ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | შობის დღესასწაული სვანეთში. შობა – ფაფის მოყვარული, შუშხვამი – გოჭის მოყვარული! | |
დასახელება (ორიგ.): | შობ | |
ავტორისეული აღწერა: | შობა – ფაფის მოყვარული, შუშხვამი – გოჭის მოყვარული! | |
შინაარსი: | ქრისტეშობის წინა ღამეს ჩვენ ვეძახით შობას. ამ დღეს ვაკეთებთ ხორბლის ფაფას. ფაფისთვის ხორბლის მარცვალს საფქვავში დავფქვავთ. მერე დავდგამთ მოსახარშად და იხარშება დილიდან საღამომდე. საღამო ჟამს ქვაბს ჩამოვიღებთ და დავდგამთ გასაგრილებლად სუფთა, წმინდა ადგილას, სადაც ვტოვებთ გვიანობამდე. საღამოს ვიწყებთ ცხობას, ცომი მოზელილი გვიდგას დიდი ვარცლით, და ვაცხობთ სეფისკვერებს და შევალოცავთ ფაფას და სეფისკვერებს ერთად ლამაარიას, ღვთის მშობელს ვევედრებით წლის მოსავალს და ბარაქას. ამ ღამეს ლამაარია წასულა ბეთლემში და ქრისტე დაბადაო. ფაფის და სეფისკვერების შეწირვის, შელოცვის შემდგომ ვაკეთებთ ლიფაანეს, მიცვალებულებს ვუკურთხებთ პურს და ფაფას. ამ ღამეს გვჩვევია ასევე მოჯორის გაკეთება. მოჯორს აკეთებენ კანაფის თესლის ფქვილისაგან. ავდგებით და ადუღებულ წყალში ვაყრით კანაფის ფქვილს, მოვურევთ ლაფერთხათი (ჟიიშხათი), მოვაყრით მარილს. მერე ფაფიან ჯამებს შუაში ჩავაღრმევებთ, იმ ჩაღრმავებულში ვასხამთ მოჯორს და ამგვარად შევატანთ ფაფას მოჯორს. ვივახშმეთ ასე და მერე კი დავწვებით ხოლმე. | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
თემი: | მულახის თემი | |
სოფელი: | ჭოლაში | |
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | 1930 | |
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | ლამარიამოჯორისებისკვერიფაფაშობაშუშხვამი |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)
ისგლინჩაალის მერე პირველ კვირადღეს აია (ა) ჰქვია. იმ დღისთვის ხორბლის ფქ...
მერე იმას ჯამში ჩადებენ, წყალს ჩაასხამენ და დააბრუნებენ (შეაცურებენ) სიღ...
მარხვის მეხუთე კვირა არის აია. ეს დღეც უქმეა. ...
03/ 04 ზურელêრე ცìშ 16/04 მერე, ხუთშაბათს, ზურალìრე ცìშ ჰქვია. ამ დღეს ქალები ...
ლადბაშილი ჰქვია იმ სახლს, რომელშიც ქალები ნადბაშუნს აცხობენ და შეალოცავენ წ...
დღეობები: თეთრი ფხუ ყველიერი ყველიერი (თაში აღაბ) შავი ფხუ ლითოდრი ხატიცხოველი ...
ხარისას შეალოცავენ, შესწირავენ. იმ დღეს საკლავს არ კლავენ. მუშაობა არ შე...
ამაღამ ღორის ხორცს მოვხარშავთ და ვივახშმებთ. ჭამის შემდეგ, ნავახშმევს ფიჩქს - ს...
მერე არის შაბათი და ამ დღეს ჰქვია თამფê საფტინ. ამ დღეს გვჩვევია ჯგèრაგში სალადბ...
15 მარტს მიწის ხვრელების ამოყრაა. ამ დღესაც უქმეა. ახალ მოტანილ წყალს არ სვამენ...
მოეტანოს და დაებრუნებინოს თქვენთვის. მზიან–თაფლიანიმც ყოფილიყოს თქვენი...
სინნოხსნაბ - ხადობის შედეგი პირველი შაბათი, რომლიც მიცვალებულის სულის დღედ ითვლ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)
ბეჩოს საავადმყოფოდან ეცერის თემის გარდაცვლილი მამაკაცის სულის გადაყვანის რიტუა...
კერა...
ქალების სალოცავი ჯგირან სოფ. ჟამუშში, მულახის საზოგადოება ...
ფოტოზე მოცემულია ხიდი მდ. ენგურზე ...
ქვაბში ხორცის ამოსარევი ხის ჯოხი ...
ფოტოზე აღბეჭდილნი არიან მულახელები...
მამაკაცების მიერ გარდაცვლილის დატირების მეორე მომენტი ...
სამიწათმოქმედო იარაღები-გუთანი და გუთნის ნაწილები განმარტებებით ...
საფუარის დასაყენებელი ხის კასრი ...
მარიამობა მულახში...
მარილის ქვასანაყი ...
გარდაცვლილის სულის მოსახსენიელბელ დღეს მოხარშული ხორცით გაკეთებული საკურთხი ...