ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.1.)

ტიპი: ხელნაწერი
დასახელება: ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.1.)
დასახელება (ორიგ.): ზომხა
ავტორისეული აღწერა: მასალა ჩაწერილია მულახის თემის სოფელ ჟამუშში. 1946 წელს
შინაარსი: ახალი წლის დღეს გამთენიისას ოჯახის მეკვლეები ვინც არიან, ქალი და მამაკაცი, ისისნი დილაუთენია ადგებიან უსიტყვოდ, ხმისამოუღებლად, ლაპატრაკი არ შეიძლება, სანამ მეკვლეობა (მეფეხეობა) არ დამთავრდება და ჩაიცვამენ. მერე დაანთებენ ცეცხლს, მაგრამ ცეცხლზე შებერვა არ შეიძლება და ამიტომ არის რომ წინა ღამით მომზადებული აქვთ ცხირები (ცოხუები), ეს არის წვრილ–წვრილად დაჭრილი შეშები, რომელთაც დატოვებენ ხოლმე გახურებეულ ფიქალზე / ფილაზე, სადაც კარგად გამოშრება და ხმება მთელი ღამის განმავლობაში და მეორე დღეს ნაღვერდალის ღრმულში (თრომში) ნაკვერჩხლებში შეუნთებენ ამ ცხირებს, მაგრამ ცეცხლს შებერვით არაფრით არ შეუბერავენ, არამედ ქუდის ქნევით (ლიბელბაინეთი) დაანთებენ ცეცხლს. მერე ასევე ულაპარაკოდ წამოდგებიან და ჩაივცამენ ფეხზე იმგვარად რომ წერექვი, თომი ქუსლებიდან ზემოთ კიდურისკენ ამოჩაჩულ–ამოქოჩრილია ხოლმე. მერე აიღებენ ერთ ვედრო წყალს (ამას ჰქვია რძე), წკეპლას, დიდ გობს (ლალაშს), რომელშიც წინა ღამითვე გაამზადეს და ჩააწყვეს ყველაფერი: თომი, სამეკვლეოები (ნაჭშხუნვარი), სეფისკვერები, გოჭის თავი. აუშვებენ ხარს გომურის თავში, ამას ხელს მოჰკიდებს მამაკაცი, რომელსაც უჭირავს გობი (ლალაშ),
დამატებითი ინფორმაცია: ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა
თემი: მულახის თემი
სოფელი: ჟამუში
ტერიტორია: ზემო სვანეთი
წელი: 1946
მასალა: ქაღალდი, მელანი
ზომები: 20სმ × 17სმ
მდგომარეობა: დამაკმაყოფილებელი
დაზიანებები:
თეგები: აშიაშეხაშიაშეხ ლიდშდოლეზომხანაჭშხუნვარუეღხული

სხვა გვერდები:


ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჟამუში, ზემო სვანეთი)


...
ლიხვდიში, ხოლა ჯიმააშ (გვ2)

ლიხვდიშის დღისთვის ქალები თარგლეზერის ქვაბში ხდიან არაყს. აცხობენ ყველიანებს და...

...
ლითოდრი (გვ.1.)

მეშხე ფხუს მერე არის ლითოდრი. ყოველთვის ლითოდრი ხვდება შაბათს. ლითოდრის ...

...
აღდგომის ხუთშაბათი დიდი ხუთშაბათი (გვ.1)

აღდგომის ხუთშაბათს დღისით ვაკეთებთ ხორბლის ფაფას. საღამოს ვიტრაპეზებთ. ტრა...

...
ლამპრობა

ლამპრობა (ნამპრობ) ამ ღამეს გვჩვეოდა სეფისკვერების დაცხობა: კაცის სულადობ...

...
ჴეობ (გვ.1)

ჴეობ- მოდიოდა ლალხორის შემდეგ კვირას. მთელი სოფლით ხდიდნენ არაყს. ლესკარები აცხ...

...
შიხარ ცააშ (გვ.2)

იმ დღეს დილით გვჩვევია: ერთი კაცი ადრე ადგება და გავა ეკლის მოსაჭრელად. დავუვლით...

...
შიხარ ცააშ (გვ.1)

იმ დღეს დილით გვჩვევია: ერთი კაცი ადრე ადგება და გავა ეკლის მოსაჭრელად. დავუვლით...

...
გულის სამშაბათი

ახლა, სამშაბათ დღეს, არის „გულის სამშაბათი“. სალოცავად „გულ“-ში მიდიან ის კაცები...

...
ბარბარობა (გვ.1.). ლატალის თემი

დღესასწაულთა თავი ბარბლაშია. ბარბალობა დღეს სხვის კარზე დაძახება არ შეიძლება - კ...

...
ჰერიამიშ

ორშაბათს, სამშაბათს, ოთხშაბათ საღამოს როცა ყველა სახლშია, ბავშვები ადგებიან, ერ...

...
ლიფანაალი-ადგომ (გვ.2.)

სხვაც, რაც კი რამ სამარხო იქნება. გარედან ავეჯის შემოტანისას ერთ პატარა სა...

...
ბარბარობის დღესასწაული სვანეთში (გვ.3.)

ეკლესიის მინაშენის (ლადბაშის) გარეთ ერთ ადგილას და დაანთებდნენ ვეებრეთელა ...

სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჟამუში, ზემო სვანეთი)


...
მესტიის ხიდი

ფოტოზე მოცემულია მესტიის ხიდი (1927 წელი) ...

...
მამაკაცების გლოვის მეორე მომენტი

მამაკაცების მიერ გარდაცვლილის დატირების მეორე მომენტი ...

...
სამფეხა დაბალი მაგიდა-ტაბლა

მართკუთხა ფორმის ქაღალდზე შავი ფანქრით ჩახატული ტაბლა ...

...
ტაბლა კუბოსთან, გარდაცვლილი ქალის საყვარელი ნივთებით ლატალი

მაგიდა გარდაცვლილის თავთან; გარდაცვლილის საყვარელი საყოფაცხოვრებო ნივთებით და ...

...
მიცვალებულთა სულების მობრძანების დღეს საქალებო ჩირაღდნების გამოთლა არყის ხისგან

ფოტოზე გამოსახულია არყის ხისგან საქალებო ჩირაღდნების -ლამპრების გამოთლა მიცვალებ...

...
სულის მოსახსენებელი სუფრა მიცვალებულის სახლში

სულის მოსახსენებელი სუფრა მიცვალებულის სახლში ...

...
ყველის საწური კალათა

ყველის საწური კალათა ...

...
მულახელები

ქალები, ბავშვები და მამაკაცები მულახის თემიდან...

...
სამეურნეო იარაღები

სამეურნეო იარაღები მარცვლეული კულტურების მოსავლის ასაღებად. კევრი და უღელი, ღვლე...

...
არყის ხისგან სამამაკაცო ლამპრების დამზადება მიცვალებულთა სულების მობრძანების დღეს

არყის ხისგან სამამაკაცო ლამპრების დამზადება მიცვალებულთა სულების მობრძანების დღ...

...
ხის მორისგან გამოთლილი წყლის ჭურჭელი

ხის მორისგან გამოთლილი წყლის ჭურჭელი ...

...
ქალების სალოცავი ჯგირან

ქალების სალოცავი ჯგირან სოფ. ჟამუშში, მულახის საზოგადოება ...