ხორცის აღაპი (გვ.2.)

ტიპი: ხელნაწერი
დასახელება: ხორცის აღაპი (გვ.2.)
დასახელება (ორიგ.): ლეღვი აღაბ
ავტორისეული აღწერა:
შინაარსი: ხარისას შეალოცავენ, შესწირავენ. იმ დღეს საკლავს არ კლავენ. მუშაობა არ შეიძლება. ერთ წილს, ერთ ულუფას შეწვავენ და გავლენ გარეთ, და შეალოცავენ გელოს სახლზე(გელოშხან), ამ დროს ამბობენ: წელს ეს გქონდეს და მომავალ წელს კი ხარის ბეჭს გადააგდებს. (სწორი იქნებოდა: გადაგიგდებ!) ეს დაუწყიათ მას მერე, რაც ერთხელაც ოდესღაც ხორცის აღაპის ღამეს თურმე ერთი ბავშვი ტიროდა. მამას გარეთ გაუგზავნია და სამწუხაროდ, ბავშვი დაკარგულა. ამის მერე არის წესად დამკვიდრებული, მოტანილი გელეს წილი (გელე ლაგაფი). გელო ეს არის გამქრობი ქაჯის მსგავსად. ამისი ძალზედ ეშინიათ სვანებს. ხორცის აღაპის ღამეს სჩვევიათ გარეთ შეძახილები და მრავალჯერადი ყვირილები. გინება სჩვევიათ [ქალებისაც და კაცებისაც]. მაგრამ კამათი და ჩხუბი მაინც არ შეიძლება! ასეთია წესი. იმ ღამეს მამაკაცები ასრულებენ ასეთ რიტუალს: აიღებენ ფიჩქს, სამფეხა პატარა მაგიდას და ცეცხლის ზემოთ დაიჭერენ. როგორც კი ფიჩქი ზეთს და ცხიმს გამოიდენს, მამაკაცი აიღებს თომის (წერექვის) კონას, გადაუსვამს მაგიდას და ამბობს: „ჩემი ცელი ალმასი, ალმასი...“ ეს რიტუალი იციან და სრულდება იმიტომ, რომ თიბვის პერიოდში ცელი, მთავარი იარაღი, იყოს ალმასივით, იყოს ალმასი.
დამატებითი ინფორმაცია: ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე ქეთევან მარგიანმა
თემი: მულახის თემი
სოფელი:
ტერიტორია: ზემო სვანეთი
წელი:
მასალა: ქაღალდი, მელანი
ზომები: 20სმ × 17სმ
მდგომარეობა: დამაკმაყოფილებელი
დაზიანებები:
თეგები: თომილეღაბლოცვარიტუალისაკლავიჩუბოვ ლიმზირხორცის აღაპი

სხვა გვერდები:


ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)


...
ისგ ლილჩალ

ამის მერე, ოთხშაბათს, არის ისგ ლილჩìლ (დიდმარხვის შუა პერიოდი) და ამ დღეს იციან ...

...
ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.6.)

ახალი წლის მეორე დღეს რატომღაც არავის უნდა, არ სურს არც მგზავრობა ...

...
ბარბარობის დღესასწაული სვანეთში (გვ.2.)

ბარბარობის ღამეს ქალები პირველად დააცხობენ ცარიელ პურებს. ივახშმებენ, დაპუ...

...
ყორლიკრალი-კარის გაღება (გვ.4.)

ქალები გააკეთებენ ლიფაანეს და მხოლოდ თვითონ მიირთმევენ ხოლმე. სარიტუალო კ...

...
ჭინკების, ეშმაკების, კუდიანების კვირეული (ჰერიაა მიიშუ) (გვ.1.)

ბაიას მეორე დღესვე, ორშაბათ დღეს ჭინკების, ეშმაკების, კუდიანების კვირეული...

...
დღესასწაულთა სახელწოდებანი

დღეობები: თეთრი ფხუ ყველიერი ყველიერი (თაში აღაბ) შავი ფხუ ლითოდრი ხატიცხოველი ...

...
ხვალმი (გვ.2)

ხვალმი ხვდება ლიქვრეშის ხუთშაბათ დღეს (ლიქვრეშის წინა ხუთშაბათს). ამ დღე...

...
გიმი ხურუარე ლიშედალ

15 მარტს მიწის ხვრელების ამოყრაა. ამ დღესაც უქმეა. ახალ მოტანილ წყალს არ სვამენ...

...
შუშხვამი-ბედობის დღესასწაული სვანეთში (გვ.2.)

შუშხვამის დღეს უქმე არ არის. საღამოს ყველა მოსახლიდან ერთი კაცი წავა ...

...
ბერიკაობა-ყეენობა (აღბალაღრალი) (გვ.4.)

გუნუაანთ ჩამეგიანთა ერთ–ერთი წინაპარი (ხოშა) დაჭერილი ყოფილა კ...

...
დიდი ხუთშაბათი (თანფა ცააშ) (გვ.2)

კერიიდან ნაცარს ამოიღებს ხოლმე და ერთ ადგილას შეინახავს კედელში ჩაშენებ...

...
ტყის სახელები ფარის თემში

"ტყეების სახლები: ურუ ჭალ, სარგობ, ანლ, აზაუ, კოჯრ, ლსილ, ლზქრ, კედერ,...

სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)


...
ხის მორისგან გამოთლილი წყლის ჭურჭელი

ხის მორისგან გამოთლილი წყლის ჭურჭელი ...

...
მარანი

მარანი...

...
ცეცხლის საჩხრეკი ორთითა

ცეცხლის საჩხრეკი ორთითა ...

...
დღესასწაული ,,აღბა-ლაღრალი''

ეპიზოდი დღესასწაულიდან აღბა-ლაღრალი, საქმისაი ფალოსით და მისი ამალა...

...
ყაუ და ლაფთან

ყაუ - კერაზე ჩამოსაკიდი კავი ლაფთან - ხარის კუდისგან დამზადებული ბუხრის საწმენდ...

...
სამფეხა დაბალი მაგიდა-ტაბლა

მართკუთხა ფორმის ქაღალდზე შავი ფანქრით ჩახატული ტაბლა ...

...
წისქვილი

ფოტოზე ხის ძველი წისქვილია აღბეჭდილი...

...
მულახელები

ფოტოზე აღბეჭდილნი არიან მულახელები...

...
ბეჩოს მყვინვარი

ფოტოზე მოცემულია ბეჩოს მყინვარი ...

...
დეტალი საზამთრო საცხოვრისის, მსხვილფეხა საქონლის სადგომიდან

ფოტოზე მოჩანს მაჩუბის ბაგის ორნამენტირებული ტიხარი...

...
დიდების რიტუალი გარდაცვლილ სულთა გაცილების დღეს ლიფანალის დასრუებისას

ოჯახების დიდების რიტუალით დავლა სულების წასვლის დღეს (ლიფანალის დასრულებისას)....