ლალჩა

ტიპი: ხელნაწერი
დასახელება: ლალჩა
დასახელება (ორიგ.):
ავტორისეული აღწერა: 12/1 ლალჩა 25/1
შინაარსი: კვირას ლალჩა არის. საღამოს ლალყêჯს დავკლავთ. ზოგს (იენაშელებს) გოჭი სჩვევიათ. ამას ჩვენ შევსწირავთ ჯგრაგ უღულაშიშს სიცხიანი ავადმყოფობისაგან თავის დასაცავად, ოღონდ ცოცხლად. მერე დავკლავთ მას იმის სახელზე, ვისთვისაც დაიბეგრა ეს საკლავი (ერთი ქაუზაის ავალია, მეორე ტეროს, მესამე ისმაილს); -„ჯგრაგ უღვლაშისაო, მამალს შემოგწირავ, შენი გაშვებული სიცხიანი ავადმყოფობა და მისით გამოწვეული ზიანი, აგვარიდე , ჯგრაგ უღვლაშისაო“ რამდენი მამალიცაა შესაწირი იმდენ სამ ლემზირს დავაცხობთ და აღვავლენთ. ქათმებს მოხარშავენ და მიცვალებულებს წარუდგამენ. მერე ივახშმებდნენ. ვინც შეშხუამს არ იყო სახლში, მათ ეკრძალებათ ამ ღამის აღნიშნულ რიტუალში მონაწილეობა და ხორცის ჭამა. ამ ღამით ხმამაღლა დაძახება არ შეიძლება. თუ დარჩათ ხორცი, ძაღლს შეაჭმევენ, თუ მასაც გადაურჩა დაწვამენ. დაწვამენ ძვალსაც. ამ ღამის შემდეგ, მეისარაბამდე არ შეიძლება ღორის და მამლის ხორცის ჭამა. თუ შეჭამენ პირღებინება ემართებათ. იფხელები ლალჩა დღეს გიორგი ნანსყანი გოჭს დაკლავს, სხვები მამლებს. ეს მკითხავმა ურჩია. სიცხიანი ავადმყოფობის საწინააღმდეგოდ ჯგრაგ უღვლაშის ავედრებენ. თუ მამალი არ არის მაშინ სამ ცალ კვერცხს და ლესკარს აღვავლენთ
დამატებითი ინფორმაცია: ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ნინო წერედიანმა
თემი: ლატალი
სოფელი: იფხი
ტერიტორია: ზემო სვანეთი
წელი:
მასალა: ქაღალდი, მელანი
ზომები: 25სმ × 17სმ
მდგომარეობა: დამაკმაყოფილებელი
დაზიანებები:
თეგები: ავადმყოფიგოჭიისმაილლალყêჯსლემზირმამალირიტუალისაკლავიტეროჯგრაგ უღულაშიშს ქაუზაი

ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, იფხი, ზემო სვანეთი)


...
ყორლიკრალი-კარის გაღება (გვ.2.)

სათითაოდ დაუყენებენ სამ სეფისკვერს (ტაფ ლემზირს). ამის გარდა აცხობენ ერთ...

...
სინნოხსნაბ (გვ.2)

სინნოხსნაბ - ხადობის შედეგი პირველი შაბათი, რომლიც მიცვალებულის სულის დღედ ითვლ...

...
მიწის ხვრელების ამოყრა

15 მარტს მიწის ხვრელების ამოყრაა. ამ დღესაც უქმეა. ახალ მოტანილ წყალს არ სვამენ...

...
ლიჰევწარი (გვ.2.)

25/01 ლიჰეçცìრი 07/02 შაბათს ლიჰევწარი ჰქვია. მენენი ჩამოყრის თივას სათივიდან...

...
ტარის ოთხშაბათი

კურთხევის ორშაბათის მერე მესამე დღეს არის ტარის ოთხშაბათი (ტარი ჯიმაშ). იმ ...

...
ლიქშორალი

ლიქშორალი ჰქვია მდინარის პირას ქვიშაზე რიტუალებს. აღდგომის ხუთშაბათ დღეს...

...
ბარბარობა (გვ.2.). ლატალის თემი

დღესასწაულთა თავი ბარბლაშია. ბარბალობა დღეს სხვის კარზე დაძახება არ შეიძლება - კ...

...
აღბიერი ტახრე უებიშ

აღბიერში პირველ პარასკევს ჰქვია ტახრე უებიშ. ლალჩადან ლიმპარიმდე ერთი კვირის მან...

...
ლიფანაალი-ადგომ (გვ.4.)

მოეტანოს და დაებრუნებინოს თქვენთვის. მზიან–თაფლიანიმც ყოფილიყოს თქვენი...

...
ჭაბგობ

02/04 ჭêბგობ 15/04 მერე, ოთხშაბათს, ჭაბგობ ჰქვია. უქმე გვაქვს „ჭაბიკç“ - ის სა...

...
მეისრაბი (გვ.2.). სოფელი იფხი

ს. იფხი დავით çოტაშერ ნანსყანი. მეისარობა დღეს, პირველად, ღორის ხორცის ჭამა ჩვენ...

...
ხადობ (გვ.1)

აღწერილია ხადობის დღეს მუცლის სალოცავი რიტუალის ჩატარების წესები. ხადობის ლამარი...

სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, იფხი, ზემო სვანეთი)


...
დაკრძალვა იფარის თემში

დაკრძალვა იფარის თემში, სოფ. ნაკიფარში.ფოტოზე აღბეჭდილია სოფ. ნაკიფარის ეკლესია,...

...
თოხი

სამეურნეო იარაღი თოხი...

...
უფლის ხარის დღესასწაული, ფუსნახანი ლითუალი

სარიტუალო, ხელებით გადაჭაჯვული საფერხულო ცეკვა , დღესასწაულის მასპინძლის კერიის...

...
შრომის იარაღები

შრომის იარაღები საფარცხავი, ნაჯახი, ბარი, წერაქვი ...

...
ახალი წლის დილის რიტუალი კერასთან

ფოტოზე აღბეჭდილია საახალწლო რიტუალი კერასთან, სადაც ალაგია სამეკვლეო, სარიტუალო ...

...
მესტიის ხიდი

ფოტოზე მოცემულია მესტიის ხიდი (1927 წელი) ...

...
მეკვლის წყაროდან შინ დაბრუნების რიტუალი

ფოტოზე აღბეჭდილია ახალი წლის დილა, მეკვლემ ხართან ერთად მოილოცა წყაროზე და დაბრუ...

...
გარდაცვლილის სულის მოსახსენებელ დღეს გაკეთებული საკურთხი მოხარშული ხორცით

გარდაცვლილის სულის მოსახსენიელბელ დღეს მოხარშული ხორცით გაკეთებული საკურთხი ...

...
ნათლისღების დღესასწაული

განცხდაბ — წყალკურთხევა ნათლისღების დღესასწაულზე, , სადღესასწაულო ღვთისმსახურებ...

...
მეკვლეობა ახალი წლის დილას

ახალი წლის დილას ოჯახის უფროსის, შინაური მეკვლის მიერ კერიას გარშემო ხარის სამჯ...

...
ქალების სალოცავი ჯგერან

ბეჩოს თემის ქალების სალოცავი ჯგერან, რომელშიც ინახება ნაყოფიერების (მომტანი) ქვე...

...
საფუარის დასაყენებელი ხის კასრი

საფუარის დასაყენებელი ხის კასრი ...