ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.2.) | |
დასახელება (ორიგ.): | ზომხა | |
ავტორისეული აღწერა: | მასალა ჩაწერილია მულახის თემის სოფელ ჟამუშში. 1946 წელს | |
შინაარსი: | უკან ხარს ვინც მისდევს წკეპლით და ძახილით, ვედროთი წყალი მიაქვს ამას. ხარს გაიყვანენ კალოზე, შუა ეზოში, სადაც გასანიავებელია (ლაბაბა), იქ გავაკეთებთ ხოლმე გასაკვალავს (ლანჩაბს?), მოვაგროვებთ თოვლს, და ამაზე დავარტყამთ ხულის თავს, წვეროს. მერე ავუშვებთ ხარს და სამჯერ უხმოდ მარჯვნივ შემოვატარებთ ეზოს. მერე უკვე დავდგებით ლანჩაბთან და აქვე შეალოცავენ ლალაშს / გობს: „წლის მცვალებელო ღვთაებავ, გირგოლის დაპირებავ, კანდავ ზღვისაო, ახალო წელო, კარგი ახალი წელი შეგვინაცვლე, გვინაცვალე, ზრდით და მატებით გაგვახარე, წლის მოსავლიანობით გაგვახარე“. არის ადამიანის მშვიდობა! ჩვენი სანატრებელი ყველა კარგ გუნება–განწყობაზე გვყავს. მერე კი ამბობენ მეკვლეები, მეფეხურები (მოჭშხალა!): „მოვდივარ, მოვდივარ და ვერ მოვდივარ!“ – „რა ბედნიერება მოგაქვს?“ – სახარე ხარებით სავსე! – საძროხე ძროხებით სავსე! – საცხვარე ცხვრებით სავსე! ... ამ დროს სახლიდან გადმოსძახებენ: „კარი ღიაა, ბედნიერო!“ „წელიწადის მცვალებელო ღვთაებავ, კარგი ახალი წელი გვინაცვალე, ზრდით და მატებით გაგვახარე, კაცთა, ადამიანთა მშვიდობა, საქონლის, სულდგმულის სიმრავლე მოგვიტანე!“ შინიდან კვლავ გადმოსძახებენ: „რა გახვევია, რით ხარ დახუნძლული?“ | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
თემი: | მულახის თემი | |
სოფელი: | ჟამუში | |
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | 1946 | |
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | ადგომაშიაშეხ ლიდშდოლეზომხალეზომახლიდშდოლელიშიაშიმეკვლემეშიაშიმოჭშხალანაჭშხუნვარირიდეელიმზირეუეხფუსნა მუჟეღუსქორქორა მჭშხიშიმი ლიფუშდეხული |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჟამუში, ზემო სვანეთი)
სრულდება ტაბლაობა (ჩუ იტბგალხ ) და ამის შემდგომ უკვე იწყებენ მხიარულებას დ...
ლასმანდარ – ტაბიკები იფრა – იფანი ლაყულა – გასაყოფი, გასამიჯნი ...
თეთრი ფხუ არის ხორცის აღაბის მერე ორშაბათს, ლოცვა სრულდება დიდი ღმერთი...
„უბნა კçეცნა ლიკედ“ როცა ხორბლის მარაგს პირველად ვიწყებთ, მაშინ დიასახლისი გავა ...
სხვაც, რაც კი რამ სამარხო იქნება. გარედან ავეჯის შემოტანისას ერთ პატარა სა...
18/01 მეÎსარაბ 31/01 მეორე დღეს, შაბათს, დილით, ღამე, ერთი საათი რომ იქნება ...
მაშინ ვმუშაობთ. ორ მთვარეზე არ ვმუშაობთ, სამზე ვმუშაობთ, ოთხ მთვარეზ...
ამაღამ ღორის ხორცს მოვხარშავთ და ვივახშმებთ. ჭამის შემდეგ, ნავახშმევს ფიჩქს - ს...
მერე, ოთხშაბათს, ჭაბგობ ჰქვია. უქმე გვაქვს „ჭაბიკç“ - ის სახელზე. იმ ღამეს ლოცვა...
ამ დღეს ზოგი მარხულობს ავადმყოფობაზე. საღამოს აღუვლენენ ხორბლის პურის ლემზირს ხა...
იმ დღეს იშიმშილებს ის ადამიანი, ვისაც ქარი სტკივა, ქარი აქვს. იმ ღამეს სე...
16/01 ნალტახურა ლíთ 29/01 ნალტახურა ლეთ ხუთშაბათსაა. ამ დღეს როგორც ლიფანალისა...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჟამუში, ზემო სვანეთი)
მღვდელი წლისთავზე აკურთხებს გარდაცვლილი ქალისთვის მიძღვნილ სუფრას...
წლისთავზე გარდაცვლილი ქალისთვის სუფრის კურთხევა მღვდლის მიერ...
ბეჩოს საავადმყოფოდან ეცერის თემის გარდაცვლილი მამაკაცის სულის გადაყვანის რიტუა...
მარანი...
ფოტოზე გამოსახულია ლატალის თემის სოფ. იენაშის მკვიდრის ბიაზრუკ წერედიანის დატირ...
დაკრძალვა იფარის თემში, სოფ. ნაკიფარში.ფოტოზე აღბეჭდილია სოფ. ნაკიფარის ეკლესია,...
მაგიდა გარდაცვლილის თავთან; გარდაცვლილის საყვარელი საყოფაცხოვრებო ნივთებით და ...
ფოტოზე მოცემულია მულახის თემის ტერიტორია...
მარილის ქვასანაყი ...
სამიწათმოქმედო იარაღები-გუთანი და გუთნის ნაწილები განმარტებებით ...
მიცვალებულის სულის მოსახსენებელი საკურთხი სუფრა გარდაცვალებიდან მეორმოცე დღეს, მ...