ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ისგლილჩალ (გვ.2.) | |
დასახელება (ორიგ.): | ისგლილჩალ | |
ავტორისეული აღწერა: | ||
შინაარსი: | ისგლილჩალი ყოველთვის ოთხშაბათ დღეს ხვდება დიდმარხვაში. იმ ღამეს იმდენ გვიზის სეფისკვერს ვაცხობთ, რამდენი წევრიც არის ოჯახში. ამ სეფისკვერებს შიგნით ურევენ ღერღილს, რომელშიც ურევია კანაფის თესლის ფქვილი (ნნიარ ). ამ ღამეს სტუმრის სახლში მოსვლა არ შეიძლება. სტუმარმა, გარედან მოსულმა არ შეიძლება ნახოს გვიზი. ცხობის დამთავრების შემდეგ, სანამ სეფისკვერებს არ შევალოცავთ, და მერე ვიდრე არ გეახლებით, ვიდრე არ შევჭამთ, ვიდრე არ ვიტრაპეზებთ მანამდე სახლში ლაპარაკი არ შეგვიძლია. „ისგლილჩალის ღვთაებავ, ღმერთო, ჩვენი საქონელი დაიფარე და მარცხისა და დაღუპვისთვის არ გაიმეტო“. მერე ჩამოსხდებიან ქალები ძროხების მხარეს, მამაკაცები – ხარების მხარეს, ბავშვები მოზარდ (მეზუ მანგარ ) სულდგმულებთან, საქონლების სასაკვებეებთან (ლადიარალ), თითო სეფისკვერი ყველას ხელში უჭირავს და უხმოდ, ულაპარაკოდ ჭამენ. ამის მერე უკვე შეუძლიათ საუბარი, ლაპარაკი. ამ დღეს სახლში ერთმა ქალმა უნდა იშიმშილოს (ის არ სჩვევიათ ყველა ოჯახში). მხოლოდ ზოგიერთ მოსახლეებს აქვთ ეს წესი და ტრადიცია. ამ დღეს მართებთ ლოცვა ფსორიაზისგან (ხვარხან) დასაცავად. ამ დღეს საქონელსაც აშიმშილებენ, ეს წესს ყველა არ მისდევს. იმ დღეს უქმეა ყველასთვის. | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე ქეთევან მარგიანმა | |
თემი: | მულახის თემი | |
სოფელი: | ||
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | ||
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | გუიზდიდმარხვაისგლილჩალნნიარ (მეზუ მანგარ ლადიარალ ხვარხანსეფისკვერი |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
სინნოხსნაბ - ხადობის შედეგი პირველი შაბათი, რომლიც მიცვალებულის სულის დღედ ითვლ...
იმ ოჯახში, რომელიც კუბდარებს უცხობს. იქ ხარის გულ–ღვიძლს დასერავენ, დაჭრი...
აღბიერში პირველ პარასკევს ჰქვია ტახრე უებიშ. ლალჩადან ლიმპარიმდე ერთი კვირის მან...
თავთავიანთ სახლებში. სუფრის თავზე მდგომები (მეგნალ) მერიქიფე–მოსამსახურენი კი ...
აღდგომის ხუთშაბათს დღისით ვაკეთებთ ხორბლის ფაფას. საღამოს ვიტრაპეზებთ. ტრაპეზ...
მოცემულია ტარიჭაბუგვის // taritabűgv// tabgom-ის სახელით ცნობილი, აღდგომის შემდ...
18/ 01 ჯêნგლობ 31/01 ამ ღამით კოჭლი სულები მოდიან სახლში და როგო...
თავთავის წილ ულუფას (თაინს). ლამპრობა არის კვირა დღეს და კვირა საღამოს, ...
ახალი წლის დღეს გამთენიისას ოჯახის მეკვლეები ვინც არიან, ქალი და მამაკ...
მაშინ სხვა ხალხმაც, დანარჩენებმაც მიანებს თავი. ათას ცხრაას ოცდაორ წლამ...
25/01 ლიჰეçცìრი 07/02 შაბათს ლიჰევწარი ჰქვია. მენენი ჩამოყრის თივას სათივიდან...
15 მარტს მიწის ხვრელების ამოყრაა. ამ დღესაც უქმეა. ახალ მოტანილ წყალს არ სვამენ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
მარიამობა მულახში...
გარდაცვლილის სულის მოსახსენიელბელ დღეს მოხარშული ხორცით გაკეთებული საკურთხი ...
ფოტოზე აღბეჭდილნი არიან მულახელები...
გარდაცვლილთა სულების მიღება-გამასპინძლება "ლიფანალის" დღეებში...
ხის მორისგან გამოთლილი წყლის ჭურჭელი ...
ცეცხლის საჩხრეკი ორთითა ...
ფოტოზე გამოსახულია არყის ხისგან საქალებო ჩირაღდნების -ლამპრების გამოთლა მიცვალებ...
ნიჩაბი, ფოცხი, თოხი,ხორბლის სახვეტი ნიჩაბი, მცირე ზომის ხის ურო, ტყავის დასამუშა...
ფოტოზე მოცემულია ბეჩოს მყინვარი ...
საკურთხი სუფრები საფლავებზე მარიამობა ( ლიმერიე) დღეს. ...
მიცვალებულის სულის მოსახსენებელი საკურთხი სუფრა გარდაცვალებიდან მეორმოცე დღეს, მ...
არყის ხისგან სამამაკაცო ლამპრების დამზადება მიცვალებულთა სულების მობრძანების დღ...