| ტიპი: | ხელნაწერი | |
|---|---|---|
| დასახელება: | ჯოდი ჰამ (გვ.1.) | |
| დასახელება (ორიგ.): | ჯçðდი ჰêმ (გვ.1.) | |
| ავტორისეული აღწერა: | 13/01 ჯçðდი ჰêმ 26/01 | |
| შინაარსი: | 13/01 ჯçðდი ჰêმ 26/01 ჯოდი ჰამ ყოველთვის ორშაბათი დღეა. მამლის ყივილზე უნდა ადგე. მერბიელი პურებს აცხობს: ხაჭაპურებს, კუბდარებს, გვერდის ლემზირებს (ესენი ხაჭაპურია კანაფით) ფანჯრის გახსნამდე შესაჭმელია. სხვა კაცს არ შეუძლია მათი ნახვა და ამ პროცესის დასწრება. როცა გავამზადებთ მაგიდებს, მიცვალებულებს ვახსენებთ. âულთან რძე დგას ჭიქით. âულს და âულთან დანთებულ სანთელს აიღებს ხოშა მარე და აქვე შეუნდობს რძით პირველად. რძეს დაასხამს კარის ზღურბლზეც, მერე გარე კარის, წინგარდის, ზღურბლზეც და იტყვის „ ქრისტე ფუსდ მაცხოვარო, კარგი ფეხი დაატოვებინე ჩვენს მიცვალებულებს“. იქიდან შემოვა და შინაში გაშლილ სუფრასთან კვლავ შევუნდობთ: ჯერ სასკამთან, მერე ქალების მერხთან, მერე ლèრგიმთან. ამის მერე შესანდობრები წავლენ იმქვეყნად. აწი ჩვენც ვისაუზმებთ, გვერდის ლემზირებს შევსჭამთ. მანამ ამას არ მოვრჩებით სარკმლის დარაბას არ ვაღებთ. ეს ყველაფერი უნდა შეასრულო ჯðდი ჰêმს. გათენებულზე ბავშვები (20 წლემდე ასაკის) ადგებიან და იკრიბებიან ტაძარში წასასვლელად. წაიღებენ ხის ჯუარს, შემოუვლიან სოფელს, შევლენ ყველა ოჯახში და დალოცავენ; მათგან ერთი დამლოცველია: -„ღმერთო, ამ ოჯახს წელი უბეჯითე, კაცი უმრავლე, ხარი უმრავლე, ძროხა უმრავლე, თხა და ცხვარი, თიკან - ციკანი, მისი მიმყოლი ადამიანი, კçირიìააა!!!! ამ დროს შინ მყოფი პურებს გამოვუტანთ იმდენს, რამდენი ბავშვიც არის ამ ოჯახიდან მონაწილე. როცა ყველა ოჯახს შემოივლიან, ტაძარში წავლენ და რამდენი კუთხეც აქვს ტაძარს იმდენ კვირიას იტყვიიან -„ძე - კაცი ამრავლე ამ სოფელში“ ამის მერე ბავშვები შევლენ ლამარიაში//ლადბაშში და იქ არაკებს და ზღაპრებს ყვებიან. მერე გამოვლენ და სვიფში - სოფლის მოედანზე -მღერიან, მხიარულობენ, ციგაობენ და თუ ვინმე კაცი გამოივლის, შეესევიან და დააგორებენ მიწაზე. ჯðდი ჰამს, ლიკურიელისას, ეს ბავშვები ვისაც კი მოიხელთებენ დაიჭერენ და მურში აზელილ ქონს წაუსვამენ - ამან მის თავს წლის სიბეჯითე და სიუხვე იცისო. | |
| დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ნინო წერედიანმა | |
| თემი: | ლატალი | |
| სოფელი: | ||
| ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
| წელი: | ||
| მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
| ზომები: | 40სმ × 21სმ | |
| მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
| დაზიანებები: | ||
| თეგები: | ბარაქაგვერდის ლემზირიდალოცვაკçირიìაკანაფიკუბდარილემზირიმურირიტუალირძეშენდობახოშა მარეჯოდი ჰამ | |
სხვა გვერდები:
ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, ზემო სვანეთი)
ჴეობ (გვ.2)
ჴეობ- მოდიოდა ლალხორის შემდეგ კვირას. მთელი სოფლით ხდიდნენ არაყს. ლესკარები აცხ...
თçთნე ფხუ (გვ.1.)
მეორე დღეს, ორშაბათს თçეთნე ფხუ ჰქვია. ამ დღეს ყველაფერი დასარეცხია: ტაბგა - მაგ...
