ლითოდრი (გვ.3.)

ტიპი: ხელნაწერი
დასახელება: ლითოდრი (გვ.3.)
დასახელება (ორიგ.): ლითოდრი
ავტორისეული აღწერა:
შინაარსი: მეშხე ფხუს მერე არის ლითოდრი. ყოველთვის ლითოდრი ხვდება შაბათს. ლითოდრის წინა დღეს, პარასკევ დღეს, მამაკაცები ერთად შეიკრიბებიან ხოლმე მიტოვებულ, ცარიელ, უკაცრიელ სახლში, ქალები კი ცალკე შეიკრიბებიან ასევე უკაცრიელ სახლში. პარასკევ დღესვე მოაგროვებენ ცერცვს და ფქვილს. შეჭამანდად, მისაყოლებელ კერძად მოხარშავენ და შეკაზმავენ ცერცვს, სახლიდან მიაქვთ ასევე გამომცხვარი პური. ამ შეკრებას ჰქვია მასხრობა, შექცევა, გართობა (ლიჯღეევი). შაბათ დღეს, გამთენიისას, მოსახლეების ადგომამდე ახალბედა ბიჭები, ვაჟკაცები დაყვებიან კარდაკარ, კომლიდან კომლამდე და ყველას დალოცავენ, (ლაკურიელას ხაჭიმხ) კვირიას თქმით დაივლიან სოფელს! ამ დროს მლოცველი არის ერთი მამაკაცი, რომელიც ილოცება ასე: „ლითოდრის წმინდა გიორგი, დალოცე ეს ოჯახი“. ყველანი დანარჩენები ერთხმად პასუხობენ, ამბობენ: „ამინ“. მოთავე, დამწყები კვლავ აგრძელებს დალოცვას: „საითაც კი, სადაც კი თესლი, ერთი მარცვალიც კი გადააგდონ, დათესონ, ყველგან ეხაროს და ჯირჯვიანი ყლორტი, ამონაყარი გამოეშვას“. დანარჩენები კვლავაც ერთხმად პასუხობენ: „ამინ!“ მოთავე კვლავაც აგრძელებს დალოცვას: „ ლევანის და მისი ცოლის „ჭიშუ, ჭიშუ, ჭიშუ“. ის რომ ამას ამბობს, სხვები ყველანი მოთავესთან ერთადვე ამბობენ: „ჭიშუ, ჭიშუ, ჭიშუ“. და ამდაგვარად, ოჯახში რამდენი სულიც არის, რიგრიგობით ყველას სათითაოდ სიმღერით დალოცავენ. კვირიას თქმით დალოცვას რომ მორჩებიან, (ლიკურიერე ნიშნავს კვირიას თქმით დალოცვას)! ლიკურიერის დასრულების მერე ყველანი ბრუნდებიან იმ სახლში, სადაც მასხარაობა– გართობა (ლიჯღეევე) აქვთ დაგეგმილი. ოჯახები, მოსახლეები თითო პურს ყველანი დაუცხობენ ხოლმე მოლაყფეებს, მომასხრეებს (მუკურიელას). სადილობის დროისთვის მომასხრეები (მეჯღეევა, იგივე ხუმარები) ოჯახებში, მოსახლეებთან გააგზავნიან ხოლმე უმცროსებს. ისინი დაჰყვებიან კარდაკარ (მეზგან ი მეზგან) და თითო პურს ართმევენ და ერთად აგროვებენ. ამ პურებს ზოგს ქალებსაც უწილადებენ ხოლმე. ხუმრობა–მასხრობისას (ლიჯღეევიჟი) ქალები და მამაკაცები ერთმანეთთან მიდი–მოდიან ხოლმე და თავს იქცევენ, ერთობიან, მღერიან, ცეკვავენ, ფერხულს უვლიან. (ჭიშხშეხ). ღამით ამ დღეობაზე მამაკაცები ზოგჯერ გამასხარავების მიზნით ფანჯრებიდან თოვლს შეუყრიან ხოლმე ქალებს და ასე აშინებენ. მასხარები (მეჯღეევა) კვირა ღამემდე სამასხარაოდ არიან წასულები. იმ ღამეს დააცხობენ პურებს და ივახშმებენ; ნავახშმევს სახლის პატრონს დალოცავენ და დაიშლებიან ხოლმე და
დამატებითი ინფორმაცია: ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე ქეთევან მარგიანმა
თემი: იფარი
სოფელი:
ტერიტორია: ზემო სვანეთი. სოფელი ბოგრეში და ზეგანი
წელი: 1930
მასალა: ქაღალდი, მელანი
ზომები: 20სმ × 15სმ
მდგომარეობა: დამაკმაყოფილებელი
დაზიანებები:
თეგები: ლითოდრილიკნილოცვაცეკვაცხენი

