ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ლიჰლომალი (გვ.1) | |
დასახელება (ორიგ.): | ლიჰლომალი | |
ავტორისეული აღწერა: | ||
შინაარსი: | ლიჰლომალი ყოველთვის ორშაბათ დღეს ხვდება. ორშაბათ დილას ძალიან ადრე ვდგებით, იმ დროს როცა პირველად იყივლებენ მამლები. მცხობელი ცხობის საქმებს დასტრიალებს: აცხობს სამარხო (კუახ) პურებს და ოხდრის პურებს უკეტებს ნასვრეტებს, ხორცს ხარშავენ და ფაფას ვაკეთებთ პატარა ჭურჭლით ძუძუმწოვარა ბავშვების სულების სახელზე სკურთხებლად. მერე ტაბლებს ვდაგამთ ყველგან: საცხობთან (საფუარმუყ), საკარცხულთან და ხულთან. ტაბლებზე ვდებთ ყველაფერს იმას, რაც გვინდა რომ ვუკურთხოთ მიცვალებულებს. საკარცხულის წინ დგას გასაბრძანებელი ტაბლა, ეს არის ფიჩქი, სამფეხა პატარა მაგიდა. ამ ფიჩქზე დევს პური, ხორცი, ხილი, დგას არაყი, ელარჯწასმული თხელი ლავაშები (ცხუნილები), ხილები, თაშმიჯაბი (მოხარშული ყველი) და სხვა კერძები. ამ სამფეხა მაგიდის ფიჩქის გარდა მთელ წრეზე გამზადებულლია საკურთხის სუფრები, ამ ტაბლებზე პურებზე ყველგან ჩარჭობილია ანთებული სანთლები. ყველაფერ ამას უკურთხებენ მიცვალებულების სულებს. ლიფაანეს დროს აუცილებლად ააყენებნ ბავშვებსაც და ცოტ–ცოტა ნახშირებს გადაუსვამენ ხოლმე შუბლზე. ლიფაანეს რიტუალი რომ დასასრულისკენ მიდის დილის რიჟრაჟზე, გათენებამდე, მაშინ აიღებენ ფიჩქს, კერიის ირგვლივ სრულად შემოუვლიან ყველა ტაბლას; იღებენ ტაბლებიდან პურებს, ხილებს, არაყს შესანდობად და წასაქცევად, ხულის ტაბლიდან აიღებენ ცოტა ფაფას. ამასაც დადებენ სულების გასაბრძანებელ ტაბლაზე და ასე მარჯვენა მხარის მიმართულებით მთელ ტაბლებს შემოავლებენ კერიის ირგვლივ. და კიდევ ერთხელ დადგამენ სულების გასაბრძანებელ ტაბლას საკარცხულთან, მერე ამაზე ბევრ სანთლებს, | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
თემი: | მულახის თემი | |
სოფელი: | ||
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | ||
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | თაშმიჯაბილალაშილშილიფაანელიჰლომალიმეჯღევამფანენაგაუჟინოხდრისსამარხისაფუარმუყფიჩქქვიჩიდოლოშიქრისდე ფუსდჩუ იტბგალხჩუაზრულეხცხუნილი |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
ჴეობ- მოდიოდა ლალხორის შემდეგ კვირას. მთელი სოფლით ხდიდნენ არაყს. ლესკარები აცხ...
დღესასწაულთა თავი ბარბლაშია. ბარბალობა დღეს სხვის კარზე დაძახება არ შეიძლება - კ...
25/01 ლიჰეçცìრი 07/02 შაბათს ლიჰევწარი ჰქვია. მენენი ჩამოყრის თივას სათივიდან...
ახალი წლის მეორე დღეს რატომღაც არავის უნდა, არ სურს არც მგზავრობა ...
ლიკლაურე როცა ოჯახი კალოობას მორჩება, ლიკლაურე ჰქვია. საკლავს დავკლავთ და შევავე...
მელღçê ლიკულთხêნი 10/02 მეორე დღეს, სამშაბათს, ჰქვია მელღçê ლიკულთხანი. ამ დღეს...
მარიამობის მერე, 8 სექტემბერს ლამარიას შობაა. იმ დღეს ხაჭაპურებს დავაცხობთ და აღ...
ეკლესიის მინაშენის (ლადბაშის) გარეთ ერთ ადგილას და დაანთებდნენ ვეებრეთელა ...
მოცემულია ტარიჭაბუგვის // taritabűgv// tabgom-ის სახელით ცნობილი, აღდგომის შემდ...
ყველიერის კვირა დღეს ჰქვია ყველის აღაბი (თაში აღაბ). იმ საღამოსთვის ...
ცუდი ოთხსაბათი არის ასეთივე, როგორც ცუდი პარასკევი. იმ დღეს არ შეიძლება ს...
ლითოდრიელის მერე ორშაბათ დღეს არის ხატიცხოველი ანუ ხატი ცოცხალი. იმ დღეს...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
გარდაცვლილის სულის მოსახსენიელბელ დღეს მოხარშული ხორცით გაკეთებული საკურთხი ...
არყის ხისგან სამამაკაცო ლამპრების დამზადება მიცვალებულთა სულების მობრძანების დღ...
ყველის საწური კალათა ...
მარიამობა მულახში...
ერთ-ერთი ეპიზოდი აღბალაღრალის დღესასწაულის რიტუალიდან...
ყაუ - კერაზე ჩამოსაკიდი კავი ლაფთან - ხარის კუდისგან დამზადებული ბუხრის საწმენდ...
ლიმერიეს დღეს ახალი გარდაცვლილებისთვის საკურთხის გარდა იციან სამოსის მიძღვნაც, რ...
მართკუთხა ფორმის ქაღალდზე შავი ფანქრით ჩახატული ტაბლა ...
დაკრძალვა იფარის თემში, სოფ. ნაკიფარში.ფოტოზე აღბეჭდილია სოფ. ნაკიფარის ეკლესია,...
ფოტოზე აღბეჭდილია რაჟდენ ქალდანის კოშკიანი საცხოვრებელი სახლი, მულახის თემის სოფ...
ხის მორისგან გამოთლილი წყლის ჭურჭელი ...
ფარცხი - მოხვნის შემდეგ მიწის მოსასწორებელი...