ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ჯოდი ჰამ (გვ.1.) | |
დასახელება (ორიგ.): | ჯçðდი ჰêმ (გვ.1.) | |
ავტორისეული აღწერა: | 13/01 ჯçðდი ჰêმ 26/01 | |
შინაარსი: | 13/01 ჯçðდი ჰêმ 26/01 ჯოდი ჰამ ყოველთვის ორშაბათი დღეა. მამლის ყივილზე უნდა ადგე. მერბიელი პურებს აცხობს: ხაჭაპურებს, კუბდარებს, გვერდის ლემზირებს (ესენი ხაჭაპურია კანაფით) ფანჯრის გახსნამდე შესაჭმელია. სხვა კაცს არ შეუძლია მათი ნახვა და ამ პროცესის დასწრება. როცა გავამზადებთ მაგიდებს, მიცვალებულებს ვახსენებთ. âულთან რძე დგას ჭიქით. âულს და âულთან დანთებულ სანთელს აიღებს ხოშა მარე და აქვე შეუნდობს რძით პირველად. რძეს დაასხამს კარის ზღურბლზეც, მერე გარე კარის, წინგარდის, ზღურბლზეც და იტყვის „ ქრისტე ფუსდ მაცხოვარო, კარგი ფეხი დაატოვებინე ჩვენს მიცვალებულებს“. იქიდან შემოვა და შინაში გაშლილ სუფრასთან კვლავ შევუნდობთ: ჯერ სასკამთან, მერე ქალების მერხთან, მერე ლèრგიმთან. ამის მერე შესანდობრები წავლენ იმქვეყნად. აწი ჩვენც ვისაუზმებთ, გვერდის ლემზირებს შევსჭამთ. მანამ ამას არ მოვრჩებით სარკმლის დარაბას არ ვაღებთ. ეს ყველაფერი უნდა შეასრულო ჯðდი ჰêმს. გათენებულზე ბავშვები (20 წლემდე ასაკის) ადგებიან და იკრიბებიან ტაძარში წასასვლელად. წაიღებენ ხის ჯუარს, შემოუვლიან სოფელს, შევლენ ყველა ოჯახში და დალოცავენ; მათგან ერთი დამლოცველია: -„ღმერთო, ამ ოჯახს წელი უბეჯითე, კაცი უმრავლე, ხარი უმრავლე, ძროხა უმრავლე, თხა და ცხვარი, თიკან - ციკანი, მისი მიმყოლი ადამიანი, კçირიìააა!!!! ამ დროს შინ მყოფი პურებს გამოვუტანთ იმდენს, რამდენი ბავშვიც არის ამ ოჯახიდან მონაწილე. როცა ყველა ოჯახს შემოივლიან, ტაძარში წავლენ და რამდენი კუთხეც აქვს ტაძარს იმდენ კვირიას იტყვიიან -„ძე - კაცი ამრავლე ამ სოფელში“ ამის მერე ბავშვები შევლენ ლამარიაში//ლადბაშში და იქ არაკებს და ზღაპრებს ყვებიან. მერე გამოვლენ და სვიფში - სოფლის მოედანზე -მღერიან, მხიარულობენ, ციგაობენ და თუ ვინმე კაცი გამოივლის, შეესევიან და დააგორებენ მიწაზე. ჯðდი ჰამს, ლიკურიელისას, ეს ბავშვები ვისაც კი მოიხელთებენ დაიჭერენ და მურში აზელილ ქონს წაუსვამენ - ამან მის თავს წლის სიბეჯითე და სიუხვე იცისო. | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ნინო წერედიანმა | |
თემი: | ლატალი | |
სოფელი: | ||
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | ||
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 40სმ × 21სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | ბარაქაგვერდის ლემზირიდალოცვაკçირიìაკანაფიკუბდარილემზირიმურირიტუალირძეშენდობახოშა მარეჯოდი ჰამ |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, ზემო სვანეთი)
კრაბ არის ლიგერგის წინადღე. სრულდება შესაწირავები დიდი ღმერთისთვის. მეორე დღეს ...
ხატი – სახე ცხოუელი – ცოცხალი ...
სავ ნამგომ ურულდ ჰიწნი გულბიშნი რობ ლზგა ლავგუსტ ნაროგ გნწშრ გვარმნი ჟი...
მესარაბი ყოველთვის შაბათ დღეს ხვდება. წინა დღეს, პარასკევ საღამოს დაკ...
პეტრეპევლობის მერე 15 დღე უკლია კვირიკობამდე. იმ დღეს ყველა ოჯახი, ვისაც თხები ჰ...
ხარისას შეალოცავენ, შესწირავენ. იმ დღეს საკლავს არ კლავენ. მუშაობა არ შე...
ყველა სათითაოდ მივა ტაბლებთან, ჭიქას აიღებენ ხელში და შეუნდობენ მიცვალე...
იმ ოჯახში, რომელიც კუბდარებს უცხობს. იქ ხარის გულ–ღვიძლს დასერავენ, დაჭრი...
მიცვალებულის დატირება. სარიტუალო პურების ცხობა და შესაწირის გაცემა...
თუკი ვინმეს სჭირს მუნი (მახეერა), მაშინ დააცხობენ სეფისკვერს. ამ სეფისკვერს...
ჴეობ- მოდიოდა ლალხორის შემდეგ კვირას. მთელი სოფლით ხდიდნენ არაყს. ლესკარები აცხ...
მერე, შაბათს ისევ ქაშუათობის შაბათი ჰქვია. იმ დღეს რამდენი სტუმარიც სოფელში მოგ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, ზემო სვანეთი)
ხის მორისგან გამოთლილი წყლის ჭურჭელი ...
სამეურნეო იარაღები მარცვლეული კულტურების მოსავლის ასაღებად. კევრი და უღელი, ღვლე...
შრომის იარაღები საფარცხავი, ნაჯახი, ბარი, წერაქვი ...
ფოტოზე აღბეჭდილია ,,ბემბღუს " რიტუალი, გამომშრალი ხის ტოტზე , საახალწლო ,,ხულ-"...
სამამაკაცო ლამპრების დაწვა საფლავზე ლამპრობაზე ...
მარიამობა მულახში...
კერა...
ხვამლობის დღესასწაულის დილას ოჯახის უფროსის მიერ ლოცვის აღვლენა და სარიტუალო პურ...
რაიონული ცენტრის ექიმი ლექციას კითხულობს თემაზე:"ქალის ჰიგიენის შესახებ" ლატალი...
ფოტოზე აღბეჭდილია მომლოცველი მამაკაცები სარიტუალო პურების შეწირვის პროცესში ,,უ...
ახალი წლის დილას ოჯახის უფროსის, შინაური მეკვლის მიერ კერიას გარშემო ხარის სამჯ...