| ტიპი: | ხელნაწერი | |
|---|---|---|
| დასახელება: | ლიჰლომალი (გვ.2) | |
| დასახელება (ორიგ.): | ლიჰლომალი | |
| ავტორისეული აღწერა: | ||
| შინაარსი: | ცვილის სანთლებს ამატებენ ბევრს და ასე ნელ–ნელა გააქვთ კარში გარე გასასვლელისაკენ. ტაბლას დროდადრო დადგამენ ხოლმე გარე კარისკენ წაღებისას და ამ დროს პარალელურად ცოტაოდენს ფაფასაც დაასხამენ ხოლმე ძირს და ჭიქიდან არაყსაც და თან შეუნდობენ ხოლმე: „ შენდობამც გქონდეთ ჩვენს მიცვალებულებს (მეცლაბუს ), ვინც მე არ მახსოვხართ („მი მომ მემგნეენდ“). ვისაც ამ სახლში გეკუთვნოდეთ, ყველას შენდობამც გქონდეთ“, და შეუნდობენ არაყით. ლიფანეს რიტუალის შესრულებისას (მფანე) ის ვინც აკურთხებს სუფრას და აღასრულებს ლიფაანეს რიტუალს, ქუდს მოიხდის ხოლმე, შესანდობად ან ჭიქას ან კათხას აიღებს ხოლმე ხელში, მარჯვენა მხარეს ტრიალით ირგვლივ შემოუვლის კერიას საცხობიდან (საფუარხანქა) გასასვლელამდე. შესანდობარი ჭურჭელი ხელში უჭირავთ. ნელ–ნელა მიიწევს წინ, აღასრულებს ლიფაანეს რიტუალს ტაბლებთან, ძირს ასხამს არაყს და ამგვარად შეუნდობს ხოლმე. მერე კვლავ მობრუნდება საცხობთან (საფუარცახან). ხულთან ბავშვებს შეუნდობს რძით და კვლავ დადგამენ ჭიქას ხულთან. ფაფას ბავშვების სახლეზე ასხამენ ძირს, წაიღებენ გარე კართან, იქ კვლავ მოაბრუნებენ და ერთგვარად მალულად, იდუმალად (ქვიჩიდოლოშ) კვლავ დადგამენ (ნაგაუჟინ). სანთელი თუკი თავისით ჩაქრება, ის არ მოსწონთ, არ მიაჩნიათ კარგის ნიშნად. ხელით ჩააქრობენ სანთლებს და მერე უკვე | |
| დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
| თემი: | მულახის თემი | |
| სოფელი: | ||
| ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
| წელი: | ||
| მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
| ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
| მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
| დაზიანებები: | ||
| თეგები: | თაშმიჯაბილალაშილშილიფაანელიჰლომალიმეჯღევაოხდრისსამარხისაფუარმუყფიჩქფუსდჩუ იტბგალხჩუაზრულეხცხუნილი | |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
შუშხვამის დღეს უქმე არ არის. საღამოს ყველა მოსახლიდან ერთი კაცი წავა ...
გუნუაანთ ჩამეგიანთა ერთ–ერთი წინაპარი (ხოშა) დაჭერილი ყოფილა კახეთ...
"ტყეების სახლები: ურუ ჭალ, სარგობ, ანლ, აზაუ, კოჯრ, ლსილ, ლზქრ, კედერ,...
ყველას, ყველას, ადამიანთა და სულდგმულთა მშვიდობიანობით გაგვახარე“. ამის მე...
გუნუაანთ ჩამეგიანთა ერთ–ერთი წინაპარი (ხოშა) დაჭერილი ყოფილა კახეთ...
ადგომი არის ნაახალწლევს ხუთი დრე რომ გავა მაშინ. ადგომი ისე უქმე არ ა...
დღეობის რიტუალს და სადილს რომ მორჩებიან, სუფრის წევრები ანუ თანამეინახენი ...
მოეტანოს და დაებრუნებინოს თქვენთვის. მზიან–თაფლიანიმც ყოფილიყოს თქვენი...
ლამპრობა (ნამპრობ) ამ ღამეს გვჩვეოდა სეფისკვერების დაცხობა: კაცის სულადობ...
პარპოლაში დგება 29 ივნისს. ამ დღეს სოფელი საერთო ხარჯით ყიდულობს შესაწირავ საკლა...
თეთრი ფხუს ორშაბათიდან კვირა საღამომდე არის ყველიერის კვირა. ყველი...
ბარბარობის მერე სამი კვირა რომ გავა, მაშინ არის შობა. შობის ღამეს აკეთ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
ფოტოზე მოცემულია მესტიის თემი. სოფელი ლაღამი ...
სამიწათმოქმედო იარაღები-გუთანი და გუთნის ნაწილები განმარტებებით ...
მარიამობა მულახში...
აღბა-ლაღრალის დღესასწაული, საქმისაი ფალოსით და ჯოხით...
ქალების ქვევით ვედრების რიტუალი - ჩუბავ ლიმზირ, ჯგირანის სალოცავის შიგნით ...
ფოტოზე მოცემულია ბეჩოს მყინვარი ...
ფოტოზე მოცემულია ხიდი მდ. ენგურზე ...
გარდაცვლილის გამოსახულება წლისთავის სუფრასთან...
ოჯახების დიდების რიტუალით დავლა სულების წასვლის დღეს (ლიფანალის დასრულებისას)....
მიცვალებულის მოსახსენებელი დღე ლაგუან, გარდაცვლილის შემოსილი და იარაღასხმული მამ...
წმ.ღვია და წმ.მსხალი ფარის თემში. ...
სამამაკაცო ლამპრების დაწვა საფლავზე ლამპრობაზე ...