ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ბარბარობის დღესასწაული სვანეთში (გვ.2.) | |
დასახელება (ორიგ.): | ბარბლაშ | |
ავტორისეული აღწერა: | მულახი, სოფ. ჭოლაში, ჩაწერილია 1930 წელს 90 წლის ემზა გუჯეჯიანისაგან | |
შინაარსი: | ბარბარობის ღამეს ქალები პირველად დააცხობენ ცარიელ პურებს. ივახშმებენ, დაპურდებიან. ნავახშმევს ბავშვი გავა და გომურის სარკმლიდან (ლანგულიდან) შემოსძახებს: „დედე ნადიარობულე, დედა ნავახშმევისაო, კერიის ბუნხულაო, ხელახლა ხაჭაპურის ცხობააო“. მამაკაცი წამოდგება და სანთებელებს აიღებს. სამჯერ ასწევს კერიას კვნესით–დარდით და მაშინ ის მამაკაცი სამჯერ ამბობს: „მტიუ, მტიუ, მტიუ!“. მერე უკვე კერიას ზემოთ ასწევს და შეუნთებს ცეცხლს. მაშინ ქალები იწყებენ ცხობას. დააცხობენ ხაჭაპურებს. მერე ამ ხაჭაპურებს შეალოცავენ, შესწირავენ წმინდა ბარაბრეს: „დიდებამც გქონია ბარბარეს, გაგვიმარჯვე, შეგვეწიე შენზე მლოცველებს, შეეწიე ჩვენს სახლში მყოფ ადამიანებს, ჩვენი თვალის, გულის სატკივარი და დაავადება დაღმა – წყალს, აღმა კი ქარს გაატანე! (დასავლეთით წყალს გაატანე, აღმოსავლეთით კი მიეცი ქარს). მერე მიცვალებულებს უკურთხებენ სუფრას, (ხოფაანეხ) ხაჭაპურებს: „შენდობამც გქონიათ ჩვენს მიცვალებულებს, თუკი იკადრებოდეს, მისავალი ყოფილიყოს თქვენთვის (ესფაანედ). ჩვენმა უფროსმა და უმცროსმა, ძველმა და ახალმა მიცვალებულებმა, მე სახელდებით ვერ ჩამოგთვლით, მხოლოდ წარმოსახვით წარმომიდგენიხართ... და შენდობამც გქონიათ ჩვენი | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
თემი: | მულახის თემი | |
სოფელი: | ჭოლაში | |
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | 1930 | |
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | ცუდი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | ბარბალობაეკლესიალ;ოცვასეფისკვერი |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)
მიცვალებულის დატირება და დაკრძალვა, სარიტუალო საკვების მომზადება და ქელეხი....
იქ, იმ ფიჩქთან ხოფანეხ, ბავშვების სული ამ სკამტაბლასთან მოიხსენებენ. მერე ...
ყველიერის კვირა დღეს ჰქვია ყველის აღაბი (თაში აღაბ). იმ საღამოსთვის ...
07/04 სიკçობ 20/04 მეორე დღეს ჰქვია „სიკობ“ იმ დღეს კაცები ერთ - ერთი ოჯახიდან...
ლიფანაალი 0.5.0.1 ადგომ 18. 01 ლიფანალის პირველ დღეს ჰქვია ადგომ. ადგომ ყოველ...
ლილაშუნედან ისგლინჩალამდე არის ერთი კვირა და სამი დღე. ისგლინჩაალის დღეს...
ახლა, მეორე დღეს, „ლიჯგრი დოშდიშ“ ჰქვია. იმ დღეს ჩავალთ ჯგèრაგში. სასაფლაოებზე ...
აიღებს კალათას (ცხიკს) და ქვიშობანას შესასრულებლად (ლაქშორალთე ლიზი) წავა....
მოცემულია ტარიჭაბუგვის // taritabűgv// tabgom-ის სახელით ცნობილი, აღდგომის შემდ...
აიას მერე მეორე კვირადღეს ბაია (ბა) ჰქვია. იმ დღისთვის ქალები ხორბლის ...
ხორცის აღაპის მეორე დღეს ორშაბათ დღეს არის თეთრი ფხუ. იმ დღეს იფარ...
ლასმანდარ – ტაბიკები იფრა – იფანი ლაყულა – გასაყოფი, გასამიჯნი ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)
ქალების ქვევით ვედრების რიტუალი - ჩუბავ ლიმზირ, ჯგირანის სალოცავის შიგნით ...
გარდაცვლილთა სულების მიღება-გამასპინძლება "ლიფანალის" დღეებში...
ფოტოზე გამოსახულია არყის ხისგან საქალებო ჩირაღდნების -ლამპრების გამოთლა მიცვალებ...
სულის მოსახსენებელი სუფრა მიცვალებულის სახლში ...
ქვაბში ხორცის ამოსარევი ხის ჯოხი ...
მიცვალებულის მოსახსენებელი დღე ლაგუან, გარდაცვლილის შემოსილი და იარაღასხმული მამ...
ხის ჯამი ...
ნიჩაბი, ფოცხი, თოხი,ხორბლის სახვეტი ნიჩაბი, მცირე ზომის ხის ურო, ტყავის დასამუშა...
ბეჩოს საავადმყოფოდან ეცერის თემის გარდაცვლილი მამაკაცის სულის გადაყვანის რიტუა...
ეპიზოდი დღესასწაულიდან აღბა-ლაღრალი, საქმისაი ფალოსით და მისი ამალა...
წლისთავზე გარდაცვლილი ქალისთვის სუფრის კურთხევა მღვდლის მიერ...
ფოტოზე აღბეჭდილნი არიან მულახელები...