ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ლალჩა | |
დასახელება (ორიგ.): | ||
ავტორისეული აღწერა: | 12/1 ლალჩა 25/1 | |
შინაარსი: | კვირას ლალჩა არის. საღამოს ლალყêჯს დავკლავთ. ზოგს (იენაშელებს) გოჭი სჩვევიათ. ამას ჩვენ შევსწირავთ ჯგრაგ უღულაშიშს სიცხიანი ავადმყოფობისაგან თავის დასაცავად, ოღონდ ცოცხლად. მერე დავკლავთ მას იმის სახელზე, ვისთვისაც დაიბეგრა ეს საკლავი (ერთი ქაუზაის ავალია, მეორე ტეროს, მესამე ისმაილს); -„ჯგრაგ უღვლაშისაო, მამალს შემოგწირავ, შენი გაშვებული სიცხიანი ავადმყოფობა და მისით გამოწვეული ზიანი, აგვარიდე , ჯგრაგ უღვლაშისაო“ რამდენი მამალიცაა შესაწირი იმდენ სამ ლემზირს დავაცხობთ და აღვავლენთ. ქათმებს მოხარშავენ და მიცვალებულებს წარუდგამენ. მერე ივახშმებდნენ. ვინც შეშხუამს არ იყო სახლში, მათ ეკრძალებათ ამ ღამის აღნიშნულ რიტუალში მონაწილეობა და ხორცის ჭამა. ამ ღამით ხმამაღლა დაძახება არ შეიძლება. თუ დარჩათ ხორცი, ძაღლს შეაჭმევენ, თუ მასაც გადაურჩა დაწვამენ. დაწვამენ ძვალსაც. ამ ღამის შემდეგ, მეისარაბამდე არ შეიძლება ღორის და მამლის ხორცის ჭამა. თუ შეჭამენ პირღებინება ემართებათ. იფხელები ლალჩა დღეს გიორგი ნანსყანი გოჭს დაკლავს, სხვები მამლებს. ეს მკითხავმა ურჩია. სიცხიანი ავადმყოფობის საწინააღმდეგოდ ჯგრაგ უღვლაშის ავედრებენ. თუ მამალი არ არის მაშინ სამ ცალ კვერცხს და ლესკარს აღვავლენთ | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ნინო წერედიანმა | |
თემი: | ლატალი | |
სოფელი: | იფხი | |
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | ||
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 25სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | ავადმყოფიგოჭიისმაილლალყêჯსლემზირმამალირიტუალისაკლავიტეროჯგრაგ უღულაშიშს ქაუზაი |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, იფხი, ზემო სვანეთი)
ყველიერის კვირა დღეს ჰქვია ყველის აღაბი (თაში აღაბ). იმ საღამოსთვის ...
ისგლინჩაალის მერე პირველ კვირადღეს აია (ა) ჰქვია. იმ დღისთვის ხორბლის ფქ...
შეალოცავენ და სწირავენ ისინიც გულბანების მსგავსად სამყაროს შემოქმედს (ფუს...
გუნუაანთ ჩამეგიანთა ერთ–ერთი წინაპარი (ხოშა) დაჭერილი ყოფილა კახეთ...
ისგლილჩალი ყოველთვის ოთხშაბათ დღეს ხვდება დიდმარხვაში. იმ ღამეს ი...
ლიâდუშის მეორე დღეს, ორშაბათს ლითნაღის ეძახიან. იმ დღეს ძღვენის მიმტანი ადამიანი...
მეორე დღეს, შაბათს, დილით, ღამე ერთი საათი რომ იქნება დარჩენილი ავდგებით, ფანჯ...
მოსახლე დაკლავს ხოლმე ან ორ დიდ ტახს, ან ტახს და ვაცს (მამალ თხას), ...
ლილაშუნედან ისგლინჩალამდე არის ერთი კვირა და სამი დღე. ისგლინჩაალის დღეს...
იმ ღამეს ჯამჭურჭლეულს ყველაფერს გამოხარშავენ და გახეხავენ ქატოთი (გატშუ)....
ღუეშე ლიმერიე მარიამობის შემდეგი კვირაა, რომლის დროსაც კარგი მოსავლისთვის იწირე...
მეკვლე ჩამოჯდება სკამზე. აიღებს ფუსნ მუჟეღს მთავარ სარიტუალო პურს, და ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, იფხი, ზემო სვანეთი)
მარანი...
სამსხვერპლო მამლის დაკვლა ხვალმობ-აზე, ხველების თავიდან ასაცილებლად ...
ფოტოზე მოცემულია მესტიის თემი. სოფელი ლაღამი ...
მიცვალებულის მოსახსენებელი დღე ლაგუან, გარდაცვლილის შემოსილი და იარაღასხმული მამ...
ფოტოზე გამოსახულია ლატალის თემის სოფ. იენაშის მკვიდრის ბიაზრუკ წერედიანის დატირ...
შრომის იარაღები საფარცხავი, ნაჯახი, ბარი, წერაქვი ...
ფოტოზე უფლიშ-ის დღესასწაულის მსხვერპლშეწირვის ის მომენტია აღბეჭდილი, როდესაც ხდე...
ბეჩოს საავადმყოფოდან ეცერის თემის გარდაცვლილი მამაკაცის სულის გადაყვანის რიტუა...
ოჯახების დიდების რიტუალით დავლა სულების წასვლის დღეს (ლიფანალის დასრულებისას)....
კერა...
არყის ხისგან სამამაკაცო ლამპრების დამზადება მიცვალებულთა სულების მობრძანების დღ...