ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.4)

ტიპი: ხელნაწერი
დასახელება: ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.4)
დასახელება (ორიგ.): ზომხა
ავტორისეული აღწერა: მასალა ჩაწერილია მულახის თემის სოფელ ჭოლაში. მთხრობელი: ემზა გუჯეჯიანი 1930 წელი
შინაარსი: მაშინ ვმუშაობთ. ორ მთვარეზე არ ვმუშაობთ, სამზე ვმუშაობთ, ოთხ მთვარეზე და ხუთ მთვარეზე არ ვმუშაობთ, მერე ექვსიდან ცხრამდე ყოველთვის ვმუშაობთ; ოციდან ოცდაექვსამდე არ ვმუშაობთ; ოცდაექვსიდან ყოველთვის ვმუშაობთ. ახალი წლის ღამეს, ხულის ჩამოჭრისას, ნაჯახი მხოლოდ ერთხელ უნდა დაარტყა და ერთი დარტყმით მოჭრა ხული. ამის მერე ერთ ბიჭს (აქ გოგო არ შეიძლება!), ხულზე შემოისვამენ და შემოიყვანენ ოჯახში. შუაცეცხლის კერიას ირგვლივ სამჯერ მარჯვნივ ტრიალით შემოატარებენ, ამ დროს სახლში მყოფნი ყველანი ამ ბიჭს პწკენენ და თან მღერიან: „ხიში ძუნუ, ბამბღუ, გუეში ყორჟი, ხანგარია ირიხ!“. (ეს ტექსტი შეიცავს ე. წ. გლოსალიებს: შინაარსობრივად გასაგებია მხოლოდ სიტყვები: ძუნუ „მოფერებით პატარა ხბო“, სავსე კარი, სავსე სახლი, ხანგარი? იქნებიან“.) ამის შემდეგ ხულს დადებენ კერიასთან. ცხვარს მოჩეჩავენ, მოწეწავენ მატყლს, მცხობელს გამოართმევენ ცომს, დადებენ ხულზე და აიღებენ სადგისს და სადგისით ხვრეტენ: ის ხარი, ხარი, ხარი... ის ძროხა, ძროხა, ძროხა...
დამატებითი ინფორმაცია: ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა
თემი: მულახის თემი
სოფელი: ჭოლაში
ტერიტორია: ზემო სვანეთი
წელი: 1930
მასალა: ქაღალდი, მელანი
ზომები: 20სმ × 17სმ
მდგომარეობა: დამაკმაყოფილებელი
დაზიანებები:
თეგები: ზომხალალაშ ხულთალემზირნაჭშხუნვარებ

სხვა გვერდები:


ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)


...
ნალგიერგი დოშდიშ

გიორგობის მერე პირველი ორშაბათი უქმეა. სახლიდან რაიმეს გატანა გვეკრძალება. დაძახ...

...
ყველიერის სამშაბათი

ყველიერის სამშაბათს გვჩვეოდა ლოცვა. ველოცებოდით ქუთაისის ღვთისმშობელს ...

...
ბარბარობა (გვ.1.). ლატალის თემი

დღესასწაულთა თავი ბარბლაშია. ბარბალობა დღეს სხვის კარზე დაძახება არ შეიძლება - კ...

...
ლითოდრი (გვ.3.)

მეშხე ფხუს მერე არის ლითოდრი. ყოველთვის ლითოდრი ხვდება შაბათს. ლითოდრის ...

...
მეისარაბი (გვ.1.)

მესარაბი ყოველთვის შაბათ დღეს ხვდება. წინა დღეს, პარასკევ საღამოს დაკ...

...
ბარბარობის დღესასწაული სვანეთში (გვ.3.)

ეკლესიის მინაშენის (ლადბაშის) გარეთ ერთ ადგილას და დაანთებდნენ ვეებრეთელა ...

...
ბაია (გვ.2.)

აიას მერე მეორე კვირადღეს ბაია (ბა) ჰქვია. იმ დღისთვის ქალები ხორბლის ...

...
სიტყვების განმარტება

ლასმანდარ – ტაბიკები იფრა – იფანი ლაყულა – გასაყოფი, გასამიჯნი ...

...
გაზაფხულის გიორგობა (გვ.6.)

ამ ქერის ნაწილს ხარში ცვლიან, ხარზე ჰყიდიან, ნაწილისგან კი არაყს გამ...

...
აღდგომის კვირეული (თანფარელიდრე ) (გვ.1.)

აღდგომის შაბათ დღეს მღვდელი და დიაკონი ოჯახიდან ოჯახში დადიან აღდგომის კვი...

...
ლამპრობა (გვ.3)

თავთავის წილ ულუფას (თაინს). ლამპრობა არის კვირა დღეს და კვირა საღამოს, ...

...
ყორლიკრალი-კარის გაღება (გვ.1.)

კარის გაღება (ყორლიკრალ) ყოველთვის ხვდება მაშინ, როცა ორი კვირა რჩება...

სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)


...
მიცვალებულის მოსახსენებელი დღე - ლაგუან

მიცვალებულის მოსახსენებელი დღე ლაგუან, გარდაცვლილის შემოსილი და იარაღასხმული მამ...

...
ფარცხი

ფარცხი - მოხვნის შემდეგ მიწის მოსასწორებელი...

...
სოფელი ჟამუში, მულახის თემი

ფოტოზე აღბეჭდილია რაჟდენ ქალდანის კოშკიანი საცხოვრებელი სახლი, მულახის თემის სოფ...

...
გარდაცვლილის სულის მოსახსენებელ დღეს გაკეთებული საკურთხი მოხარშული ხორცით

გარდაცვლილის სულის მოსახსენიელბელ დღეს მოხარშული ხორცით გაკეთებული საკურთხი ...

...
სამეურნეო იარაღები

სამეურნეო იარაღები მარცვლეული კულტურების მოსავლის ასაღებად. კევრი და უღელი, ღვლე...

...
აღბალაღრალის დღესასწაული

ერთ-ერთი ეპიზოდი აღბალაღრალის დღესასწაულის რიტუალიდან...

...
სამფეხა დაბალი მაგიდა-ტაბლა

მართკუთხა ფორმის ქაღალდზე შავი ფანქრით ჩახატული ტაბლა ...

...
წისქვილი

ფოტოზე ხის ძველი წისქვილია აღბეჭდილი...

...
მულახი

ფოტოზე მოცემულია მულახის თემის ტერიტორია...

...
მოსახსენებელი სუფრები საფლავებზე მარიამობა დღეს

საკურთხი სუფრები საფლავებზე მარიამობა ( ლიმერიე) დღეს. ...

...
ქალების სალოცავი ჯგერან

ბეჩოს თემის ქალების სალოცავი ჯგერან, რომელშიც ინახება ნაყოფიერების (მომტანი) ქვე...

...
ბეჩოს უღელტეხილი (3375მ)

ფოტოზე მოცემულია ბეჩოს უღელტეხილი...