეული აღწერა: | 27/01 ლითნაღილ 09/02 | |
| შინაარსი: | ლიâდუშის მეორე დღეს, ორშაბათს ლითნაღის ეძახიან. იმ დღეს ძღვენის მიმტანი ადამიანი ან ერთ ბოთლ ან ერთ ყçიყç (ჭურჭელია ერთგვარი) ზედაშს წაიღებს ძღვენად და მიდის თანღი თარინგზელში მის სავედრებლად. ქალები აქ ლადბაშში მიდიან. მიდიან ლახუშდიდან, მაცხუარიშიდან, იენაშიდან, სიდიანარიდან, ლეშუკიდან, იფხიდან თითო ქალი თითო ოჯახიდან. ძველად, წყალგამოღმელი, მხოლოდ სამი ოჯახიღა მიდიოდა, ახლა - ბევრი. ლახუშდელები ამ დღის მასპინძლობას მორიგეობენ. ერთ წელს ორი ოჯახია, მეორე წელს მომდევნო ორი ოჯახი და ასე...მორიგე ოჯახი პარასკევს ჩამოუვლის სოფელს, მოაგროვებს ფქვილს ლემზირებისთვის მწვადს -კუბდარისთვის და კვირა დღეს დაამზადებს. ორშაბათს გამზადებულ ლემზირებს და კუბდარებს ზურგზე აიკიდებენ და ადიან სალოცავში თანღი თìრინგზელში. იქ მლოცველები, გამორჩეული კაცები არიან და მხოლოდ ისინი შედიან ტაძარში ლემზირების აღსავლენად. აქ ევედრებიან ყველა ოჯახის სახელზე მშვიდობას, სვეს და ბარაქას, მამაკაცების დაცვას: - „ თანღი თარინგზელო, მთასა და სახლს შორის მუდამ სვიანი და გამარჯვებული გვამყოფე“ ლახუშდელები ამ დღისთვის საერთო ზვარაკად ხბოს ყიდულობენ. ისინი იქვე შეავედრებენ ზვარაკს, მოდღესასწაულეთა სახელზე და დაკლავენ. აქ წყალი არ არის, ამიტომ თოვლს ადნობენ და მას იყენებენ. ლამარიაშია კათხები და თასები, ყველა სჭირო ჯამ - ჭურჭელი და მათ მოიხმარენ. ლოცვის შემდეგ ტაძრის სუიფში გამართავენ ფერხულებს, იტყვიან საგალობლებს, სამხიარულო-სალაღობოს და კმაყოფილები ბრუნდებიან შინ. ტრაპეზისას სვამენ სახ- სიგელით. ისინი, ვინც ტაძარში არ ადიან, სოფელ ლახუშდის სვიფში აღმართავენ თოვლის კოშკს. მათგან ერთ-ერთს, სალოცავიდან ამ „მშენებლებისთვის“ ჩამოატანინებენ ზედაშეს. ჩამოსული დაალევინებს არაყს და დაიწყებენ სიმღერა-თამაშს ტაძრიდან დაბრუნებულების შემოერთებამდე. მლოცველებიდან იქმნება ჯგუფი, რომლებსაც გადაწყვეტილი აქვთ ამ მურყვამის დანგრევა. ეს ჯგუფი თავს მოიყრის ამ კოშკის გასწვრივ ყანაში. ეს ყანები სვიფის ზედა მხერესაა გადაშლილი. ჯგუფი ჯერ ერთ ადგილას მოგროვდება დალევს არაყს. მერე უფრო ახლო კვლავ შეიყრება და ისევ დალევს არაყს. მესამედაც ასე მოიქცევა და, უკვე კარგად შეზარხოშებულები, რაც ძალი და ღონე აქვთ, გამოიქცევიან კოშკისკენ და ცდილობენ მოატეხონ იმ ხეს წვერო, რომელიც ამ თოვლის კოშკს აქვს გულად ჩატნეული. ერთმანეთს ეპაექრება ორი ჯგუფი ამ ორიდან რომელიც დაასწრებს თოვლის კოშკის ხის წვეროს მოტეხვას, ის მხარე რჩება გამარჯვებული. შესაბამისად სოფლის იმ მხარესაა წლის ხვავიც და ბარაქაც, უკეთესი მოსავალი. ამის მერე კვლავ ცეკვა - თამაში, მხიარულება, ფერხულ-საგალობლები იმართება და სრულდება დღესასწაულიც. | |
| დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ნინო წერედიანმა | |
| თემი: | ლატალი | |
| სოფელი: | ლახუშდი | |
| ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
| წელი: | ||
| მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
| ზომები: | 21სმ × 17სმ | |
| მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
| დაზიანებები: | ||
| თეგები: | ||
სხვა გვერდები:
ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, ლახუშდი, ზემო სვანეთი)
ხადობ (გვ.1)
აღწერილია ხადობის დღეს მუცლის სალოცავი რიტუალის ჩატარების წესები. ხადობის ლამარი...
