ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ლიჰლომალი (გვ.1) | |
დასახელება (ორიგ.): | ლიჰლომალი | |
ავტორისეული აღწერა: | ||
შინაარსი: | ლიჰლომალი ყოველთვის ორშაბათ დღეს ხვდება. ორშაბათ დილას ძალიან ადრე ვდგებით, იმ დროს როცა პირველად იყივლებენ მამლები. მცხობელი ცხობის საქმებს დასტრიალებს: აცხობს სამარხო (კუახ) პურებს და ოხდრის პურებს უკეტებს ნასვრეტებს, ხორცს ხარშავენ და ფაფას ვაკეთებთ პატარა ჭურჭლით ძუძუმწოვარა ბავშვების სულების სახელზე სკურთხებლად. მერე ტაბლებს ვდაგამთ ყველგან: საცხობთან (საფუარმუყ), საკარცხულთან და ხულთან. ტაბლებზე ვდებთ ყველაფერს იმას, რაც გვინდა რომ ვუკურთხოთ მიცვალებულებს. საკარცხულის წინ დგას გასაბრძანებელი ტაბლა, ეს არის ფიჩქი, სამფეხა პატარა მაგიდა. ამ ფიჩქზე დევს პური, ხორცი, ხილი, დგას არაყი, ელარჯწასმული თხელი ლავაშები (ცხუნილები), ხილები, თაშმიჯაბი (მოხარშული ყველი) და სხვა კერძები. ამ სამფეხა მაგიდის ფიჩქის გარდა მთელ წრეზე გამზადებულლია საკურთხის სუფრები, ამ ტაბლებზე პურებზე ყველგან ჩარჭობილია ანთებული სანთლები. ყველაფერ ამას უკურთხებენ მიცვალებულების სულებს. ლიფაანეს დროს აუცილებლად ააყენებნ ბავშვებსაც და ცოტ–ცოტა ნახშირებს გადაუსვამენ ხოლმე შუბლზე. ლიფაანეს რიტუალი რომ დასასრულისკენ მიდის დილის რიჟრაჟზე, გათენებამდე, მაშინ აიღებენ ფიჩქს, კერიის ირგვლივ სრულად შემოუვლიან ყველა ტაბლას; იღებენ ტაბლებიდან პურებს, ხილებს, არაყს შესანდობად და წასაქცევად, ხულის ტაბლიდან აიღებენ ცოტა ფაფას. ამასაც დადებენ სულების გასაბრძანებელ ტაბლაზე და ასე მარჯვენა მხარის მიმართულებით მთელ ტაბლებს შემოავლებენ კერიის ირგვლივ. და კიდევ ერთხელ დადგამენ სულების გასაბრძანებელ ტაბლას საკარცხულთან, მერე ამაზე ბევრ სანთლებს, | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
თემი: | მულახის თემი | |
სოფელი: | ||
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | ||
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | თაშმიჯაბილალაშილშილიფაანელიჰლომალიმეჯღევამფანენაგაუჟინოხდრისსამარხისაფუარმუყფიჩქქვიჩიდოლოშიქრისდე ფუსდჩუ იტბგალხჩუაზრულეხცხუნილი |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
მერე, ხუთშაბათს ისევ ქალების დღეა - „ზურêლìრე ცაìშ, რომლის წესებსაც ისე აღასრულე...
01/04 მაცხუარ თახაშ 14/04 მერე სამშაბათს, მაცხუარ თახაშია. ოჯახიდან თითო კაცი...
კრაბ არის ლიგერგის წინადღე. სრულდება შესაწირავები დიდი ღმერთისთვის. მეორე დღეს ...
თეთრი ფხუს ორშაბათიდან კვირა საღამომდე არის ყველიერის კვირა. ყველი...
მოცემულია ტარიჭაბუგვის // taritabűgv// tabgom-ის სახელით ცნობილი, აღდგომის შემდ...
ხორცის აღაპის მეორე დღეს ორშაბათ დღეს არის თეთრი ფხუ. იმ დღეს იფარ...
15 მარტს მიწის ხვრელების ამოყრაა. ამ დღესაც უქმეა. ახალ მოტანილ წყალს არ სვამენ...
ლიმერიე 15 აგვისტო. ახალი კარგი მოსავლისთვის სახლში გამომცხვარი პურების შეწირვის...
გაზაფხულის გიორგობა ყოველთვის ოცდასამ აპრილსაა. იმ დღეს, ზეგნეშელები, ბოგ...
მეშხე ფხუს მერე არის ლითოდრი. ყოველთვის ლითოდრი ხვდება შაბათს. ლითოდრის ...
ცუდი ოთხსაბათი არის ასეთივე, როგორც ცუდი პარასკევი. იმ დღეს არ შეიძლება ს...
მეორე დღეს, შაბათს, დილით, ღამე, ერთი საათი რომ იქნება დარჩენილი ავდგებით, ფან...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
მაგიდა გარდაცვლილის თავთან; გარდაცვლილის საყვარელი საყოფაცხოვრებო ნივთებით და ...
ქალების სალოცავი ჯგირან სოფ. ჟამუშში, მულახის საზოგადოება ...
ქალები, ბავშვები და მამაკაცები მულახის თემიდან...
სამეურნეო იარაღები მარცვლეული კულტურების მოსავლის ასაღებად. კევრი და უღელი, ღვლე...
ფოტოზე მოცემულია ბეჩოს მყინვარი ...
ფოტოზე მოცემულია მესტიის თემი. სოფელი ლაღამი ...
ფოტოზე მოჩანს მაჩუბის ბაგის ორნამენტირებული ტიხარი...
მარილის ქვასანაყი ...
ყაუ - კერაზე ჩამოსაკიდი კავი ლაფთან - ხარის კუდისგან დამზადებული ბუხრის საწმენდ...
დაკრძალვა იფარის თემში, სოფ. ნაკიფარში.ფოტოზე აღბეჭდილია სოფ. ნაკიფარის ეკლესია,...
ფოტოზე მოცემულია მულახის თემის ტერიტორია...