ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ხორცის აღაპი (გვ.2.) | |
დასახელება (ორიგ.): | ლეღვი აღაბ | |
ავტორისეული აღწერა: | ||
შინაარსი: | ხარისას შეალოცავენ, შესწირავენ. იმ დღეს საკლავს არ კლავენ. მუშაობა არ შეიძლება. ერთ წილს, ერთ ულუფას შეწვავენ და გავლენ გარეთ, და შეალოცავენ გელოს სახლზე(გელოშხან), ამ დროს ამბობენ: წელს ეს გქონდეს და მომავალ წელს კი ხარის ბეჭს გადააგდებს. (სწორი იქნებოდა: გადაგიგდებ!) ეს დაუწყიათ მას მერე, რაც ერთხელაც ოდესღაც ხორცის აღაპის ღამეს თურმე ერთი ბავშვი ტიროდა. მამას გარეთ გაუგზავნია და სამწუხაროდ, ბავშვი დაკარგულა. ამის მერე არის წესად დამკვიდრებული, მოტანილი გელეს წილი (გელე ლაგაფი). გელო ეს არის გამქრობი ქაჯის მსგავსად. ამისი ძალზედ ეშინიათ სვანებს. ხორცის აღაპის ღამეს სჩვევიათ გარეთ შეძახილები და მრავალჯერადი ყვირილები. გინება სჩვევიათ [ქალებისაც და კაცებისაც]. მაგრამ კამათი და ჩხუბი მაინც არ შეიძლება! ასეთია წესი. იმ ღამეს მამაკაცები ასრულებენ ასეთ რიტუალს: აიღებენ ფიჩქს, სამფეხა პატარა მაგიდას და ცეცხლის ზემოთ დაიჭერენ. როგორც კი ფიჩქი ზეთს და ცხიმს გამოიდენს, მამაკაცი აიღებს თომის (წერექვის) კონას, გადაუსვამს მაგიდას და ამბობს: „ჩემი ცელი ალმასი, ალმასი...“ ეს რიტუალი იციან და სრულდება იმიტომ, რომ თიბვის პერიოდში ცელი, მთავარი იარაღი, იყოს ალმასივით, იყოს ალმასი. | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე ქეთევან მარგიანმა | |
თემი: | მულახის თემი | |
სოფელი: | ||
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | ||
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | თომილეღაბლოცვარიტუალისაკლავიჩუბოვ ლიმზირხორცის აღაპი |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
20/04 გოცობ 30/05 ფუსნა ხარის დაკვლის მერე მოსულ კვირა დღეს ჰქვია „გოცობ“ გოცობ...
"სათიბების სახლები: ვიდერ, ნენგვლი, ჟვნიშ ჭიბ, ელვერ, ლემუნდ, ჭიბრილ, ლაჭვრი...
ლიმერიე 15 აგვისტო. ახალი კარგი მოსავლისთვის სახლში გამომცხვარი პურების შეწირვის...
იმ დღეს ცხრა ლემზირი გვჩვევია და დიდ ღმერთს შევალოცავთ: „ღმერთო, შენ მ...
იმ ღამეს ჯამჭურჭლეულს ყველაფერს გამოხარშავენ და გახეხავენ ქატოთი (გატშუ)....
ქალები გააკეთებენ ლიფაანეს და მხოლოდ თვითონ მიირთმევენ ხოლმე. სარიტუალო კ...
ადგომი არის ნაახალწლევს ხუთი დრე რომ გავა მაშინ. ადგომი ისე უქმე არ ა...
02/04 ჭêბგობ 15/04 მერე, ოთხშაბათს, ჭაბგობ ჰქვია. უქმე გვაქვს „ჭაბიკç“ - ის სა...
მიცვალებულის სახლეზე რასაც გაამზადებენ საკურთხს (საჭმელსაც და სამოსსაც), ი...
08/ 05 ანღლაბ 21/05 ანღლაბ ყოველთვის არის აღდგომიდან ორმოცი დღის მერე. ამაღლ...
მაშინ ვმუშაობთ. ორ მთვარეზე არ ვმუშაობთ, სამზე ვმუშაობთ, ოთხ მთვარეზ...
აღწერილია ხადობის დღეს მუცლის სალოცავი რიტუალის ჩატარების წესები. ხადობის ლამარი...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
მიცვალებულის სულის მოსახსენებლად წლისთავზე (სურვილის მიხედვით) არაყის სმა ეზოში ...
ყველის საწური კალათა ...
ფოტოზე გამოსახულია ლატალის თემის სოფ. იენაშის მკვიდრის ბიაზრუკ წერედიანის დატირ...
მარიამობა მულახში...
სამეურნეო იარაღი თოხი...
შრომის იარაღები საფარცხავი, ნაჯახი, ბარი, წერაქვი ...
სახლების დიდებით შემოვლა გარდაცვლილ სულთა წასვლის დღეს (ლიფანალის დასრულებისას)...
ქალების ქვევით ვედრების რიტუალი - ჩუბავ ლიმზირ, ჯგირანის სალოცავის შიგნით ...
ქელეხის სუფრა ლატალის თემში, ეზოში სატრაპეზოდ სხედან მამაკაცები, ქალები და ბავშვ...
მარილის ქვასანაყი ...
სამამაკაცო ლამპრების დაწვა საფლავზე ლამპრობაზე ...