ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.1) | |
დასახელება (ორიგ.): | ზომხა | |
ავტორისეული აღწერა: | მთხრობელი ემზა გუჯეჯიანი | |
შინაარსი: | ახალი წლის დილას რიჟრაჟზე, გამთენიისას დგებიან მეკვლეები. ამ დროს სახლში ლაპარაკი არ შეიძლება და არც ცეცხლის დანთება შებერვით. ამიტომ ქუდით (ქუდის ქნევით) უნდა დავანთო ცეცხლი. ხოლო ცეცხლს თუკი შეუბერავ, მაშინ ცუდი წელი იცის. ახლა მეკვლე გამოუშვებს კარგ ხარს და გამოიყვანს ეზოში. მამაკაცს ხელი აქვს ხარზე მოკიდებული, ქალი კი სათესურს (ლალაშს) აძლევს, მოაგროვებენ თოვლს. იმ ადგილას, სადაც სათოვლეა, სადაც თოვლი მოაგროვეს (ლამშუნა), იქ ხულთან ერთად მოიტანენ ნაძვს და თოვლის გროვის შუაში ჩაარჭობენ. ახლა უკვე სეფისკვერებს და სამეკვლეოებს (ნაჭშხუნვარებს) შეალოცავს, შესწირავს მამაკაცი იქვე: „დრო–ჟამის მცვალებელო ღვთაებავ, მეორე წლის მცვალებელო ღვთაებავ, კარგი ახალი წელი გაგვითენე, კარგი ახალი წელი გვინაცვალე. ამ წლის განმავლობაში კირის მწიკვის (ქათვექალისა) გარდა არაფერი მოგვაკლო. ბედნიერი წელი დაგვიყენე (კარგ ახალ წელს მიგვაყენე), ადამიანი და სულდგმული, ზრდით და მატებით გაგვახარე ჩვენი სახლისა ყველა – დიდიც და პატარაც“. ამის მერე შემოვლენ კარში ძახილით: „კარი ღიაა, შე ბედნიერო“. შინიდან გადმოსძახებენ: „რა ბედნიერება მოგაქვს? | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
თემი: | მულახის თემი | |
სოფელი: | ჭოლაში | |
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | 1930 | |
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | აშიაშიზომხალალაშ ხულთალემზირლოცვამუჟეღნაჭშხუნვარებფუსნ |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)
24/05 ჰèლშა საფტინ 06/04 ალèნგვერის მერე პირველი შაბათი არის ჰèლიში. . იმ კვირაშ...
კარგი პარასკევი კარგი პარასკევი ხვდება ხვალმის მეორე დღეს. ამ დღეს შეიძლე...
თუკი ვინმეს სჭირს მუნი (მახეერა), მაშინ დააცხობენ სეფისკვერს. ამ სეფისკვერს...
„უბნა კçეცნა ლიკედ“ როცა ხორბლის მარაგს პირველად ვიწყებთ, მაშინ დიასახლისი გავა ...
მოცემულია ტარიჭაბუგვის // taritabűgv// tabgom-ის სახელით ცნობილი, აღდგომის შემდ...
ბაიას მეორე დღესვე, ორშაბათ დღეს ჭინკების, ეშმაკების, კუდიანების კვირეული...
# 16 შინ თავთავიანთ სახლებში წავლენ. ლითოდრი დღეს „ცხენებს დააცხობენ“ ხ...
ყველას, ყველას, ადამიანთა და სულდგმულთა მშვიდობიანობით გაგვახარე“. ამის მე...
„ლინშდაქçრი“ ოჯახი, როცა მკას მორჩება, მაშინ „ლინშდაქçრე“ ჰქვია. იქ ღამე ლამარია...
ელობ (ელიაობა)- პერპოლაშიდან (პეტრე-პავლობიდან) სამი კვირის შემდეგ მოდის ელობ (...
"15/04 ლითხêრ 28/04 მერე, სამშაბათ დღეს, „ლითხêრ: ჰქვია. იმ დღს მწყემსებს ხაჭა...
ჩვენი ვედრება თუკი შენთვის საკადრებელი იყოს და შენ გენებოს ჩვენზედ წყალობ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ჭოლაში, ზემო სვანეთი)
ყაუ - კერაზე ჩამოსაკიდი კავი ლაფთან - ხარის კუდისგან დამზადებული ბუხრის საწმენდ...
მღვდელი წლისთავზე აკურთხებს გარდაცვლილი ქალისთვის მიძღვნილ სუფრას...
მიცვალებულის სულის მოსახსენებელი საკურთხი სუფრა გარდაცვალებიდან მეორმოცე დღეს, მ...
მარილის ქვასანაყი ...
კერა...
ქალების სალოცავი ჯგირან სოფ. ჟამუშში, მულახის საზოგადოება ...
ფოტოზე აღბეჭდილია რაჟდენ ქალდანის კოშკიანი საცხოვრებელი სახლი, მულახის თემის სოფ...
ფოტოზე მოცემულია ხიდი მდ. ენგურზე ...
ოჯახების დიდების რიტუალით დავლა სულების წასვლის დღეს (ლიფანალის დასრულებისას)....
მულახელი ქალი სადღესასწაულო ჩაფრასტებიან სამოსში...
საფუარის დასაყენებელი ხის კასრი ...
წმ.ღვია და წმ.მსხალი ფარის თემში. ...