ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.1)

ტიპი: ხელნაწერი
დასახელება: ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.1)
დასახელება (ორიგ.): ზომხა
ავტორისეული აღწერა: მთხრობელი ემზა გუჯეჯიანი
შინაარსი: ახალი წლის დილას რიჟრაჟზე, გამთენიისას დგებიან მეკვლეები. ამ დროს სახლში ლაპარაკი არ შეიძლება და არც ცეცხლის დანთება შებერვით. ამიტომ ქუდით (ქუდის ქნევით) უნდა დავანთო ცეცხლი. ხოლო ცეცხლს თუკი შეუბერავ, მაშინ ცუდი წელი იცის. ახლა მეკვლე გამოუშვებს კარგ ხარს და გამოიყვანს ეზოში. მამაკაცს ხელი აქვს ხარზე მოკიდებული, ქალი კი სათესურს (ლალაშს) აძლევს, მოაგროვებენ თოვლს. იმ ადგილას, სადაც სათოვლეა, სადაც თოვლი მოაგროვეს (ლამშუნა), იქ ხულთან ერთად მოიტანენ ნაძვს და თოვლის გროვის შუაში ჩაარჭობენ. ახლა უკვე სეფისკვერებს და სამეკვლეოებს (ნაჭშხუნვარებს) შეალოცავს, შესწირავს მამაკაცი იქვე: „დრო–ჟამის მცვალებელო ღვთაებავ, მეორე წლის მცვალებელო ღვთაებავ, კარგი ახალი წელი გაგვითენე, კარგი ახალი წელი გვინაცვალე. ამ წლის განმავლობაში კირის მწიკვის (ქათვექალისა) გარდა არაფერი მოგვაკლო. ბედნიერი წელი დაგვიყენე (კარგ ახალ წელს მიგვაყენე), ადამიანი და სულდგმული, ზრდით და მატებით გაგვახარე ჩვენი სახლისა ყველა – დიდიც და პატარაც“. ამის მერე შემოვლენ კარში ძახილით: „კარი ღიაა, შე ბედნიერო“. შინიდან გადმოსძახებენ: „რა ბედნიერება მოგაქვს?
დამატებითი ინფორმაცია: ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა
თემი: მულახის თემი
სოფელი: ჭოლაში
ტერიტორია: ზემო სვანეთი
წელი: 1930
მასალა: ქაღალდი, მელანი
ზომები: 20სმ × 17სმ
მდგომარეობა: დამაკმაყოფილებელი
დაზიანებები:
თეგები: აშიაშიზომხალალაშ ხულთალემზირლოცვამუჟეღნაჭშხუნვარებფუსნ

სხვა გვერდები:


ამავე ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)


...
შიხარ ცააშ (გვ.2)

იმ დღეს დილით გვჩვევია: ერთი კაცი ადრე ადგება და გავა ეკლის მოსაჭრელად. დავუვლით...

...
სენი მოხსნაბ

17/05 სენიმოხსნაბ 30/05 მერე „სინმოხსნაბ - სულთმოფენობა ყოველთვის ხვდება შაბათს....

...
აღდგომა (თანაფ) (გვ.8.)

დიდ აღდგომას, ხოშა თანაფს ერთი გვარის წარმომადგენლები ერთად იკრიბებიან, ა...

...
მელღლი კურთხენი

მელღçê ლიკულთხêნი 10/02 მეორე დღეს, სამშაბათს, ჰქვია მელღçê ლიკულთხანი. ამ დღეს...

...
ისგლილჩალ (გვ.2.)

ლილაშუნედან ისგლინჩალამდე არის ერთი კვირა და სამი დღე. ისგლინჩაალის დღეს...

...
მიცვალებულთა დღე; კურთხევის ორშაბათი (გვ.1)

აღდგომის მეორე დღეს არის მიცვალებულთა დღე – კურთხევის ორშაბათი. იმ დღეს ...

...
ლიჰლომალი (გვ.3)

სრულდება ტაბლაობა (ჩუ იტბგალხ ) და ამის შემდგომ უკვე იწყებენ მხიარულებას დ...

...
ყველიერი (გვ.1.)

თეთრი ფხუს ორშაბათიდან კვირა საღამომდე არის ყველიერის კვირა. ყველი...

...
მიწის ხვრელების ამოყრა

15 მარტს მიწის ხვრელების ამოყრაა. ამ დღესაც უქმეა. ახალ მოტანილ წყალს არ სვამენ...

...
ხორცის აღაპი

ხორცის აღაპი გვჩვევია ორი კვირა. აღაპების კვირეულში ყველა ოჯახს, ყვე...

...
ჴეობ (გვ.5

ჴეობ- მოდიოდა ლალხორის შემდეგ კვირას. მთელი სოფლით ხდიდნენ არაყს. ლესკარები აცხ...

...
შუშხვამი-ბედობის დღესასწაული სვანეთში (გვ.1.)

შუშხვამის დღეს უქმე არ არის. საღამოს ყველა მოსახლიდან ერთი კაცი წავა ...

სხვა ტიპის დოკუმენტები, ამავე ადგილიდან:

სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)


...
სამფეხა დაბალი მაგიდა-ტაბლა

მართკუთხა ფორმის ქაღალდზე შავი ფანქრით ჩახატული ტაბლა ...

...
ხის ჯამი

ხის ჯამი ...

...
სამიწათმოქმედო იარაღები

სამიწათმოქმედო იარაღები-გუთანი და გუთნის ნაწილები განმარტებებით ...

...
სულის მოსახსენებელი სუფრა მიცვალებულის სახლში

სულის მოსახსენებელი სუფრა მიცვალებულის სახლში ...

...
დეტალი საზამთრო საცხოვრისის, მსხვილფეხა საქონლის სადგომიდან

ფოტოზე მოჩანს მაჩუბის ბაგის ორნამენტირებული ტიხარი...

...
წისქვილი

ფოტოზე ხის ძველი წისქვილია აღბეჭდილი...

...
მარილის ქვასანაყი

მარილის ქვასანაყი ...

...
სულის მოსახსენებელ დღეებში არყის სმა ეზოში მდგარ საერთო სათლიდან

მიცვალებულის სულის მოსახსენებლად წლისთავზე (სურვილის მიხედვით) არაყის სმა ეზოში ...

...
კერა

კერა...

...
გარდაცვალებიდან ორმოცის აღსანიშნავი საკურთხი სუფრა და გარდაცვლილის ნიშანი

მიცვალებულის სულის მოსახსენებელი საკურთხი სუფრა გარდაცვალებიდან მეორმოცე დღეს, მ...

...
ქალების სალოცავი ჯგირან

ქალების სალოცავი ჯგირან სოფ. ჟამუშში, მულახის საზოგადოება ...

...
მიცვალებულის ნეშტთან მამაკაცების დატირების ერთ-ერთი მომენტი

ფოტოზე გამოსახულია ლატალის თემის სოფ. იენაშის მკვიდრის ბიაზრუკ წერედიანის დატირ...