ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | შობის დღესასწაული სვანეთში. შობა – ფაფის მოყვარული, შუშხვამი – გოჭის მოყვარული! | |
დასახელება (ორიგ.): | შობ | |
ავტორისეული აღწერა: | შობა – ფაფის მოყვარული, შუშხვამი – გოჭის მოყვარული! | |
შინაარსი: | ქრისტეშობის წინა ღამეს ჩვენ ვეძახით შობას. ამ დღეს ვაკეთებთ ხორბლის ფაფას. ფაფისთვის ხორბლის მარცვალს საფქვავში დავფქვავთ. მერე დავდგამთ მოსახარშად და იხარშება დილიდან საღამომდე. საღამო ჟამს ქვაბს ჩამოვიღებთ და დავდგამთ გასაგრილებლად სუფთა, წმინდა ადგილას, სადაც ვტოვებთ გვიანობამდე. საღამოს ვიწყებთ ცხობას, ცომი მოზელილი გვიდგას დიდი ვარცლით, და ვაცხობთ სეფისკვერებს და შევალოცავთ ფაფას და სეფისკვერებს ერთად ლამაარიას, ღვთის მშობელს ვევედრებით წლის მოსავალს და ბარაქას. ამ ღამეს ლამაარია წასულა ბეთლემში და ქრისტე დაბადაო. ფაფის და სეფისკვერების შეწირვის, შელოცვის შემდგომ ვაკეთებთ ლიფაანეს, მიცვალებულებს ვუკურთხებთ პურს და ფაფას. ამ ღამეს გვჩვევია ასევე მოჯორის გაკეთება. მოჯორს აკეთებენ კანაფის თესლის ფქვილისაგან. ავდგებით და ადუღებულ წყალში ვაყრით კანაფის ფქვილს, მოვურევთ ლაფერთხათი (ჟიიშხათი), მოვაყრით მარილს. მერე ფაფიან ჯამებს შუაში ჩავაღრმევებთ, იმ ჩაღრმავებულში ვასხამთ მოჯორს და ამგვარად შევატანთ ფაფას მოჯორს. ვივახშმეთ ასე და მერე კი დავწვებით ხოლმე. | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
თემი: | მულახის თემი | |
სოფელი: | ჭოლაში | |
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | 1930 | |
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | ლამარიამოჯორისებისკვერიფაფაშობაშუშხვამი |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)
ჩვენი ვედრება თუკი შენთვის საკადრებელი იყოს და შენ გენებოს ჩვენზედ წყალობ...
ლილაშუნედან ისგლინჩალამდე არის ერთი კვირა და სამი დღე. ისგლინჩაალის დღეს...
ხარისას შეალოცავენ, შესწირავენ. იმ დღეს საკლავს არ კლავენ. მუშაობა არ შე...
დაფქვავს ხოლმე. ამ ფქვილს აღდგომის გვიზი (თანფა გვიზი) ეწოდება. და როცა ...
ერთ გიმუნდს ეკლესიის მინაშენთან, ლადბაშთან დადებს. ამ დიდ ჯოხს, ჭოკს (ლაყუ...
ლალაშს (გობს) ჩამოიღებს და დადგამს ფიქალზე (ღუმელზე). მერე უკვე მეორე...
ლიქშორალი ჰქვია მდინარის პირას ქვიშაზე რიტუალებს. აღდგომის ხუთშაბათ დღეს...
მაშინ სხვა ხალხმაც, დანარჩენებმაც მიანებს თავი. ათას ცხრაას ოცდაორ წლამ...
იქვე თვითონ ანთებენ სანთლებს და აკმევენ საკმეველს. ერთი კაცი მლოცველა...
ლიჯგრი საფტინს არის მიცვალებულთა ხსენება. ლიფანეა ხორცით, პურით და არაყით. ძველა...
ამ დღეს არაფერი ჩვევა არ გვაქვს. ამ დღეს თურმე ურიებმა დააღალატეს ქრისტ...
მიცვალებულის დატირება და დაკრძალვა, სარიტუალო საკვების მომზადება და ქელეხი....
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)
ყაუ - კერაზე ჩამოსაკიდი კავი ლაფთან - ხარის კუდისგან დამზადებული ბუხრის საწმენდ...
ქალების სალოცავი ჯგირან სოფ. ჟამუშში, მულახის საზოგადოება ...
ბეჩოს თემის ქალების სალოცავი ჯგერან, რომელშიც ინახება ნაყოფიერების (მომტანი) ქვე...
მღვდელი წლისთავზე აკურთხებს გარდაცვლილი ქალისთვის მიძღვნილ სუფრას...
ფოტოზე გამოსახულია არყის ხისგან საქალებო ჩირაღდნების -ლამპრების გამოთლა მიცვალებ...
საფუარის დასაყენებელი ხის კასრი ...
მულახელი ქალი სადღესასწაულო ჩაფრასტებიან სამოსში...
სამეურნეო იარაღი თოხი...
სამიწათმოქმედო იარაღები-გუთანი და გუთნის ნაწილები განმარტებებით ...
გარდაცვლილის სულის მოსახსენიებლად გარეთ გაშლილი სუფრები...
ცეცხლის საჩხრეკი ორთითა ...