ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ლიჰლომალი (გვ.1) | |
დასახელება (ორიგ.): | ლიჰლომალი | |
ავტორისეული აღწერა: | ||
შინაარსი: | ლიჰლომალი ყოველთვის ორშაბათ დღეს ხვდება. ორშაბათ დილას ძალიან ადრე ვდგებით, იმ დროს როცა პირველად იყივლებენ მამლები. მცხობელი ცხობის საქმებს დასტრიალებს: აცხობს სამარხო (კუახ) პურებს და ოხდრის პურებს უკეტებს ნასვრეტებს, ხორცს ხარშავენ და ფაფას ვაკეთებთ პატარა ჭურჭლით ძუძუმწოვარა ბავშვების სულების სახელზე სკურთხებლად. მერე ტაბლებს ვდაგამთ ყველგან: საცხობთან (საფუარმუყ), საკარცხულთან და ხულთან. ტაბლებზე ვდებთ ყველაფერს იმას, რაც გვინდა რომ ვუკურთხოთ მიცვალებულებს. საკარცხულის წინ დგას გასაბრძანებელი ტაბლა, ეს არის ფიჩქი, სამფეხა პატარა მაგიდა. ამ ფიჩქზე დევს პური, ხორცი, ხილი, დგას არაყი, ელარჯწასმული თხელი ლავაშები (ცხუნილები), ხილები, თაშმიჯაბი (მოხარშული ყველი) და სხვა კერძები. ამ სამფეხა მაგიდის ფიჩქის გარდა მთელ წრეზე გამზადებულლია საკურთხის სუფრები, ამ ტაბლებზე პურებზე ყველგან ჩარჭობილია ანთებული სანთლები. ყველაფერ ამას უკურთხებენ მიცვალებულების სულებს. ლიფაანეს დროს აუცილებლად ააყენებნ ბავშვებსაც და ცოტ–ცოტა ნახშირებს გადაუსვამენ ხოლმე შუბლზე. ლიფაანეს რიტუალი რომ დასასრულისკენ მიდის დილის რიჟრაჟზე, გათენებამდე, მაშინ აიღებენ ფიჩქს, კერიის ირგვლივ სრულად შემოუვლიან ყველა ტაბლას; იღებენ ტაბლებიდან პურებს, ხილებს, არაყს შესანდობად და წასაქცევად, ხულის ტაბლიდან აიღებენ ცოტა ფაფას. ამასაც დადებენ სულების გასაბრძანებელ ტაბლაზე და ასე მარჯვენა მხარის მიმართულებით მთელ ტაბლებს შემოავლებენ კერიის ირგვლივ. და კიდევ ერთხელ დადგამენ სულების გასაბრძანებელ ტაბლას საკარცხულთან, მერე ამაზე ბევრ სანთლებს, | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
თემი: | მულახის თემი | |
სოფელი: | ||
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | ||
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | თაშმიჯაბილალაშილშილიფაანელიჰლომალიმეჯღევამფანენაგაუჟინოხდრისსამარხისაფუარმუყფიჩქქვიჩიდოლოშიქრისდე ფუსდჩუ იტბგალხჩუაზრულეხცხუნილი |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
სçიმნი ნამპრობ ყოველთვის გვჩვევია ძველით პირველ თებერვალს. საღამოს, ან კარგად ...
ყველიერის კვირა დღეს ჰქვია ყველის აღაბი (თაში აღაბ). იმ საღამოსთვის ...
ამაღლება დღეს, დილით ერთი კაცი ადგება ხმისამოუღებლად, ულაპარაკოდ, უბრად ა...
ლიâდუშის მეორე დღეს, ორშაბათს ლითნაღის ეძახიან. იმ დღეს ძღვენის მიმტანი ადამიანი...
15 მარტს მიწის ხვრელების ამოყრაა. ამ დღესაც უქმეა. ახალ მოტანილ წყალს არ სვამენ...
გიორგობის მერე პირველი ორშაბათი უქმეა. სახლიდან რაიმეს გატანა გვეკრძალება. დაძახ...
ლიგურკე - ყოველთვის 15 ივლისს მოდის. ამ დღეს ყველა ოჯახი საკუთარ სახლში შესაწირ...
15/8 „ლიმèრიე“ 28/8 ლიმèრიე დღეს დილით პატარა ხაჭაპურებს დავაცხობთ ეზოში (...
ლიხვდიშის დღისთვის ქალები თარგლეზერის ქვაბში ხდიან არაყს. აცხობენ ყველიანებს და...
კრაბ არის ლიგერგის წინადღე. სრულდება შესაწირავები დიდი ღმერთისთვის. მეორე დღეს ...
აღწერილია ხადობის დღეს მუცლის სალოცავი რიტუალის ჩატარების წესები. ხადობის ლამარი...
18/ 01 ჯêნგლობ 31/01 ამ ღამით კოჭლი სულები მოდიან სახლში და როგო...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
ფოტოზე გამოსახულია მონადირე ბათლომ ნავერიანი, იარაღით და მთაში სასიარულო ჯოხით ...
ლიმერიეს დღეს ახალი გარდაცვლილებისთვის საკურთხის გარდა იციან სამოსის მიძღვნაც, რ...
ლიმერიეს დღეს მღვდლის მიერ არყის მიწაზე ლიბაცია და სასაფლაოზე მიტანილი სანოვაგის...
ბეჩოს თემის ქალების სალოცავი ჯგერან, რომელშიც ინახება ნაყოფიერების (მომტანი) ქვე...
ფოტოზე მოჩანს მაჩუბის ბაგის ორნამენტირებული ტიხარი...
ფოტოზე გამოსახულია არყის ხისგან საქალებო ჩირაღდნების -ლამპრების გამოთლა მიცვალებ...
მარანი...
ფოტოზე აღბეჭდილნი არიან მულახელები...
ფოტოზე მოცემულია ბეჩოს მყინვარი ...
ოჯახების დიდების რიტუალით დავლა სულების წასვლის დღეს (ლიფანალის დასრულებისას)....
ქელეხის სუფრა ლატალის თემში, ეზოში სატრაპეზოდ სხედან მამაკაცები, ქალები და ბავშვ...