სხვა გვერდები:


ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (იფარი, ზემო სვანეთი. სოფელი ბოგრეში და ზეგანი)


...
ჭინკების, ეშმაკების, კუდიანების კვირეული (ჰერიაა მიიშუ) (გვ.2.)

ბაიას მეორე დღესვე, ორშაბათ დღეს ჭინკების, ეშმაკების, კუდიანების კვირეული...

...
ამაღლება (გვ.1.)

აღდგომის მერე ორმოცი დღე რომ გავა, მაშინ არის ამაღლება. ამაღლების წინა ...

...
თეთრი ფხუ

ხორცის აღაპის მეორე დღეს ორშაბათ დღეს არის თეთრი ფხუ. იმ დღეს იფარ...

...
აღდგომა (თანაფ) (გვ.1.)

ძველ დროში ერთი კაცი, რომელსაც მაღალი ხმის ტემბრი (დიდი ხმა) ჰქონდა, სახა...

...
ტარის ოთხშაბათი

კურთხევის ორშაბათის მერე მესამე დღეს არის ტარის ოთხშაბათი (ტარი ჯიმაშ). იმ ...

...
ბაია (გვ.2.)

აიას მერე მეორე კვირადღეს ბაია (ბა) ჰქვია. იმ დღისთვის ქალები ხორბლის ...

...
ლითოდრი (გვ.6.)

ხატი – სახე ცხოუელი – ცოცხალი ...

...
სვანური ხალხური დღეობების ჩამონათვალი

"თეთრი ფხუ ყველიერი ყველიერი (თაში აღაბ) შავი ფხუ ლითოდრი ხატიცხოველი ლილ...

...
ყველიერი (გვ.3.)

იმ ღამეს ჯამჭურჭლეულს ყველაფერს გამოხარშავენ და გახეხავენ ქატოთი (გატშუ)....

...
ყველიერის დღესასწაული ზემო სვანეთში (გვ.1.)

თეთრი ფხუს ორშაბათიდან კვირა საღამომდე არის ყველიერის კვირა. ყველი...

...
ლითოდრი (გვ.2.)

მეშხე ფხუს მერე არის ლითოდრი. ყოველთვის ლითოდრი ხვდება შაბათს. ლითოდრის ...

...
შავი ფხუ (გვ.2.)

კოშკი რომელ მხარესაც წაიქცევა, იმ წელს იქაურობა კარგი მოსავლით, კ...

სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (იფარი, ზემო სვანეთი. სოფელი ბოგრეში და ზეგანი)


...
ქალქვა

ქალქვა (გადმოცემით დედა-შვილი) — შვილიერებისა და მეძუძური დედების მფარველი წმინ...

...
დაკრძალვა იფარის თემში

დაკრძალვა იფარის თემში, სოფ. ნაკიფარში.ფოტოზე აღბეჭდილია სოფ. ნაკიფარის ეკლესია,...

...
ოქტომბრის დღესასწაული იფარში

ოქტომბრის დღესასწაული იფარის თემში. სკოლის მოსწავლე გოგონა ამბობს ლექსს, 1930წ. ...

...
ნაკიფარის წმინდა გიორგის ეკლესია

გიორგობის დღესასწაული იფარში, ნაკიფარის ჯგრაგის ეკლესიის ეზო...

...
წვირმის ეკლესია

ეკლესია "ფეხ" სოფ. წვირმში, იფარის საზოგადოება ...

...
ნაკიფარის წმ.გიორგის ეკლესია

წმინდა გიორგის ეკლესია სოფელ ნაკიფარში, იფარის საზოგადოება ...