| ტიპი: | ხელნაწერი | |
|---|---|---|
| დასახელება: | ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.2) | |
| დასახელება (ორიგ.): | ზომხა | |
| ავტორისეული აღწერა: | მასალა ჩაწერილია 1930 წელს | |
| შინაარსი: | „ადამიანის მშვიდობა და სიმრავლე, სულდგმულის, საქონლის სიმრავლე: სახარე არის ხარებით სავსე; საძროხე არის ძროხებით სავსე; სათხებო არის თხებით სავსე; საცხვარებო არის ცხვრებით სავსე; საცხენე არის ცხენებით სავსე; კიდობნები არის ხორბლით, მარცვლეულით სავსე!“. ამის მერე უკვე შემოდიან სახლში, მთლიანად დაივლიან სახლს, შემოუვლიან მარჯვნივ. ახლა დააბეს ხარი, გობი (ლალშ) დადგა სამზარეულოში, ცომეულთან და საცხობებთან. ამის შემდეგ ყველანი დგებიან, დაიბანენ ხელებს, მაშინ ქალი აიღებს ფუსნ მუჟეღს მთავარ სარიტუალო სეფისკვერს (ფუსტის წინამძღოლს), აიღებს თომის (წერექვის) კონას, დადებს ყველს ფუსნ მუჟეღზე ფუსტის წინამძღოლზე და ჩაატარებენ ლიშშის (ხელის ახსნის რიტუალს). ხელს აუხსნიან (აშიაშიხ) ყველას, მთელ ხალხს. ოჯახის მეკვლე ქალი და სახლში მყოფნი ახლა სამეკვლეოებს (ნაჭშხუნვარს) შეჭამენ. სამეკვლეოები (ნაჭშხუნვარი) ოჯახის წევრის გარდა სხვამ, გარე პირმა რომ ნახოს, ის არაფრით არ შეიძლება! ამის შემდგომ მოდის გარე მეკვლე. ამ მეკვლეს ეზოშივე შეაგებებენ სავსე გობს (ლალშს), დანარჩენ სეფისკვერებს და ფუსნ მუჟეღს მთავარ სარიტუალო პურს, ფუსტის წინამძღოლს. გარე მეკვლე ლოცვით შემოვა სახლში: „ბედნიერი ახალი წელიმც გქონოდეთ თქვენ, მთელ თქვენს სახლეულს, ადამიანებს და სხვა სულდგმულთ; მატებით და ზრდითამც ყოფილიყავით გახარებულები.“ შემდგომ | |
| დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
| თემი: | მულახის თემი | |
| სოფელი: | ჭოლაში | |
| ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
| წელი: | 1930 | |
| მასალა: | ქაღალდი, მუყაო | |
| ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
| მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
| დაზიანებები: | ||
| თეგები: | ზომხალემზირლოცვამუჟეღფუსნა | |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)
შუშხვამის დღეს უქმე არ არის. საღამოს ყველა მოსახლიდან ერთი კაცი წავა ...
მაშინ ვმუშაობთ. ორ მთვარეზე არ ვმუშაობთ, სამზე ვმუშაობთ, ოთხ მთვარეზ...
ახლა, კვირა დღეს, ღერთა ლამპრობია, მაგრამ ის ყოველთვის კვირა დღეს არ ხვდება. მი...
ლილაშუნედან ისგლინჩალამდე არის ერთი კვირა და სამი დღე. ისგლინჩაალის დღეს...
გიორგობის მერე პირველი ორშაბათი უქმეა. სახლიდან რაიმეს გატანა გვეკრძალება. დაძახ...
მერე სამშაბათს, მაცხუარ თახაშია. ოჯახიდან თითო კაცი მივდივართ და იქ საკლავს დავკ...
"15/04 ლითხêრ 28/04 მერე, სამშაბათ დღეს, „ლითხêრ: ჰქვია. იმ დღს მწყემსებს ხაჭა...
ამ დღეს ზოგი მარხულობს ავადმყოფობაზე. საღამოს აღუვლენენ ხორბლის პურის ლემზირს ხა...
გუნუაანთ ჩამეგიანთა ერთ–ერთი წინაპარი (ხოშა) დაჭერილი ყოფილა კ...
24/05 ჰèლშა საფტინ 06/04 ალèნგვერის მერე პირველი შაბათი არის ჰèლიში. . იმ კვირაშ...
მუხობ- ანღლაბის შემდგომ პირველი კვირა. აღწერილია ამ დღეს შესასრულებელი წეს-ჩვეუ...
ელობ (ელიაობა)- პერპოლაშიდან (პეტრე-პავლობიდან) სამი კვირის შემდეგ მოდის ელობ (...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)
საკურთხი სუფრები საფლავებზე მარიამობა ( ლიმერიე) დღეს. ...
ფოტოზე მოცემულია ბეჩოს მყინვარი ...
ფარცხი - მოხვნის შემდეგ მიწის მოსასწორებელი...
ფოტოზე მოჩანს მაჩუბის ბაგის ორნამენტირებული ტიხარი...
გარდაცვლილის გამოსახულება წლისთავის სუფრასთან...
წმ.ღვია და წმ.მსხალი ფარის თემში. ...
ფოტოზე ხის ძველი წისქვილია აღბეჭდილი...
სამეურნეო იარაღი თოხი...
მარანი...
ცეცხლის საჩხრეკი ორთითა ...
სამამაკაცო ლამპრების დაწვა საფლავზე ლამპრობაზე ...