ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.1) | |
დასახელება (ორიგ.): | ზომხა | |
ავტორისეული აღწერა: | მთხრობელი ემზა გუჯეჯიანი | |
შინაარსი: | ახალი წლის დილას რიჟრაჟზე, გამთენიისას დგებიან მეკვლეები. ამ დროს სახლში ლაპარაკი არ შეიძლება და არც ცეცხლის დანთება შებერვით. ამიტომ ქუდით (ქუდის ქნევით) უნდა დავანთო ცეცხლი. ხოლო ცეცხლს თუკი შეუბერავ, მაშინ ცუდი წელი იცის. ახლა მეკვლე გამოუშვებს კარგ ხარს და გამოიყვანს ეზოში. მამაკაცს ხელი აქვს ხარზე მოკიდებული, ქალი კი სათესურს (ლალაშს) აძლევს, მოაგროვებენ თოვლს. იმ ადგილას, სადაც სათოვლეა, სადაც თოვლი მოაგროვეს (ლამშუნა), იქ ხულთან ერთად მოიტანენ ნაძვს და თოვლის გროვის შუაში ჩაარჭობენ. ახლა უკვე სეფისკვერებს და სამეკვლეოებს (ნაჭშხუნვარებს) შეალოცავს, შესწირავს მამაკაცი იქვე: „დრო–ჟამის მცვალებელო ღვთაებავ, მეორე წლის მცვალებელო ღვთაებავ, კარგი ახალი წელი გაგვითენე, კარგი ახალი წელი გვინაცვალე. ამ წლის განმავლობაში კირის მწიკვის (ქათვექალისა) გარდა არაფერი მოგვაკლო. ბედნიერი წელი დაგვიყენე (კარგ ახალ წელს მიგვაყენე), ადამიანი და სულდგმული, ზრდით და მატებით გაგვახარე ჩვენი სახლისა ყველა – დიდიც და პატარაც“. ამის მერე შემოვლენ კარში ძახილით: „კარი ღიაა, შე ბედნიერო“. შინიდან გადმოსძახებენ: „რა ბედნიერება მოგაქვს? | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
თემი: | მულახის თემი | |
სოფელი: | ჭოლაში | |
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | 1930 | |
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | აშიაშიზომხალალაშ ხულთალემზირლოცვამუჟეღნაჭშხუნვარებფუსნ |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)
აიას მერე მეორე კვირადღეს ბაია (ბა) ჰქვია. იმ დღისთვის ქალები ხორბლის ...
ლიხვდიშის დღისთვის ქალები თარგლეზერის ქვაბში ხდიან არაყს. აცხობენ ყველიანებს და...
ლიâდუშის მეორე დღეს, ორშაბათს ლითნაღის ეძახიან. იმ დღეს ძღვენის მიმტანი ადამიანი...
სახლისა და საგვარეულოს (საძმოს) მიცვალებულებს, ვისგანაც ჩვენ ოდნავადაც კი ი...
ლალჩას შემდეგ პირველ სამშაბათს ხვდება ხუარსობ. ეს არის საქონლისთვის ლოცვა მუნის ...
ლიხვდიშის დღისთვის ქალები თარგლეზერის ქვაბში ხდიან არაყს. აცხობენ ყველიანებს და...
ყველიერის სამშაბათს გვჩვეოდა ლოცვა. ველოცებოდით ქუთაისის ღვთისმშობელს ...
მესამე დღეს არის მიცვალებულთა ლახორში (იმქვეყნიურ საკრებულოში) წასვლა. გ...
მოცემულია ტარიჭაბუგვის // taritabűgv// tabgom-ის სახელით ცნობილი, აღდგომის შემდ...
იმ ღამეს ჯამჭურჭლეულს ყველაფერს გამოხარშავენ და გახეხავენ ქატოთი (გატშუ)....
ეს სოლომი არის გამძლეობის და ძალის მიმცემი და მიმნიჭებელი. ამ კათხას შესწ...
მოცემულია ტარიჭაბუგვის // taritabűgv// tabgom-ის სახელით ცნობილი, აღდგომის შემდ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)
მღვდელი წლისთავზე აკურთხებს გარდაცვლილი ქალისთვის მიძღვნილ სუფრას...
სამამაკაცო ლამპრების დაწვა საფლავზე ლამპრობაზე ...
ერთ-ერთი ეპიზოდი აღბალაღრალის დღესასწაულის რიტუალიდან...
ფოტოზე გამოსახულია არყის ხისგან საქალებო ჩირაღდნების -ლამპრების გამოთლა მიცვალებ...
ლიმერიეს დღეს ახალი გარდაცვლილებისთვის საკურთხის გარდა იციან სამოსის მიძღვნაც, რ...
გარდაცვლილთა სულების მიღება-გამასპინძლება "ლიფანალის" დღეებში...
ფოტოზე ხის ძველი წისქვილია აღბეჭდილი...
ფოტოზე მოცემულია მესტიის თემი. სოფელი ლაღამი ...
ფოტოზე მოცემულია ბეჩოს უღელტეხილი...
ფოტოზე მოცემულია მულახის თემის ტერიტორია...
გარდაცვლილის სულის მოსახსენიელბელ დღეს მოხარშული ხორცით გაკეთებული საკურთხი ...
საკურთხი სუფრები საფლავებზე მარიამობა ( ლიმერიე) დღეს. ...