ტიპი: | ხელნაწერი | |
---|---|---|
დასახელება: | ნათლისღებაგანცხდაბ (გვ.2.) | |
დასახელება (ორიგ.): | განცხდაბ | |
ავტორისეული აღწერა: | ||
შინაარსი: | მერე გამოვიდოდდა წყლის ნაპირთან. აქ სავსე კარდალაში ან ღობში მღვდელი აკურთხებდა წყალს და ჩააგდებდა შიგ ჯვარს. აქ ბევრი ხალხი იკრიბებოდა, იყრიდა ხოლმე თავს და ერთ რომელიმე მათგანს უნდა ამოეღო ჯვარი წყლიდან. ვინც ყველაზე მეტ ფულს გადაიხდიდა, ის იღებდა ხოლმე ჯვარს წყლიდან. იხდიდნენ ერთ, ორ, სამ, ოთხ ან ხუთ მანეთს. მერე უკვე ამ ნაკურთხ, მონალულ, წყალს (ლპრისდე ლიცს) ისხამდა ყველა სხვადასხვა ჭურჭელში, ერთმანეთის დასწრებით, ზოგჯერ ტაციობითაც და წართმევითაც კი. ნაკურთხ (მონათლულ) წყალს ჰქვია აიაზმა. ამ აიაზმას წაიღებდნენ ხოლმე შინ და აპკურებდნენ მთელ სახლში, და ეს იყო ნიშანი იმისა, რომ სახლი გაეწმინდათ ყველაფრისგან: ცუდი სულებისგან, ქაჯისა და ეშმაკისაგან. მაგრამ თუკი აიაზმის გაფუჭებისა ეშინოდათ, მაშინ მოვიდოდნენ (ადგებოდნენ) და მოზილავდნენ ნაცრის პურებს (ტტა დიარს) , და მერე თუ სჭირდებოდათ ნაკურთხი წყალი, მაშინ ამას ჩააფშვნიდნენ ნაკურთხ წყალში და მრავალგზის დაასხამდნენ სახლში, და ეს უკვე იყო ნიშანი იმისა, რომ სახლში ყველაფერი იყო განწმენდილი. სახლში თუკი ქალი ახალი ნამშობიარები იყო, მაშინაც აიაზმას აპკურებდნენ მრავალგზის აპკურებდნენ ქალის მოლოგინების შემდგომ რომ სახლი დაწმენდილიყო. | |
დამატებითი ინფორმაცია: | ტექსტი სვანურიდან ქართულ ენაზე თარგმნა ქეთევან მარგიანმა | |
თემი: | მულახის თემი | |
სოფელი: | ||
ტერიტორია: | ზემო სვანეთი | |
წელი: | ||
მასალა: | ქაღალდი, მელანი | |
ზომები: | 20სმ × 17სმ | |
მდგომარეობა: | დამაკმაყოფილებელი | |
დაზიანებები: | ||
თეგები: | ადგომაიაზმგაცხდაბდიარლიცსლიჰლომალიჟიმეისარაბინათლისღება |
მსგავსი ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
"სათიბების სახლები: ვიდერ, ნენგვლი, ჟვნიშ ჭიბ, ელვერ, ლემუნდ, ჭიბრილ, ლაჭვრი...
პარასკევ დღეს კაიშობა ჰქვია. ის დღე უქმეა. მეწყერის საწინააღმდეგოდ. ლოცვას აღვ...
ხატი – სახე ცხოუელი – ცოცხალი ...
ახალი წლის დილას რიჟრაჟზე, გამთენიისას დგებიან მეკვლეები. ამ დროს სახლ...
აღწერილია ხადობის დღეს მუცლის სალოცავი რიტუალის ჩატარების წესები. ხადობის ლამარი...
08/ 05 ანღლაბ 21/05 ანღლაბ ყოველთვის არის აღდგომიდან ორმოცი დღის მერე. ამაღლ...
ხარისას შეალოცავენ, შესწირავენ. იმ დღეს საკლავს არ კლავენ. მუშაობა არ შე...
თუკი გამოლევისა შეეშინდებათ (ხული ბოლომდე არ დაიწვასო), მაშინ გამოიღებენ ...
ლიქვრეშისღამეს ხვდება ასევე ლიღვმესარი. ამ დღეს საქონელს დღის განმავლ...
კრაბ არის ლიგერგის წინადღე. სრულდება შესაწირავები დიდი ღმერთისთვის. მეორე დღეს ...
მეორე დღეს, ორშაბათს თçეთნე ფხუ ჰქვია. ამ დღეს ყველაფერი დასარეცხია: ტაბგა - მაგ...
ახლა მეორე დღეს არის ზომხა. დილით ახალგათენებულზე სამი მეეკვლე; ერთი ხარი, ერთი ...
სხვა ტიპის დოკუმენტები, რომლებიც ასევე შექმნილია ამავე ადგილებში (მულახის თემი, ზემო სვანეთი)
ფოტოზე მოჩანს მაჩუბის ბაგის ორნამენტირებული ტიხარი...
მღვდელი წლისთავზე აკურთხებს გარდაცვლილი ქალისთვის მიძღვნილ სუფრას...
გარდაცვლილის სულის მოსახსენიებლად გარეთ გაშლილი სუფრები...
მარანი...
სამიწათმოქმედო იარაღები-გუთანი და გუთნის ნაწილები განმარტებებით ...
ქალები, ბავშვები და მამაკაცები მულახის თემიდან...
მაგიდა გარდაცვლილის თავთან; გარდაცვლილის საყვარელი საყოფაცხოვრებო ნივთებით და ...
სახლების დიდებით შემოვლა გარდაცვლილ სულთა წასვლის დღეს (ლიფანალის დასრულებისას)...
საკურთხი სუფრები საფლავებზე მარიამობა ( ლიმერიე) დღეს. ...
მიცვალებულის მოსახსენებელი დღე ლაგუან, გარდაცვლილის შემოსილი და იარაღასხმული მამ...
ფოტოზე მოცემულია ბეჩოს მყინვარი ...
ფოტოზე მოცემულია ხიდი მდ. ენგურზე ...