| ტიპი: | ხელნაწერი | |
|---|---|---|
| დასახელება: | ლამპრობა (გვ.2.) | |
| დასახელება (ორიგ.): | ლიმპარ (გვ.2.) | |
| ავტორისეული აღწერა: | 19/01 20/01 21/01 ლიმპარი 01/02 02/02 03/02 | |
| შინაარსი: | მეისარაბის მეორე დღეს ჰქვია ლიმპარი. ლამპარს ვანთებთ ყველა მამაკაცი და მიგვაქვს ტაძარში ( ამ წელს მაცხვაარში წავიღებთ, შარშან- თარინგზელში. ლამპარს ავანთებთ კარგად. ამ დროს იტყვიან: -„ჯგრაგო ლიმპარისაო, ლამპრობის კარგი პერიოდი მოგვივლინეო“ლამპრებს ტაძრის ღობის ძგიდეზე დავდებთ აღმოსავლეთით. ქალები არ მიდიხართ ამ დღეს ტაძარში. ამის მერე, აქედან გაგყავს სტუმრები სახლში. წესით იმდენი, რამდენი მომპარიცაა ოჯახში. შინ ჯერ მცირე პურ - მარილს გაუშლიან ტაბლაზე და სმას გააგრძელებენ. სუფრას მერე, თანდათან, კუბდარს, ხაჭაპურს, მოხარშულ ხორცს... მიამატებენ და ახლა უფრო დიდ სუფრას გაშლიან. დიდი სუფრისას პირველად დიდი ღმერთის სასმისს აიღებენ, მერე ფუსდ მèქემ თარინგზელისას, მერე ჯგèრìგისას, მერე - სარçêშს, მერე - საყêნს, მერე - ჭêჭილêრს, დილიდან საღამომდე სუფრასთან სხედან ყველა, სტუმარიც და მასპინძელიც. ლიმპარის დღეობის გადამხდელი ოჯახი ლიმპარი დღეს დაკლავს ვერძს დიდი ღმერთის სახელზე, ან მირსობა დღეს დაკლავს ვაცს. ხოშა ღერთემის ლოცვა მხოლოდ კვირა დღეს შეიძლება. როცა ჯგèრაგის კათხს აიღებენ ადღეგრძელებენ. ჯგèრაგს. კათხა აქვს სამ კაცს ერთად და როცა ისინი მორჩებიან სათქმელს, დალევენ. დალევამდე სხვა სამ კაცს გადაულოცავენ და ახლა ესენი იტყვიან სათქმელს. გადალოცვისას ქუდს მოიხდის ის კაცი, ვისაც სასმისი გადაულოცეს. მერე კათხს მიართმევენ. როცა კაცების რიგი დამთავრდება, გადადიან ქალებზე ლამარიას წყალობის მოსურვებით. სარუაშისას ოთხ კაცს აქვს კათხა ერთად; -„სარუაშის მალდით დალოცვილი ვყოფილიყავით აქ მყოფი ყველა. ყველა ცუდი აგვარიდოს, კარგი მოგვავლინოს. ჩვენ ყველას ღვთის წყალობა“ მერე სააყანისას, ორ კაცს ორ - ორი კათხა აქვთ. ფეხზე უნდა ადგნენ ორივე, ილოცებიან და ამბობენ: „საყანის მადლით დალოცვილიყავით აქ მყოფი ყველა. ამის მომგონს შეუნდოს ღმერთმა, დამლევს მშვიდობა. ამის მერე მკლავები ერთმანეთს უნდა გადააჭდონ ალავერდულად და ისე დალევენ სასმისებს. დალევის მერე ერთ ლუკმა დასაყოლებელს მიართმევენ. ერთი ქალი წინ დგას ხელში თეფშით რაზეც დასაყოლებელი ყველი ან დაჭრილი კვერცხი ულაგია. სასმისის გამოცლამდე გადაულოცავენ ეს ორი თითო თითოზე სხვას და ამის მერე დალევენ მხოლოდ. დალევის მერე დასხდებიან და ადგებიან მეორე ორი ჭაჭილარისას ისევ ორ ორი კაცი აგრძელებს დალევას ოღონდ ამ ჯერზე ისინი მუხლებით დგანან ბალიშზე. ეს ხდება კარის ზღურბლთან. ამ სასმელს ქალი და კაცი სვამს ერთად. დაჩოქილებს წინ დაუდგამენ ექვს ცალ სასმისს - სამს ერთი მიირთმევს სამს - მეორე. თეფშით დაუდებენ მისაყოლებელსაც; იტყვიან „ჭაჭილარის მადლით დალოცვილიყავით აქ მყოფი ყველა, მრავალი დღევანდელი დღე მოგვასწროს ღმერთმა კარგ გუნებაზე. დალევის შემდეგ გადაკოცნიან და გადავლენ თავიანთ ადგილზე. მათ ადგილს მომდევნო ორი დაიკავებს. სუფრის დამთავრებისას, კარზე სასმისს დავახვედრებთ და ვისაც მოუნდება, მასაც დავალევინებთ. მერე მიდიან სახლებში. მეორე დღეს ორშაბათია დილით ადრე პირს დაიბანენ, საქონელს მოუვლიან და ისევ შევლენ მოდღესასწაულე ოჯახში. იქ ისევ სუფრა გაშლილი დახვდებათ, მოხარშულ ხორცს დაამატებენ და ისაუზმებენ. დალევენ პირველ სამ სასმისს ხოშა ღერბეთისას, მèქემ თìრინგზელისას და ჯგèრაგისას. ამის მერე ისევ გაიშლება დიდი სუფრა ხოშა ტაბაგ, დააცხობენ კუბდარებს, დაამატებენ მოხარშულ ხორცს და ისევ ახლიდან იწყება დალევა ; 1. ხოშა ღერბეთ 2. მèქემ თìრინგზელ 3. ჯგèრìგ 4. სარვêშ 5. საყìნ 6. ჭìჭილêრ 7. ლამარია ანუ ისევ ისე ხდება ამ დღესაც ყველაფერი, როგორც ეს იყო ლიმპარის მიშლადაღს | |
| დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ნინო წერედიანმა | |
| თემი: | ლატალი | |
| სოფელი: | ||
| ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
| წელი: | ||
| მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
| ზომები: | 40სმ × 21სმ | |
| მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
| დაზიანებები: | ||
| თეგები: | დალოცვაეკლესიალამპრობალოცვასუფრა | |
სხვა გვერდები:
ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, ზემო სვანეთი)
„უბნა კçეცნა ლიკედ“
„უბნა კçეცნა ლიკედ“ როცა ხორბლის მარაგს პირველად ვიწყებთ, მაშინ დიასახლისი გავა ...
