ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.6.)

ტიპი: ხელნაწერი
დასახელება: ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.6.)
დასახელება (ორიგ.): ზომხა
ავტორისეული აღწერა: მასალა ჩაწერილია მულახის თემის სოფელ ჟამუშში. 1946 წელს
შინაარსი: ახალი წლის მეორე დღეს რატომღაც არავის უნდა, არ სურს არც მგზავრობა და არც მგზავრობიდან დაბრუნება. ახალი წლის დღეს წესად გვაქვს დაბედება, დამთვარევება (ლიდშდოლე): ხარებს დავადგამთ უღელს და წავალთ ტყეში, ხარებს მოვუბამთ მარხილს. იქ მოვჭრით რბილ საშეშეს, ან ფიჭვის ტოტებს (ფურისს), ან არყის ხეს, დავდებთ იმას მარხილზე და მოვიტანთ შინ. ამით დავიბედებთ ხოლმე ახალი წლის მუშაობას კარგ მთვარეზე. დამბედებელს (მუდშდულის) დასაბედებლად, დასამთვარევებლად წამსვლელს ხელს აუხსნიან მთავარი სარიტუალო პურით (ფუსტის წინამძღოლით) (ფუსნა მუჟეღით) და თომის (წერექვის) კონით და ხარებსაც იგივენაირად. ასე ეტყვიან ხოლმე ხელის ახსნისას: „დრო–ჟამთ და წელიწადის მცვალებელო ღვთაებავ, კარგი წელი ახალი გაუთენე ჩვენი სახლისა კაცსაც და ხარსაც, კარგ მთვარეზე დაგვაბედე, გვიმარჯვე დაბედება (ლიდშდოლე)! მთელი წლის ნაშრომი მხოლოდდამხოლოდ ლხინში დასახარჯი გაგვიხადე. დაბედების ამ რიტუალის შესრულების მერე მთავარ სარიტუალო პურს (ფუსნა მუჟეღს) დააქუცმაცებენ ისე, რომ ნამცეციც კი არ უნდა დავარდეს ძირს და არ ოჯახის გარეთ, სხვა კაცმა ნახოს ვინმემ და ასე შეჭამენ, ამგვარად მიირთმევენ. ბევრი ახალი წელიმც მოგსწრებოდეთ მშვიდობით.
დამატებითი ინფორმაცია: ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა
თემი: მულახის თემი
სოფელი: ჟამუში
ტერიტორია: ზემო სვანეთი
წელი: 1946
მასალა: ქაღალდი, მელანი
ზომები: 20სმ × 17სმ
მდგომარეობა: დამაკმაყოფილებელი
დაზიანებები:
თეგები: აშიაშეხ ლიდშდოლეზომხალეზომახლიდშდოლელიშიაშიმეკვლემეშიაშიმოჭშხალანაჭუშხვარნაჭშხუნვარირიდეელიმზირეუეხფუსნა მუჟეღუსქორქორა მჭშხიშიმი ლიფუშდეხული

სხვა გვერდები:


ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჟამუში, ზემო სვანეთი)


...
ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.5)

მერე იმას ჯამში ჩადებენ, წყალს ჩაასხამენ და დააბრუნებენ (შეაცურებენ) სიღ...

...
ელიაობა ფერიცვალება (გვ.1)

ელობ (ელიაობა)- პერპოლაშიდან (პეტრე-პავლობიდან) სამი კვირის შემდეგ მოდის ელობ (...

...
მელღლი კურთხენი

მელღçê ლიკულთხêნი 10/02 მეორე დღეს, სამშაბათს, ჰქვია მელღçê ლიკულთხანი. ამ დღეს...

...
აღდგომა (თანაფ) (გვ.4.)

იქვე მოიყვანენ მღვდელს. მღვდელი რომ აკურთხებს ტაბლებს, კურთხევისთვის აძ...

...
ყორლიკრალი-კარის გაღება (გვ.3.)

