ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.1.)

ტიპი: ხელნაწერი
დასახელება: ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.1.)
დასახელება (ორიგ.): ზომხა
ავტორისეული აღწერა: მასალა ჩაწერილია მულახის თემის სოფელ ჟამუშში. 1946 წელს
შინაარსი: ახალი წლის დღეს გამთენიისას ოჯახის მეკვლეები ვინც არიან, ქალი და მამაკაცი, ისისნი დილაუთენია ადგებიან უსიტყვოდ, ხმისამოუღებლად, ლაპატრაკი არ შეიძლება, სანამ მეკვლეობა (მეფეხეობა) არ დამთავრდება და ჩაიცვამენ. მერე დაანთებენ ცეცხლს, მაგრამ ცეცხლზე შებერვა არ შეიძლება და ამიტომ არის რომ წინა ღამით მომზადებული აქვთ ცხირები (ცოხუები), ეს არის წვრილ–წვრილად დაჭრილი შეშები, რომელთაც დატოვებენ ხოლმე გახურებეულ ფიქალზე / ფილაზე, სადაც კარგად გამოშრება და ხმება მთელი ღამის განმავლობაში და მეორე დღეს ნაღვერდალის ღრმულში (თრომში) ნაკვერჩხლებში შეუნთებენ ამ ცხირებს, მაგრამ ცეცხლს შებერვით არაფრით არ შეუბერავენ, არამედ ქუდის ქნევით (ლიბელბაინეთი) დაანთებენ ცეცხლს. მერე ასევე ულაპარაკოდ წამოდგებიან და ჩაივცამენ ფეხზე იმგვარად რომ წერექვი, თომი ქუსლებიდან ზემოთ კიდურისკენ ამოჩაჩულ–ამოქოჩრილია ხოლმე. მერე აიღებენ ერთ ვედრო წყალს (ამას ჰქვია რძე), წკეპლას, დიდ გობს (ლალაშს), რომელშიც წინა ღამითვე გაამზადეს და ჩააწყვეს ყველაფერი: თომი, სამეკვლეოები (ნაჭშხუნვარი), სეფისკვერები, გოჭის თავი. აუშვებენ ხარს გომურის თავში, ამას ხელს მოჰკიდებს მამაკაცი, რომელსაც უჭირავს გობი (ლალაშ),
დამატებითი ინფორმაცია: ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა
თემი: მულახის თემი
სოფელი: ჟამუში
ტერიტორია: ზემო სვანეთი
წელი: 1946
მასალა: ქაღალდი, მელანი
ზომები: 20სმ × 17სმ
მდგომარეობა: დამაკმაყოფილებელი
დაზიანებები:
თეგები: აშიაშეხაშიაშეხ ლიდშდოლეზომხანაჭშხუნვარუეღხული

სხვა გვერდები:


ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჟამუში, ზემო სვანეთი)


...
ბაია (გვ.1.)

აიას მერე მეორე კვირადღეს ბაია (ბა) ჰქვია. იმ დღისთვის ქალები ხორბლის ...

...
მარიამობის დღესასწაული (გვ.1.)

მარიამობის მერე, 8 სექტემბერს ლამარიას შობაა. იმ დღეს ხაჭაპურებს დავაცხობთ და აღ...

...
ლიღვმესარი

ლიქვრეშისღამეს ხვდება ასევე ლიღვმესარი. ამ დღეს საქონელს დღის განმავლ...

...
ჴეობ (გვ.1)

ჴეობ- მოდიოდა ლალხორის შემდეგ კვირას. მთელი სოფლით ხდიდნენ არაყს. ლესკარები აცხ...

...
ლიქვრეში (გვ.5.)

ეს სოლომი არის გამძლეობის და ძალის მიმცემი და მიმნიჭებელი. ამ კათხას შესწ...

...
ლითოდრი (გვ.5.)

# 16 შინ თავთავიანთ სახლებში წავლენ. ლითოდრი დღეს „ცხენებს დააცხობენ“ ხ...

...
გაზაფხულის გიორგობა (გვ.11.)

გულბანების ზემდგომებად, ზედამხედველებად სხვა თემის კაცებს აყენებენ და ირჩ...

...
მეისრაბი (გვ.2). სოფელი მაცხვარიში

მეორე დღეს, შაბათს, დილით, ღამე ერთი საათი რომ იქნება დარჩენილი ავდგებით, ფანჯ...

...
შუშხვამი-ბედობის დღესასწაული სვანეთში (გვ.1.)

ეს გვჩვევია ახალი წლის წინა დღეს. შუშხვამი უქმე არ არის. ისე თუ ...

...
აღდგომა (თანაფ) (გვ.5.)

ახალი მიცვალებულის ოჯახი დაპატიჟებს ხოლმე მეზობლებს და ნათესავებს. მოიყვან...

...
ხრაბ, ლიგერგი (გვ.3)

კრაბ არის ლიგერგის წინადღე. სრულდება შესაწირავები დიდი ღმერთისთვის. მეორე დღეს ...

სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჟამუში, ზემო სვანეთი)


...
მარილის ქვასანაყი

მარილის ქვასანაყი ...

...
ყველის საწური კალათა

ყველის საწური კალათა ...

...
ცეცხლის საჩხრეკი ორთითა

ცეცხლის საჩხრეკი ორთითა ...

...
სამეურნეო იარაღები

სამეურნეო იარაღები მარცვლეული კულტურების მოსავლის ასაღებად. კევრი და უღელი, ღვლე...

...
ახალგარდაცვლილის საფლავზე გასვლა

ლიმერიეს დღეს ახალი გარდაცვლილებისთვის საკურთხის გარდა იციან სამოსის მიძღვნაც, რ...

...
სოფელი ჟამუში, მულახის თემი

ფოტოზე აღბეჭდილია რაჟდენ ქალდანის კოშკიანი საცხოვრებელი სახლი, მულახის თემის სოფ...

...
მარიამობა (ლიმირიე) მულახში

მარიამობა მულახში...

...
წისქვილი

ფოტოზე ხის ძველი წისქვილია აღბეჭდილი...

...
არყის ხისგან სამამაკაცო ლამპრების დამზადება მიცვალებულთა სულების მობრძანების დღეს

არყის ხისგან სამამაკაცო ლამპრების დამზადება მიცვალებულთა სულების მობრძანების დღ...

...
წმ.ღვია და წმ.მსხალი

წმ.ღვია და წმ.მსხალი ფარის თემში. ...

...
კერა

კერა...

...
ყაუ და ლაფთან

ყაუ - კერაზე ჩამოსაკიდი კავი ლაფთან - ხარის კუდისგან დამზადებული ბუხრის საწმენდ...