ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ჯოდი ჰამ (გვ.1.) | |
დასახელება (ორიგ.): | ჯçðდი ჰêმ (გვ.1.) | |
ავტორისეული აღწერა: | 13/01 ჯçðდი ჰêმ 26/01 | |
შინაარსი: | 13/01 ჯçðდი ჰêმ 26/01 ჯოდი ჰამ ყოველთვის ორშაბათი დღეა. მამლის ყივილზე უნდა ადგე. მერბიელი პურებს აცხობს: ხაჭაპურებს, კუბდარებს, გვერდის ლემზირებს (ესენი ხაჭაპურია კანაფით) ფანჯრის გახსნამდე შესაჭმელია. სხვა კაცს არ შეუძლია მათი ნახვა და ამ პროცესის დასწრება. როცა გავამზადებთ მაგიდებს, მიცვალებულებს ვახსენებთ. âულთან რძე დგას ჭიქით. âულს და âულთან დანთებულ სანთელს აიღებს ხოშა მარე და აქვე შეუნდობს რძით პირველად. რძეს დაასხამს კარის ზღურბლზეც, მერე გარე კარის, წინგარდის, ზღურბლზეც და იტყვის „ ქრისტე ფუსდ მაცხოვარო, კარგი ფეხი დაატოვებინე ჩვენს მიცვალებულებს“. იქიდან შემოვა და შინაში გაშლილ სუფრასთან კვლავ შევუნდობთ: ჯერ სასკამთან, მერე ქალების მერხთან, მერე ლèრგიმთან. ამის მერე შესანდობრები წავლენ იმქვეყნად. აწი ჩვენც ვისაუზმებთ, გვერდის ლემზირებს შევსჭამთ. მანამ ამას არ მოვრჩებით სარკმლის დარაბას არ ვაღებთ. ეს ყველაფერი უნდა შეასრულო ჯðდი ჰêმს. გათენებულზე ბავშვები (20 წლემდე ასაკის) ადგებიან და იკრიბებიან ტაძარში წასასვლელად. წაიღებენ ხის ჯუარს, შემოუვლიან სოფელს, შევლენ ყველა ოჯახში და დალოცავენ; მათგან ერთი დამლოცველია: -„ღმერთო, ამ ოჯახს წელი უბეჯითე, კაცი უმრავლე, ხარი უმრავლე, ძროხა უმრავლე, თხა და ცხვარი, თიკან - ციკანი, მისი მიმყოლი ადამიანი, კçირიìააა!!!! ამ დროს შინ მყოფი პურებს გამოვუტანთ იმდენს, რამდენი ბავშვიც არის ამ ოჯახიდან მონაწილე. როცა ყველა ოჯახს შემოივლიან, ტაძარში წავლენ და რამდენი კუთხეც აქვს ტაძარს იმდენ კვირიას იტყვიიან -„ძე - კაცი ამრავლე ამ სოფელში“ ამის მერე ბავშვები შევლენ ლამარიაში//ლადბაშში და იქ არაკებს და ზღაპრებს ყვებიან. მერე გამოვლენ და სვიფში - სოფლის მოედანზე -მღერიან, მხიარულობენ, ციგაობენ და თუ ვინმე კაცი გამოივლის, შეესევიან და დააგორებენ მიწაზე. ჯðდი ჰამს, ლიკურიელისას, ეს ბავშვები ვისაც კი მოიხელთებენ დაიჭერენ და მურში აზელილ ქონს წაუსვამენ - ამან მის თავს წლის სიბეჯითე და სიუხვე იცისო. | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ნინო წერედიანმა | |
თემი: | ლატალი | |
სოფელი: | ||
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | ||
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 40სმ × 21სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | ბარაქაგვერდის ლემზირიდალოცვაკçირიìაკანაფიკუბდარილემზირიმურირიტუალირძეშენდობახოშა მარეჯოდი ჰამ |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, ზემო სვანეთი)
სინნოხსნაბ - ხადობის შედეგი პირველი შაბათი, რომლიც მიცვალებულის სულის დღედ ითვლ...
მერე, კვირა დღეს არის „უფლიშ“. ამ დღეს მოლასკრენი ხარებს და ვერძებს კლავენ ლასკა...
სახლისა და საგვარეულოს (საძმოს) მიცვალებულებს, ვისგანაც ჩვენ ოდნავადაც კი ი...
ახალი მიცვალებულის ოჯახი დაპატიჟებს ხოლმე მეზობლებს და ნათესავებს. მოიყვან...
ხვალმი ხვდება ლიქვრეშის ხუთშაბათ დღეს (ლიქვრეშის წინა ხუთშაბათს). ამ დღე...
19/05 ალèნგçერ 01/04 მერე ორშაბათს ალèნგçერი ჰქვია. ამ დღეს თითო ქალი ოჯახიდან ...
30/06 ახანახა 13/07 პეტრეპავლობის მერე მაცხვარიშელები და Îენაშელები, ლახუშდელებ...
05/04 ქაშçათობ 18/04 მერე, „უფლიშის საფტინ“ - ია და იმართება „ქაშçìთობ“-ა. ორ კ...
14/11 „ლიუჭმìლ“ 27/11 „ლიუჭმìლ (მარხვა) მეხუთე დღეს, გიორგობის მერე ხვდება. იმ დ...
მერე, ხუთშაბათს ისევ ქალების დღეა - „ზურêლìრე ცაìშ, რომლის წესებსაც ისე აღასრულე...
ბარბალობის კვირეულში სამი დღის განმავლობაში ყველა ჭოლაშელი ქალი მიდის...
„ადამიანის მშვიდობა და სიმრავლე, სულდგმულის, საქონლის სიმრავლე: სახარე არი...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, ზემო სვანეთი)
სულის მოსახსენებელი სუფრა მიცვალებულის სახლში ...
საბჭოს ხელახალი არჩევნების კამპანია ლათალის თემში ...
ცეცხლის საჩხრეკი ორთითა ...
გარდაცვლილთა სულების მიღება-გამასპინძლება "ლიფანალის" დღეებში...
მარილის ქვასანაყი ...
ხის მორისგან გამოთლილი წყლის ჭურჭელი ...
ფოტოზე დაფიქსირებულია ცხვრის შეწირვის ერთ-ერთი წესი- ბეწვის სანთლის ალით მოწვის...
ყველის საწური კალათა ...
ფოტოზე აღბეჭდილია "ლაჰლათახაშ" -ის დღესასწაულზე , სოფელ ლაჰილში შეკრებილი, ლატ...
კერა...
ღმერთისთვის შეწირულ ლალცხატის მინდორში შეკრებილი ლატალელები, შესაწირავით აღავლე...