ხუარსობ
ლალჩას შემდეგ პირველ სამშაბათს ხვდება ხუარსობ. ეს არის საქონლისთვის ლოცვა მუნის ...
ლიგურკე
პეტრეპევლობის მერე 15 დღე უკლია კვირიკობამდე. იმ დღეს ყველა ოჯახი, ვისაც თხები ჰ...
ლამპრობა (გვ.1.)
ლამპრობა – ლიმპარი არის მეისარაბის მეორე დღეს. ლამპრობა ტარდება ს...
აღდგომა (თანაფ) (გვ.9.)
დაფქვავს ხოლმე. ამ ფქვილს აღდგომის გვიზი (თანფა გვიზი) ეწოდება. და როცა ...
ყორლიკრალი-კარის გაღება (გვ.4.)
ქალები გააკეთებენ ლიფაანეს და მხოლოდ თვითონ მიირთმევენ ხოლმე. სარიტუალო კ...
ლადბაშილი
ლადბაშილი ჰქვია იმ სახლს, რომელშიც ქალები ნადბაშუნს აცხობენ და შეალოცავენ წ...
ბერიკაობა-ყეენობა (აღბალაღრალი) (გვ.1.)
გუნუაანთ ჩამეგიანთა ერთ–ერთი წინაპარი (ხოშა) დაჭერილი ყოფი...
ლიფანაალი ადგომ (გვ.2.)
ლიფანაალი 0.5.0.1 ადგომ 18. 01 ლიფანალის პირველ დღეს ჰქვია ადგომ. ადგომ ყოველ...
ტარის ოთხშაბათი
კურთხევის ორშაბათის მერე მესამე დღეს არის ტარის ოთხშაბათი (ტარი ჯიმაშ). იმ ...
კაიშობა
პარასკევ დღეს კაიშობა ჰქვია. ის დღე უქმეა. მეწყერის საწინააღმდეგოდ. ლოცვას აღვ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, ლახუშდი, ზემო სვანეთი)
ლითკუარის დღე მთის საძოვარზე
ფოტოზე აღბეჭდილია ლითკუარის დღე, ამ დღეს ზამთარში, მთის საძოვარზე მწყემსები სწი...
ტრაპეზი , დღესასწაული ფუსნახან ლითუალ" ,
ფოტოზე აღბეჭდილია ტრაპეზი შეწირვის რიტუალის შემდგომ დღესასწაულ ფუსნახან ლიძჰენზე...
ახალგარდაცვლილის საფლავზე გასვლა
ლიმერიეს დღეს ახალი გარდაცვლილებისთვის საკურთხის გარდა იციან სამოსის მიძღვნაც, რ...
ყაუ და ლაფთან
ყაუ - კერაზე ჩამოსაკიდი კავი ლაფთან - ხარის კუდისგან დამზადებული ბუხრის საწმენდ...
მსხვერპლშეწირვის რიტუალი
ფოტოზე დაფიქსირებულია ცხვრის შეწირვის ერთ-ერთი წესი- ბეწვის სანთლის ალით მოწვის...
ფარცხი
ფარცხი - მოხვნის შემდეგ მიწის მოსასწორებელი...
გარდაცვლილის გამოსახულება (ნიშანი) სულის მოსახსენებელ სუფრასთან
გარდაცვლილის გამოსახულება წლისთავის სუფრასთან...
მიცვალებულების სულების გამასპინძლება ლიფანალის დღეებში
გარდაცვლილთა სულების მიღება-გამასპინძლება "ლიფანალის" დღეებში...
ტაბლა კუბოსთან, გარდაცვლილი ქალის საყვარელი ნივთებით ლატალი
მაგიდა გარდაცვლილის თავთან; გარდაცვლილის საყვარელი საყოფაცხოვრებო ნივთებით და ...
ბეჩოს მყვინვარი
ფოტოზე მოცემულია ბეჩოს მყინვარი ...
დღესასწაული სიკუობ
ღმერთისთვის შეწირულ ლალცხატის მინდორში შეკრებილი ლატალელები, შესაწირავით აღავლე...