მამაკაცებს და ბაშვებს და ამათ უკვე საგანგებო სადილს გავუმზადებთ ხოლმე. ...

...
მეისრაბი (გვ.1.). სოფელი მაცხვარიში

ს. იფხი დავით çოტაშერ ნანსყანი. მეისარობა დღეს, პირველად, ღორის ხორცის ჭამა ჩვენ...

...
ბერიკაობა-ყეენობა (აღბალაღრალი) (გვ.5.)

გუნუაანთ ჩამეგიანთა ერთ–ერთი წინაპარი (ხოშა) დაჭერილი ყოფილა კა...

...
ლიâდçში// ლიქçრეში (გვ.2.)

მერე, კვირა დღეს ჰქვია ლიâდუში. ამ დღეს გირგვლიანები, სტეფლიანები და თამლიანები ...

...
ლილააშუნე. თესვის დღეობა (გვ.2.)

გუთნის, თოხის, ლაჭაადირის, ხორბლის თავთავებისა, ქერის თავთავებისა, ცერცვის ...

...
ლიღვმესარი

ლიქვრეშისღამეს ხვდება ასევე ლიღვმესარი. ამ დღეს საქონელს დღის განმავლ...

...
ლალხორ საფტინ

შაბათს საღამოს სულები ლალხორში მიდიêნ. მაშინ სკამზე და ბანდარზე დასხდომა შეუძლია...

...
ლამპრობა (ლაჰილი. გ.3)

ლიმპარობის ორშაბათს ლაჰილელების ერთი ჯგუფი სოფლის აღმოსავლეთ მხარეს (იენაშს და ლ...

სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჟამუში, ზემო სვანეთი)


...
სამფეხა დაბალი მაგიდა-ტაბლა

მართკუთხა ფორმის ქაღალდზე შავი ფანქრით ჩახატული ტაბლა ...

...
გარდაცვლილის სულის მოსახსენებელ დღეს გაკეთებული საკურთხი მოხარშული ხორცით

გარდაცვლილის სულის მოსახსენიელბელ დღეს მოხარშული ხორცით გაკეთებული საკურთხი ...

...
ცეცხლის საჩხრეკი ორთითა

ცეცხლის საჩხრეკი ორთითა ...

...
ქვაბში ხორცის ამოსარევი ხის ჯოხი

ქვაბში ხორცის ამოსარევი ხის ჯოხი ...

...
სახლების დიდებით შემოვლა გარდაცვლილ სულთა წასვლის დღეს (ლიფანალის დასრულებისას).

სახლების დიდებით შემოვლა გარდაცვლილ სულთა წასვლის დღეს (ლიფანალის დასრულებისას)...

...
სამამაკაცო ლამპრების დაწვა საფლავებზე ლამპრობა დღეს

სამამაკაცო ლამპრების დაწვა საფლავზე ლამპრობაზე ...

...
სოფელი ჟამუში, მულახის თემი

ფოტოზე აღბეჭდილია რაჟდენ ქალდანის კოშკიანი საცხოვრებელი სახლი, მულახის თემის სოფ...

...
დღესასწაული აღბა-ლაღრალ მულახში

აღბა-ლაღრალის დღესასწაული, საქმისაი ფალოსით და ჯოხით...

...
გარდაცვლილის გამოსახულება (ნიშანი) სულის მოსახსენებელ სუფრასთან

გარდაცვლილის გამოსახულება წლისთავის სუფრასთან...

...
დეტალი საზამთრო საცხოვრისის, მსხვილფეხა საქონლის სადგომიდან

ფოტოზე მოჩანს მაჩუბის ბაგის ორნამენტირებული ტიხარი...

...
მიცვალებულის ნეშტთან მამაკაცების დატირების ერთ-ერთი მომენტი

ფოტოზე გამოსახულია ლატალის თემის სოფ. იენაშის მკვიდრის ბიაზრუკ წერედიანის დატირ...

...
ყველის საწური კალათა

ყველის საწური კალათა ...