| ტიპი: | ხელნაწერი | |
|---|---|---|
| დასახელება: | ხორცის აღაპი (გვ.2.) | |
| დასახელება (ორიგ.): | ლეღვი აღაბ | |
| ავტორისეული აღწერა: | ||
| შინაარსი: | ხარისას შეალოცავენ, შესწირავენ. იმ დღეს საკლავს არ კლავენ. მუშაობა არ შეიძლება. ერთ წილს, ერთ ულუფას შეწვავენ და გავლენ გარეთ, და შეალოცავენ გელოს სახლზე(გელოშხან), ამ დროს ამბობენ: წელს ეს გქონდეს და მომავალ წელს კი ხარის ბეჭს გადააგდებს. (სწორი იქნებოდა: გადაგიგდებ!) ეს დაუწყიათ მას მერე, რაც ერთხელაც ოდესღაც ხორცის აღაპის ღამეს თურმე ერთი ბავშვი ტიროდა. მამას გარეთ გაუგზავნია და სამწუხაროდ, ბავშვი დაკარგულა. ამის მერე არის წესად დამკვიდრებული, მოტანილი გელეს წილი (გელე ლაგაფი). გელო ეს არის გამქრობი ქაჯის მსგავსად. ამისი ძალზედ ეშინიათ სვანებს. ხორცის აღაპის ღამეს სჩვევიათ გარეთ შეძახილები და მრავალჯერადი ყვირილები. გინება სჩვევიათ [ქალებისაც და კაცებისაც]. მაგრამ კამათი და ჩხუბი მაინც არ შეიძლება! ასეთია წესი. იმ ღამეს მამაკაცები ასრულებენ ასეთ რიტუალს: აიღებენ ფიჩქს, სამფეხა პატარა მაგიდას და ცეცხლის ზემოთ დაიჭერენ. როგორც კი ფიჩქი ზეთს და ცხიმს გამოიდენს, მამაკაცი აიღებს თომის (წერექვის) კონას, გადაუსვამს მაგიდას და ამბობს: „ჩემი ცელი ალმასი, ალმასი...“ ეს რიტუალი იციან და სრულდება იმიტომ, რომ თიბვის პერიოდში ცელი, მთავარი იარაღი, იყოს ალმასივით, იყოს ალმასი. | |
| დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე ქეთევან მარგიანმა | |
| თემი: | მულახის თემი | |
| სოფელი: | ||
| ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
| წელი: | ||
| მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
| ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
| მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
| დაზიანებები: | ||
| თეგები: | თომილეღაბლოცვარიტუალისაკლავიჩუბოვ ლიმზირხორცის აღაპი | |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
პარასკევ დღეს კაიშობა ჰქვია. ის დღე უქმეა. მეწყერის საწინააღმდეგოდ. ლოცვას აღვ...
14/11 „ლიუჭმìლ“ 27/11 „ლიუჭმìლ (მარხვა) მეხუთე დღეს, გიორგობის მერე ხვდება. იმ დ...
მეორე დღეს, შაბათს, დილით, ღამე ერთი საათი რომ იქნება დარჩენილი ავდგებით, ფანჯ...
იქვე თვითონ ანთებენ სანთლებს და აკმევენ საკმეველს. ერთი კაცი მლოცველა...
ამ დღეს წესად გვქონდა ლოცვა–ვედრება და პირჯვრისწერა საყდარში. ამდღეს ...
ლიâდუშის მეორე დღეს, ორშაბათს ლითნაღის ეძახიან. იმ დღეს ძღვენის მიმტანი ადამიანი...
სახლისა და საგვარეულოს (საძმოს) მიცვალებულებს, ვისგანაც ჩვენ ოდნავადაც კი ი...
11/02 მეშხე ფხუ 24/02 მეშხე ფხუს დღეს ისევ ისე მოვემზადებით და აღვასრულებთ ლოცვ...
აღდგომის მერე ერთი კვირა რომ გავა, იმ კვირადღეს ჰქვია დიდი აღდგომა (ხო...
მიცვალებულის დატირება. სარიტუალო პურების ცხობა და შესაწირის გაცემა...
ლიჯგრი საფტინს არის მიცვალებულთა ხსენება. ლიფანეა ხორცით, პურით და არაყით. ძველა...
05/02 ყçილიერე ჯèმêშ 18/02 ყველიერის ოთხშაბათს უწენალებით ლოცვა იციან, გçიზიშია...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
ფოტოზე გამოსახულია არყის ხისგან საქალებო ჩირაღდნების -ლამპრების გამოთლა მიცვალებ...
მიცვალებულის მოსახსენებელი დღე ლაგუან, გარდაცვლილის შემოსილი და იარაღასხმული მამ...
ფოტოზე მოცემულია ბეჩოს მყინვარი ...
ლიმერიეს დღეს ახალი გარდაცვლილებისთვის საკურთხის გარდა იციან სამოსის მიძღვნაც, რ...
ოჯახების დიდების რიტუალით დავლა სულების წასვლის დღეს (ლიფანალის დასრულებისას)....
გარდაცვლილის გამოსახულება წლისთავის სუფრასთან...
ქვაბში ხორცის ამოსარევი ხის ჯოხი ...
ფოტოზე ხის ძველი წისქვილია აღბეჭდილი...
ფოტოზე მოცემულია ხიდი მდ. ენგურზე ...
ბეჩოს თემის ქალების სალოცავი ჯგერან, რომელშიც ინახება ნაყოფიერების (მომტანი) ქვე...
წმ.ღვია და წმ.მსხალი ფარის თემში. ...