| ტიპი: | ხელნაწერი | |
|---|---|---|
| დასახელება: | ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.2.) | |
| დასახელება (ორიგ.): | ზომხა | |
| ავტორისეული აღწერა: | მასალა ჩაწერილია მულახის თემის სოფელ ჟამუშში. 1946 წელს | |
| შინაარსი: | უკან ხარს ვინც მისდევს წკეპლით და ძახილით, ვედროთი წყალი მიაქვს ამას. ხარს გაიყვანენ კალოზე, შუა ეზოში, სადაც გასანიავებელია (ლაბაბა), იქ გავაკეთებთ ხოლმე გასაკვალავს (ლანჩაბს?), მოვაგროვებთ თოვლს, და ამაზე დავარტყამთ ხულის თავს, წვეროს. მერე ავუშვებთ ხარს და სამჯერ უხმოდ მარჯვნივ შემოვატარებთ ეზოს. მერე უკვე დავდგებით ლანჩაბთან და აქვე შეალოცავენ ლალაშს / გობს: „წლის მცვალებელო ღვთაებავ, გირგოლის დაპირებავ, კანდავ ზღვისაო, ახალო წელო, კარგი ახალი წელი შეგვინაცვლე, გვინაცვალე, ზრდით და მატებით გაგვახარე, წლის მოსავლიანობით გაგვახარე“. არის ადამიანის მშვიდობა! ჩვენი სანატრებელი ყველა კარგ გუნება–განწყობაზე გვყავს. მერე კი ამბობენ მეკვლეები, მეფეხურები (მოჭშხალა!): „მოვდივარ, მოვდივარ და ვერ მოვდივარ!“ – „რა ბედნიერება მოგაქვს?“ – სახარე ხარებით სავსე! – საძროხე ძროხებით სავსე! – საცხვარე ცხვრებით სავსე! ... ამ დროს სახლიდან გადმოსძახებენ: „კარი ღიაა, ბედნიერო!“ „წელიწადის მცვალებელო ღვთაებავ, კარგი ახალი წელი გვინაცვალე, ზრდით და მატებით გაგვახარე, კაცთა, ადამიანთა მშვიდობა, საქონლის, სულდგმულის სიმრავლე მოგვიტანე!“ შინიდან კვლავ გადმოსძახებენ: „რა გახვევია, რით ხარ დახუნძლული?“ | |
| დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
| თემი: | მულახის თემი | |
| სოფელი: | ჟამუში | |
| ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
| წელი: | 1946 | |
| მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
| ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
| მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
| დაზიანებები: | ||
| თეგები: | ადგომაშიაშეხ ლიდშდოლეზომხალეზომახლიდშდოლელიშიაშიმეკვლემეშიაშიმოჭშხალანაჭშხუნვარირიდეელიმზირეუეხფუსნა მუჟეღუსქორქორა მჭშხიშიმი ლიფუშდეხული | |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჟამუში, ზემო სვანეთი)
...
ქრისტეს შობასა და ზომხას შორის პერიოდს ჰქვია ÎêრნეÎსგა. ამ კვირაში უქმეა, მუშა...
ორშაბათს, სამშაბათს, ოთხშაბათ საღამოს როცა ყველა სახლშია, ბავშვები ადგებიან, ერ...
გუნუაანთ ჩამეგიანთა ერთ–ერთი წინაპარი (ხოშა) დაჭერილი ყოფილა კ...
ახლა, კვირა დღეს, ღერთა ლამპრობია, მაგრამ ის ყოველთვის კვირა დღეს არ ხვდება. მი...
მაშინ სხვა ხალხმაც, დანარჩენებმაც მიანებს თავი. ათას ცხრაას ოცდაორ წლამ...
ლიკლაურე როცა ოჯახი კალოობას მორჩება, ლიკლაურე ჰქვია. საკლავს დავკლავთ და შევავე...
დღეობის რიტუალს და სადილს რომ მორჩებიან, სუფრის წევრები ანუ თანამეინახენი ...
ლიხვდიშის დღისთვის ქალები თარგლეზერის ქვაბში ხდიან არაყს. აცხობენ ყველიანებს და...
თუკი გამოლევისა შეეშინდებათ (ხული ბოლომდე არ დაიწვასო), მაშინ გამოიღებენ ...
მერე, კვირა დღეს, ფუსდის ხარის დაკვლის დღეა. სოფელი ამ დღისთვის გამოყოფს რვა ...
15 მარტს მიწის ხვრელების ამოყრაა. ამ დღესაც უქმეა. ახალ მოტანილ წყალს არ სვამენ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჟამუში, ზემო სვანეთი)
სულის მოსახსენებელი სუფრა მიცვალებულის სახლში ...
ხის მორისგან გამოთლილი წყლის ჭურჭელი ...
ხის ჯამი ...
მართკუთხა ფორმის ქაღალდზე შავი ფანქრით ჩახატული ტაბლა ...
ლიმერიეს დღეს ახალი გარდაცვლილებისთვის საკურთხის გარდა იციან სამოსის მიძღვნაც, რ...
აღბა-ლაღრალის დღესასწაული, საქმისაი ფალოსით და ჯოხით...
ფოტოზე მოცემულია ბეჩოს უღელტეხილი...
სამეურნეო იარაღები მარცვლეული კულტურების მოსავლის ასაღებად. კევრი და უღელი, ღვლე...
სამეურნეო იარაღი თოხი...
ქალების სალოცავი ჯგირან სოფ. ჟამუშში, მულახის საზოგადოება ...
მიცვალებულის სულის მოსახსენებლად წლისთავზე (სურვილის მიხედვით) არაყის სმა ეზოში ...
მიცვალებულის მოსახსენებელი დღე ლაგუან, გარდაცვლილის შემოსილი და იარაღასხმული მამ...