| ტიპი: | ხელნაწერი | |
|---|---|---|
| დასახელება: | ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.4) | |
| დასახელება (ორიგ.): | ზომხა | |
| ავტორისეული აღწერა: | მასალა ჩაწერილია მულახის თემის სოფელ ჭოლაში. მთხრობელი: ემზა გუჯეჯიანი 1930 წელი | |
| შინაარსი: | მაშინ ვმუშაობთ. ორ მთვარეზე არ ვმუშაობთ, სამზე ვმუშაობთ, ოთხ მთვარეზე და ხუთ მთვარეზე არ ვმუშაობთ, მერე ექვსიდან ცხრამდე ყოველთვის ვმუშაობთ; ოციდან ოცდაექვსამდე არ ვმუშაობთ; ოცდაექვსიდან ყოველთვის ვმუშაობთ. ახალი წლის ღამეს, ხულის ჩამოჭრისას, ნაჯახი მხოლოდ ერთხელ უნდა დაარტყა და ერთი დარტყმით მოჭრა ხული. ამის მერე ერთ ბიჭს (აქ გოგო არ შეიძლება!), ხულზე შემოისვამენ და შემოიყვანენ ოჯახში. შუაცეცხლის კერიას ირგვლივ სამჯერ მარჯვნივ ტრიალით შემოატარებენ, ამ დროს სახლში მყოფნი ყველანი ამ ბიჭს პწკენენ და თან მღერიან: „ხიში ძუნუ, ბამბღუ, გუეში ყორჟი, ხანგარია ირიხ!“. (ეს ტექსტი შეიცავს ე. წ. გლოსალიებს: შინაარსობრივად გასაგებია მხოლოდ სიტყვები: ძუნუ „მოფერებით პატარა ხბო“, სავსე კარი, სავსე სახლი, ხანგარი? იქნებიან“.) ამის შემდეგ ხულს დადებენ კერიასთან. ცხვარს მოჩეჩავენ, მოწეწავენ მატყლს, მცხობელს გამოართმევენ ცომს, დადებენ ხულზე და აიღებენ სადგისს და სადგისით ხვრეტენ: ის ხარი, ხარი, ხარი... ის ძროხა, ძროხა, ძროხა... | |
| დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
| თემი: | მულახის თემი | |
| სოფელი: | ჭოლაში | |
| ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
| წელი: | 1930 | |
| მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
| ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
| მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
| დაზიანებები: | ||
| თეგები: | ზომხალალაშ ხულთალემზირნაჭშხუნვარებ | |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)
"ტყეების სახლები: ურუ ჭალ, სარგობ, ანლ, აზაუ, კოჯრ, ლსილ, ლზქრ, კედერ,...
ხვალმი ხვდება ლიქვრეშის ხუთშაბათ დღეს (ლიქვრეშის წინა ხუთშაბათს). ამ დღე...
ღუეშე ლიმერიე მარიამობის შემდეგი კვირაა, რომლის დროსაც კარგი მოსავლისთვის იწირე...
მოცემულია ტარიჭაბუგვის // taritabűgv// tabgom-ის სახელით ცნობილი, აღდგომის შემდ...
უფლიში ლიფხჟìლ გოცობის მერე, როცა დაგვიმთავრდება ლასკარის ხარჯი, ფქვილი და ხარი...
მერე, კვირა დღეს არის „უფლიშ“. ამ დღეს მოლასკრენი ხარებს და ვერძებს კლავენ ლასკა...
სახლისა და საგვარეულოს (საძმოს) მიცვალებულებს, ვისგანაც ჩვენ ოდნავადაც კი ი...
ამის მერე, ოთხშაბათს, არის ისგ ლილჩìლ (დიდმარხვის შუა პერიოდი) და ამ დღეს იციან ...
ელობ (ელიაობა)- პერპოლაშიდან (პეტრე-პავლობიდან) სამი კვირის შემდეგ მოდის ელობ (...
ლიფანაალი 06.01 განცხდაბ 19/01 ადგომის მერე მეორე დღეს განცხდაბ ჰქვია. საკლავ...
ხორცის აღაპი გვჩვევია ორი კვირა. აღაპების კვირეულში ყველა ოჯახს, ყვე...
მერე, კვირა დღეს ჰქვია ლიâდუში. ამ დღეს გირგვლიანები, სტეფლიანები და თამლიანები ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)
მარიამობა მულახში...
ლიმერიეს დღეს მღვდლის მიერ არყის მიწაზე ლიბაცია და სასაფლაოზე მიტანილი სანოვაგის...
ნიჩაბი, ფოცხი, თოხი,ხორბლის სახვეტი ნიჩაბი, მცირე ზომის ხის ურო, ტყავის დასამუშა...
ხის ჯამი ...
სცენები აღბალაღრალის დღესასწაულიდან, საქმისაი ფალოსით, ნიღბით, ,,იარაღით" თავის ...
ფოტოზე აღბეჭდილია რაჟდენ ქალდანის კოშკიანი საცხოვრებელი სახლი, მულახის თემის სოფ...
მიცვალებულის მოსახსენებელი დღე ლაგუან, გარდაცვლილის შემოსილი და იარაღასხმული მამ...
ქალების ქვევით ვედრების რიტუალი - ჩუბავ ლიმზირ, ჯგირანის სალოცავის შიგნით ...
ფოტოზე მოჩანს მაჩუბის ბაგის ორნამენტირებული ტიხარი...
ფოტოზე მოცემულია მესტიის ხიდი (1927 წელი) ...
სამეურნეო იარაღი თოხი...