ბაია
მეორე დღეს ბაია ჰქვია. იმ დღეს, საღამოს, ეკლის მოჭრა გვჩვევია და მათი ფანჯრებზე ...
კუდიანების, ჭინკების, სატანების კვირა, ქაჯობა, მისნობა
კუდიანების, ჭინკების, სატანების კვირაში, ორშაბათ დღეს კარებში ეკლები უნდა ...
ზუზადი (გვ.2.)
გიმუნდი ჰქვია არყის ხის კარგად დაფოთლილ ტოტს, რომელსაც რგოლის, დისკოს ფო...
ყორლიკრალი-კარის გაღება (გვ.4.)
ქალები გააკეთებენ ლიფაანეს და მხოლოდ თვითონ მიირთმევენ ხოლმე. სარიტუალო კ...
ლითოოდრი
ლითოოდრი ხვდება პარასკევ დღეს. ამ დღეს მთელი სოფლის ბავშვები შეიკრიბებიან ...
სიკობ
07/04 სიკçობ 20/04 მეორე დღეს ჰქვია „სიკობ“ იმ დღეს კაცები ერთ - ერთი ოჯახიდან...
შვიდი მაისი
07 შუიდ მაისი 20/05 ამ დღეს ხორბლის ყანებში ვიცით ლიდბêში. ნადბêშუნს დააცხობენ...
ლიფანაალი-ადგომ (გვ.1.)
ადგომი არის ნაახალწლევს ხუთი დრე რომ გავა მაშინ. ადგომი ისე უქმე არ ა...
ხატისცხოვლობა
ლითოდრიელის მერე ორშაბათ დღეს არის ხატიცხოველი ანუ ხატი ცოცხალი. იმ დღეს...
ხატი ცხოველი
იმ დღეს იშიმშილებს ის ადამიანი, ვისაც ქარი სტკივა, ქარი აქვს. იმ ღამეს სე...
ჰèლშა საფტინ (გვ.2.)
24/05 ჰèლშა საფტინ 06/04 ალèნგვერის მერე პირველი შაბათი არის ჰèლიში. . იმ კვირაშ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, ზემო სვანეთი)
უფლის ხარის დღესასწაული, ფუსნახანი ლითუალი
სარიტუალო, ხელებით გადაჭაჯვული საფერხულო ცეკვა , დღესასწაულის მასპინძლის კერიის...
ახალი წლისთვის თხილის , მსხლის ტოტების და თეთრი ქვის შეგროვება
ფოტოზე ასახულია საახალწლოდ ტყიდან მსხლის ღეროების, თხილის ტოტების კონის მოტანი...
მიცვალებულის მოსახსენებელი დღე - ლაგუან
მიცვალებულის მოსახსენებელი დღე ლაგუან, გარდაცვლილის შემოსილი და იარაღასხმული მამ...
დიდების რიტუალი გარდაცვლილ სულთა გაცილების დღეს ლიფანალის დასრუებისას
ოჯახების დიდების რიტუალით დავლა სულების წასვლის დღეს (ლიფანალის დასრულებისას)....
ლითკუარის დღე მთის საძოვარზე
ფოტოზე აღბეჭდილია ლითკუარის დღე, ამ დღეს ზამთარში, მთის საძოვარზე მწყემსები სწი...
სამფეხა დაბალი მაგიდა-ტაბლა
მართკუთხა ფორმის ქაღალდზე შავი ფანქრით ჩახატული ტაბლა ...
შრომის იარაღები
შრომის იარაღები საფარცხავი, ნაჯახი, ბარი, წერაქვი ...
ახალი წლის დილის რიტუალი კერასთან
ფოტოზე აღბეჭდილია საახალწლო რიტუალი კერასთან, სადაც ალაგია სამეკვლეო, სარიტუალო ...
საახალწლო ციკლის დღესასწაული ,,ბემბღუ
ფოტოზე აღბეჭდილია ,,ბემბღუს " რიტუალი, გამომშრალი ხის ტოტზე , საახალწლო ,,ხულ-"...
დღესასწაული ,,უფლიშ
მომლოცველი მამაკაცების მიერ, ხარის გულ-ღვიძლის შეწირვა და ლოცვა ლატალში დღესასწა...
ხის მორისგან გამოთლილი წყლის ჭურჭელი
ხის მორისგან გამოთლილი წყლის ჭურჭელი ...
არყის ხისგან სამამაკაცო ლამპრების დამზადება მიცვალებულთა სულების მობრძანების დღეს
არყის ხისგან სამამაკაცო ლამპრების დამზადება მიცვალებულთა სულების მობრძანების დღ...