ჰèლშა საფტინ (გვ.2.)
24/05 ჰèლშა საფტინ 06/04 ალèნგვერის მერე პირველი შაბათი არის ჰèლიში. . იმ კვირაშ...
ისგ ლილჩალ
ამის მერე, ოთხშაბათს, არის ისგ ლილჩìლ (დიდმარხვის შუა პერიოდი) და ამ დღეს იციან ...
ყველიერის დღესასწაული ზემო სვანეთში (გვ.2.)
ყველიერის კვირა დღეს ჰქვია ყველის აღაბი (თაში აღაბ). იმ საღამოსთვის ...
ქაშიათობა
05/04 ქაშçათობ 18/04 მერე, „უფლიშის საფტინ“ - ია და იმართება „ქაშçìთობ“-ა. ორ კ...
აღდგომა (თანაფ) (გვ.8.)
დიდ აღდგომას, ხოშა თანაფს ერთი გვარის წარმომადგენლები ერთად იკრიბებიან, ა...
დღესასწაულთა სახელწოდებანი
დღეობები: თეთრი ფხუ ყველიერი ყველიერი (თაში აღაბ) შავი ფხუ ლითოდრი ხატიცხოველი ...
ლილაშუნე
22/02 „ლილìშუნე“ 07/03 ხატიცხოვლობიდან პირველი შაბათი დღე არის ლილაშუნე (თე...
იენშიერი
ბარბალობიდან ხუთი დღის მერე, მეექვსე დღეს იენშიერია. იენშიერობის პირველ დღეს, ბ...
ბერიკაობა-ყეენობა (აღბალაღრალი) (გვ.6.)
გუნუაანთ ჩამეგიანთა ერთ–ერთი წინაპარი (ხოშა) დაჭერილი ყოფილა კახეთ...
„ლიღუნწçრე“
„ლიღუნწçრე“ როცა ოჯახი ხვნას მორჩება, იმ დღეს ლიღუნწçრე ჰქვა და ლამარიას ვევედრ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (ლატალი, ზემო სვანეთი)
სულის მოსახსენებელი სუფრა მიცვალებულის სახლში
სულის მოსახსენებელი სუფრა მიცვალებულის სახლში ...
დღესასწაული ,,უფლიშ
მომლოცველი მამაკაცების მიერ, ხარის გულ-ღვიძლის შეწირვა და ლოცვა ლატალში დღესასწა...
ფარცხი
ფარცხი - მოხვნის შემდეგ მიწის მოსასწორებელი...
საახალწლო ციკლის დღესასწაული ,,ბემბღუ
ფოტოზე აღბეჭდილია ,,ბემბღუს " რიტუალი, გამომშრალი ხის ტოტზე , საახალწლო ,,ხულ-"...
ტაბლა კუბოსთან, გარდაცვლილი ქალის საყვარელი ნივთებით ლატალი
მაგიდა გარდაცვლილის თავთან; გარდაცვლილის საყვარელი საყოფაცხოვრებო ნივთებით და ...
მიცვალებულთა სულების მობრძანების დღეს საქალებო ჩირაღდნების გამოთლა არყის ხისგან
ფოტოზე გამოსახულია არყის ხისგან საქალებო ჩირაღდნების -ლამპრების გამოთლა მიცვალებ...
მსხვერპლშეწირვა ფუსნახან ლითუალის დღესასწაულზე
1. მეყვჟაალა — თემის (ლასკარ) რვა რჩეული მამაკაცი, რომელთაც ევალებოდათ სამსხვერპ...
წმ.ღვია და წმ.მსხალი
წმ.ღვია და წმ.მსხალი ფარის თემში. ...
უფლის ხარის დღეობა, ,,ფუსნახა ლითუალი
დღესასწაულ ,, ფუსნახან ლიძჰენი "-ის აღნიშვნა ლატალის თემის სოფელ იენაშში, საფერხ...
გარდაცვლილის სულის მოსახსენიებელი სუფრა
გარდაცვლილის სულის მოსახსენიებლად გარეთ გაშლილი სუფრები...
თხის შეწირვის რიტუალი ,,განცხდაბ''დღეს
ფოტოზე აღბეჭდილია გუარამ გირგვლიანის ოჯახში, ლიფაანალის პირველ ,,განცხდაბ" დღეს,...
მეკვლის წყაროდან შინ დაბრუნების რიტუალი
ფოტოზე აღბეჭდილია ახალი წლის დილა, მეკვლემ ხართან ერთად მოილოცა წყაროზე და დაბრუ...