ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.4)

ტიპი: ხელნაწერი
დასახელება: ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.4)
დასახელება (ორიგ.): ზომხა
ავტორისეული აღწერა: მასალა ჩაწერილია მულახის თემის სოფელ ჭოლაში. მთხრობელი: ემზა გუჯეჯიანი 1930 წელი
შინაარსი: მაშინ ვმუშაობთ. ორ მთვარეზე არ ვმუშაობთ, სამზე ვმუშაობთ, ოთხ მთვარეზე და ხუთ მთვარეზე არ ვმუშაობთ, მერე ექვსიდან ცხრამდე ყოველთვის ვმუშაობთ; ოციდან ოცდაექვსამდე არ ვმუშაობთ; ოცდაექვსიდან ყოველთვის ვმუშაობთ. ახალი წლის ღამეს, ხულის ჩამოჭრისას, ნაჯახი მხოლოდ ერთხელ უნდა დაარტყა და ერთი დარტყმით მოჭრა ხული. ამის მერე ერთ ბიჭს (აქ გოგო არ შეიძლება!), ხულზე შემოისვამენ და შემოიყვანენ ოჯახში. შუაცეცხლის კერიას ირგვლივ სამჯერ მარჯვნივ ტრიალით შემოატარებენ, ამ დროს სახლში მყოფნი ყველანი ამ ბიჭს პწკენენ და თან მღერიან: „ხიში ძუნუ, ბამბღუ, გუეში ყორჟი, ხანგარია ირიხ!“. (ეს ტექსტი შეიცავს ე. წ. გლოსალიებს: შინაარსობრივად გასაგებია მხოლოდ სიტყვები: ძუნუ „მოფერებით პატარა ხბო“, სავსე კარი, სავსე სახლი, ხანგარი? იქნებიან“.) ამის შემდეგ ხულს დადებენ კერიასთან. ცხვარს მოჩეჩავენ, მოწეწავენ მატყლს, მცხობელს გამოართმევენ ცომს, დადებენ ხულზე და აიღებენ სადგისს და სადგისით ხვრეტენ: ის ხარი, ხარი, ხარი... ის ძროხა, ძროხა, ძროხა...
დამატებითი ინფორმაცია: ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა
თემი: მულახის თემი
სოფელი: ჭოლაში
ტერიტორია: ზემო სვანეთი
წელი: 1930
მასალა: ქაღალდი, მელანი
ზომები: 20სმ × 17სმ
მდგომარეობა: დამაკმაყოფილებელი
დაზიანებები:
თეგები: ზომხალალაშ ხულთალემზირნაჭშხუნვარებ

სხვა გვერდები:


ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)


...
ზომხა-ახალი წლის ტრადიციები სვანეთში (გვ.1.)

ახალი წლის ღამეს გვჩვევია ხულის მოტანა სახლში სარკმელების და ფანჯრების ...

...
ლიფანაალი-ადგომ (გვ.1.)

ადგომი არის ნაახალწლევს ხუთი დრე რომ გავა მაშინ. ადგომი ისე უქმე არ ა...

...
ქაშიათობა

05/04 ქაშçათობ 18/04 მერე, „უფლიშის საფტინ“ - ია და იმართება „ქაშçìთობ“-ა. ორ კ...

...
ტარიჯმაშის დღესასწაული (გვ.1)

მოცემულია ტარიჭაბუგვის // taritabűgv// tabgom-ის სახელით ცნობილი, აღდგომის შემდ...

...
სვანური ხალხური დღეობების ჩამონათვალი

"თეთრი ფხუ ყველიერი ყველიერი (თაში აღაბ) შავი ფხუ ლითოდრი ხატიცხოველი ლილ...

...
ანღლაბ

08/ 05 ანღლაბ 21/05 ანღლაბ ყოველთვის არის აღდგომიდან ორმოცი დღის მერე. ამაღლ...

...
ლიქვრეში (გვ.6.)

თავთავიანთ სახლებში. სუფრის თავზე მდგომები (მეგნალ) მერიქიფე–მოსამსახურენი კი ...

...
მეისრაბი (გვ.2). სოფელი მაცხვარიში

მეორე დღეს, შაბათს, დილით, ღამე ერთი საათი რომ იქნება დარჩენილი ავდგებით, ფანჯ...

...
ყველიერის ოთხშაბათი

05/02 ყçილიერე ჯèმêშ 18/02 ყველიერის ოთხშაბათს უწენალებით ლოცვა იციან, გçიზიშია...

...
ღერთა ლამპრობია (გვ.1.)

ახლა, კვირა დღეს, ღერთა ლამპრობია, მაგრამ ის ყოველთვის კვირა დღეს არ ხვდება. მი...

...
ტარიჯმაშის დღესასწაული (გვ.9)

მოცემულია ტარიჭაბუგვის // taritabűgv// tabgom-ის სახელით ცნობილი, აღდგომის შემდ...

სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)


...
ბეჩოს მყვინვარი

ფოტოზე მოცემულია ბეჩოს მყინვარი ...

...
ცეცხლის საჩხრეკი ორთითა

ცეცხლის საჩხრეკი ორთითა ...

...
ქვაბში ხორცის ამოსარევი ხის ჯოხი

ქვაბში ხორცის ამოსარევი ხის ჯოხი ...

...
მარიამობა (ლიმირიე) მულახში

მარიამობა მულახში...

...
ქალების სალოცავი ჯგირან

ქალების სალოცავი ჯგირან სოფ. ჟამუშში, მულახის საზოგადოება ...

...
სამამაკაცო ლამპრების დაწვა საფლავებზე ლამპრობა დღეს

სამამაკაცო ლამპრების დაწვა საფლავზე ლამპრობაზე ...

...
მამაკაცების გლოვის მეორე მომენტი

მამაკაცების მიერ გარდაცვლილის დატირების მეორე მომენტი ...

...
ქელეხის სუფრა სასაფლაოზე

ქელეხის სუფრა ლატალის თემში, ეზოში სატრაპეზოდ სხედან მამაკაცები, ქალები და ბავშვ...

...
სვანი მონადირე ბათლომ ნავერიანი მულახის თემის სოფ. ჟაბეშიდან

ფოტოზე გამოსახულია მონადირე ბათლომ ნავერიანი, იარაღით და მთაში სასიარულო ჯოხით ...

...
ქალების სალოცავი ჯგერან

ბეჩოს თემის ქალების სალოცავი ჯგერან, რომელშიც ინახება ნაყოფიერების (მომტანი) ქვე...

...
ქალების ქვევით ვედრება- ჩუბავ ლიმზირ

ქალების ქვევით ვედრების რიტუალი - ჩუბავ ლიმზირ, ჯგირანის სალოცავის შიგნით ...

...
თოხი

სამეურნეო იარაღი თოხი...