| ტიპი: | ხელნაწერი | |
|---|---|---|
| დასახელება: | ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.1.) | |
| დასახელება (ორიგ.): | ზომხა | |
| ავტორისეული აღწერა: | მასალა ჩაწერილია მულახის თემის სოფელ ჟამუშში. 1946 წელს | |
| შინაარსი: | ახალი წლის დღეს გამთენიისას ოჯახის მეკვლეები ვინც არიან, ქალი და მამაკაცი, ისისნი დილაუთენია ადგებიან უსიტყვოდ, ხმისამოუღებლად, ლაპატრაკი არ შეიძლება, სანამ მეკვლეობა (მეფეხეობა) არ დამთავრდება და ჩაიცვამენ. მერე დაანთებენ ცეცხლს, მაგრამ ცეცხლზე შებერვა არ შეიძლება და ამიტომ არის რომ წინა ღამით მომზადებული აქვთ ცხირები (ცოხუები), ეს არის წვრილ–წვრილად დაჭრილი შეშები, რომელთაც დატოვებენ ხოლმე გახურებეულ ფიქალზე / ფილაზე, სადაც კარგად გამოშრება და ხმება მთელი ღამის განმავლობაში და მეორე დღეს ნაღვერდალის ღრმულში (თრომში) ნაკვერჩხლებში შეუნთებენ ამ ცხირებს, მაგრამ ცეცხლს შებერვით არაფრით არ შეუბერავენ, არამედ ქუდის ქნევით (ლიბელბაინეთი) დაანთებენ ცეცხლს. მერე ასევე ულაპარაკოდ წამოდგებიან და ჩაივცამენ ფეხზე იმგვარად რომ წერექვი, თომი ქუსლებიდან ზემოთ კიდურისკენ ამოჩაჩულ–ამოქოჩრილია ხოლმე. მერე აიღებენ ერთ ვედრო წყალს (ამას ჰქვია რძე), წკეპლას, დიდ გობს (ლალაშს), რომელშიც წინა ღამითვე გაამზადეს და ჩააწყვეს ყველაფერი: თომი, სამეკვლეოები (ნაჭშხუნვარი), სეფისკვერები, გოჭის თავი. აუშვებენ ხარს გომურის თავში, ამას ხელს მოჰკიდებს მამაკაცი, რომელსაც უჭირავს გობი (ლალაშ), | |
| დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
| თემი: | მულახის თემი | |
| სოფელი: | ჟამუში | |
| ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
| წელი: | 1946 | |
| მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
| ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
| მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
| დაზიანებები: | ||
| თეგები: | აშიაშეხაშიაშეხ ლიდშდოლეზომხანაჭშხუნვარუეღხული | |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჟამუში, ზემო სვანეთი)
ლიჰლომალი ყოველთვის ორშაბათ დღეს ხვდება. ორშაბათ დილას ძალიან ადრე ვდ...
ისგლილჩალი ყოველთვის ოთხშაბათ დღეს ხვდება დიდმარხვაში. იმ ღამეს ი...
შობის მეორე დღეს არის ქრისტეშობა. ქრისტეშობა დღეს გვჩვევია ასე: ...
ელობ (ელიაობა)- პერპოლაშიდან (პეტრე-პავლობიდან) სამი კვირის შემდეგ მოდის ელობ (...
24/05 ჰèლშა საფტინ 06/04 ალèნგვერის მერე პირველი შაბათი არის ჰèლიში. . იმ კვირაშ...
ძველ დროში ერთი კაცი, რომელსაც მაღალი ხმის ტემბრი (დიდი ხმა) ჰქონდა, სახა...
იმ დღეს ცხრა ლემზირი გვჩვევია და დიდ ღმერთს შევალოცავთ: „ღმერთო, შენ მ...
ჰჷლიშიერ - სინნოხსნაბის შემდეგ კვირას სამი დღის ( შაბათი, კვირა, ორშაბათი) აღნიშ...
19/05 ალèნგçერ 01/04 მერე ორშაბათს ალèნგçერი ჰქვია. ამ დღეს თითო ქალი ოჯახიდან ...
მეორე დღეს, ორშაბათს თçეთნე ფხუ ჰქვია. ამ დღეს ყველაფერი დასარეცხია: ტაბგა - მაგ...
ლიფანაალი 06.01 განცხდაბ 19/01 ადგომის მერე მეორე დღეს განცხდაბ ჰქვია. საკლავ...
ყველიერის სამშაბათს გვჩვეოდა ლოცვა. ველოცებოდით ქუთაისის ღვთისმშობელს ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჟამუში, ზემო სვანეთი)
სამეურნეო იარაღები მარცვლეული კულტურების მოსავლის ასაღებად. კევრი და უღელი, ღვლე...
ქალების სალოცავი ჯგირან სოფ. ჟამუშში, მულახის საზოგადოება ...
ფოტოზე მოცემულია ხიდი მდ. ენგურზე ...
გარდაცვლილთა სულების მიღება-გამასპინძლება "ლიფანალის" დღეებში...
მიცვალებულის სულის მოსახსენებლად წლისთავზე (სურვილის მიხედვით) არაყის სმა ეზოში ...
წმ.ღვია და წმ.მსხალი ფარის თემში. ...
წლისთავზე გარდაცვლილი ქალისთვის სუფრის კურთხევა მღვდლის მიერ...
ხის ჯამი ...
ფოტოზე მოცემულია ბეჩოს მყინვარი ...
მიცვალებულის სულის მოსახსენებელი საკურთხი სუფრა გარდაცვალებიდან მეორმოცე დღეს, მ...