ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.2)

ტიპი: ხელნაწერი
დასახელება: ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.2)
დასახელება (ორიგ.): ზომხა
ავტორისეული აღწერა: მასალა ჩაწერილია 1930 წელს
შინაარსი: „ადამიანის მშვიდობა და სიმრავლე, სულდგმულის, საქონლის სიმრავლე: სახარე არის ხარებით სავსე; საძროხე არის ძროხებით სავსე; სათხებო არის თხებით სავსე; საცხვარებო არის ცხვრებით სავსე; საცხენე არის ცხენებით სავსე; კიდობნები არის ხორბლით, მარცვლეულით სავსე!“. ამის მერე უკვე შემოდიან სახლში, მთლიანად დაივლიან სახლს, შემოუვლიან მარჯვნივ. ახლა დააბეს ხარი, გობი (ლალშ) დადგა სამზარეულოში, ცომეულთან და საცხობებთან. ამის შემდეგ ყველანი დგებიან, დაიბანენ ხელებს, მაშინ ქალი აიღებს ფუსნ მუჟეღს მთავარ სარიტუალო სეფისკვერს (ფუსტის წინამძღოლს), აიღებს თომის (წერექვის) კონას, დადებს ყველს ფუსნ მუჟეღზე ფუსტის წინამძღოლზე და ჩაატარებენ ლიშშის (ხელის ახსნის რიტუალს). ხელს აუხსნიან (აშიაშიხ) ყველას, მთელ ხალხს. ოჯახის მეკვლე ქალი და სახლში მყოფნი ახლა სამეკვლეოებს (ნაჭშხუნვარს) შეჭამენ. სამეკვლეოები (ნაჭშხუნვარი) ოჯახის წევრის გარდა სხვამ, გარე პირმა რომ ნახოს, ის არაფრით არ შეიძლება! ამის შემდგომ მოდის გარე მეკვლე. ამ მეკვლეს ეზოშივე შეაგებებენ სავსე გობს (ლალშს), დანარჩენ სეფისკვერებს და ფუსნ მუჟეღს მთავარ სარიტუალო პურს, ფუსტის წინამძღოლს. გარე მეკვლე ლოცვით შემოვა სახლში: „ბედნიერი ახალი წელიმც გქონოდეთ თქვენ, მთელ თქვენს სახლეულს, ადამიანებს და სხვა სულდგმულთ; მატებით და ზრდითამც ყოფილიყავით გახარებულები.“ შემდგომ
დამატებითი ინფორმაცია: ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა
თემი: მულახის თემი
სოფელი: ჭოლაში
ტერიტორია: ზემო სვანეთი
წელი: 1930
მასალა: ქაღალდი, მუყაო
ზომები: 20სმ × 17სმ
მდგომარეობა: დამაკმაყოფილებელი
დაზიანებები:
თეგები: ზომხალემზირლოცვამუჟეღფუსნა

სხვა გვერდები:


ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)


...
ხატი ცხოველი

იმ დღეს იშიმშილებს ის ადამიანი, ვისაც ქარი სტკივა, ქარი აქვს. იმ ღამეს სე...

...
ჰჷლიშიერ (გვ.4)

ჰჷლიშიერ - სინნოხსნაბის შემდეგ კვირას სამი დღის ( შაბათი, კვირა, ორშაბათი) აღნიშ...

...
ლითოდრი (გვ.3.)

მეშხე ფხუს მერე არის ლითოდრი. ყოველთვის ლითოდრი ხვდება შაბათს. ლითოდრის ...

...
ზომხა-ახალი წლის ტრადიციები სვანეთში (გვ.1.)

ახალი წლის ღამეს გვჩვევია ხულის მოტანა სახლში სარკმელების და ფანჯრების ...

...
დღესასწაულთა სახელწოდებანი

დღეობები: თეთრი ფხუ ყველიერი ყველიერი (თაში აღაბ) შავი ფხუ ლითოდრი ხატიცხოველი ...

...
ლილაშუნე

22/02 „ლილìშუნე“ 07/03 ხატიცხოვლობიდან პირველი შაბათი დღე არის ლილაშუნე (თე...

...
გაზაფხულის გიორგობა (გვ.5.)

არაყს დალევენ იმ დღეს. მოგროვებული ფულის ნაწილის არაყში იხდიან, ნაწილს კ...

...
ხვალმი (გვ.1.)

ხვალმი ხვდება ლიქვრეშის ხუთშაბათ დღეს (ლიქვრეშის წინა ხუთშაბათს). ამ დღე...

...
„ლიღუნწçრე“

„ლიღუნწçრე“ როცა ოჯახი ხვნას მორჩება, იმ დღეს ლიღუნწçრე ჰქვა და ლამარიას ვევედრ...

...
ქაშუეთობის შაბათი

მერე, შაბათს ისევ ქაშუათობის შაბათი ჰქვია. იმ დღეს რამდენი სტუმარიც სოფელში მოგ...

...
ყველიერის დღესასწაული ზემო სვანეთში (გვ.3.)

იმ ღამეს ჯამჭურჭლეულს ყველაფერს გამოხარშავენ და გახეხავენ ქატოთი (გატშუ)....

...
მიცვალებულის დატირებისა და შესაწირის გაცემის წეს-ჩვეულებანი სვანეთში

მიცვალებულის დატირება. სარიტუალო პურების ცხობა და შესაწირის გაცემა...

სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)


...
მიცვალებულის მოსახსენებელი დღე - ლაგუან

მიცვალებულის მოსახსენებელი დღე ლაგუან, გარდაცვლილის შემოსილი და იარაღასხმული მამ...

...
წლისთავის სუფრის კურთხევა

წლისთავზე გარდაცვლილი ქალისთვის სუფრის კურთხევა მღვდლის მიერ...

...
მარიამობა (ლიმირიე) მულახში

მარიამობა მულახში...

...
დიდების რიტუალი გარდაცვლილ სულთა გაცილების დღეს ლიფანალის დასრუებისას

ოჯახების დიდების რიტუალით დავლა სულების წასვლის დღეს (ლიფანალის დასრულებისას)....

...
სვანი მონადირე ბათლომ ნავერიანი მულახის თემის სოფ. ჟაბეშიდან

ფოტოზე გამოსახულია მონადირე ბათლომ ნავერიანი, იარაღით და მთაში სასიარულო ჯოხით ...

...
მარილის ქვასანაყი

მარილის ქვასანაყი ...

...
ქალი სადღესასწაულო სამოსში, მულახი

მულახელი ქალი სადღესასწაულო ჩაფრასტებიან სამოსში...

...
წისქვილი

ფოტოზე ხის ძველი წისქვილია აღბეჭდილი...

...
მულახი

ფოტოზე მოცემულია მულახის თემის ტერიტორია...

...
სოფელი ჟამუში, მულახის თემი

ფოტოზე აღბეჭდილია რაჟდენ ქალდანის კოშკიანი საცხოვრებელი სახლი, მულახის თემის სოფ...

...
მულახელები

ქალები, ბავშვები და მამაკაცები მულახის თემიდან...