DK
ძიება
ფოტოები
ხელნაწერები
ნახატები
ზემო სვანეთი
ძიება
საძიებო სიტყვა / ფრაზა:
დოკუმენტის ტიპი:
ფოტო
ხელნაწერი
ნახატი
თემი:
ბეჩოს თემი (63)
ეცერის თემი (2)
იფარი (91)
კალა (4)
ლატალი (180)
მესტია (23)
მულახის თემი (109)
უშგული (5)
ფარი (9)
ცხუმარის თემი (1)
სოფელი:
ჟაბეში (8)
ჟამუში (10)
ჭოლაში (11)
წელი:
1925
1927
1928
1930
1931
1935
1946
მასალა:
ფოტოქაღალდი
მუყაო
ქაღალდი
მელანი
ფანქარი
მდგომარეობა:
ძალიან ცუდი
ცუდი
დამაკმაყოფილებელი
კარგი
ძალიან კარგი
თეგები:
გვიზ
კარის გაღება
ლამარია
ლესკარი
ლუკნეებ
მეზირი ლიფაანეს
ტაფ ლემზირს
ღვენზილ
ყორლიკრალ
ჯგერან
გასუფთავება
ძიების ფილტრი
საძიებო სიტყვა / ფრაზა:
დოკუმენტის ტიპი:
ფოტო
ხელნაწერი
ნახატი
თემი:
ბეჩოს თემი (63)
ეცერის თემი (2)
იფარი (91)
კალა (4)
ლატალი (180)
მესტია (23)
მულახის თემი (109)
უშგული (5)
ფარი (9)
ცხუმარის თემი (1)
სოფელი:
ჟაბეში (8)
ჟამუში (10)
ჭოლაში (11)
მასალა:
ფოტოქაღალდი
მუყაო
ქაღალდი
მელანი
ფანქარი
მდგომარეობა:
ძალიან ცუდი
ცუდი
დამაკმაყოფილებელი
კარგი
ძალიან კარგი
წელი:
1925
1927
1928
1930
1931
1935
1946
თეგები:
გვიზ
კარის გაღება
ლამარია
ლესკარი
ლუკნეებ
მეზირი ლიფაანეს
ტაფ ლემზირს
ღვენზილ
ყორლიკრალ
ჯგერან
გასუფთავება
ძიების შედეგები
სულ ნაპოვნია 109 დოკუმენტი მულახის თემიდან.
ხორცის აღაპი (გვ.2.)
ხარისას შეალოცავენ, შესწირავენ. იმ დღეს საკლავს არ კლავენ. მუშაობა არ შეიძლება. ერთ წილს, ერთ ულუფას შეწვავენ და გავლენ გარეთ, და შეალოცავენ
თეგები:
თომი
ლეღაბ
ლოცვა
რიტუალი
საკლავი
ჩუბოვ ლიმზირ
ხორცის აღაპი
ბერიკაობა-ყეენობა (აღბალაღრალი) (გვ.2.)
გუნუაანთ ჩამეგიანთა ერთ–ერთი წინაპარი (ხოშა) დაჭერილი ყოფილა კახეთში. არ უშვებდნენ თურმე. ეს დაჭერილი კაცი შეევედრა თურმე ღმერთს, ოღონდაც
თეგები:
აღბალაღრალი
ბერიკაობა-ყეენობა
დედოფალი
ლეგენდა
მური
საქმისაი
ყეენი
ლითოოდრი (გვ.2.)
ლითოოდრი ხვდება პარასკევ დღეს. ამ დღეს მთელი სოფლის ბავშვები შეიკრიბებიან სადმე, სადაც ურჩევნიათ. თან დაიკავებენ დიდ გობს (ლალაშს ) და გამოყვე
თეგები:
ლითოოდრი
ლიკნი
შესაწირი
ცეკვა
ბარბარობის დღესასწაული სვანეთში (გვ.3.)
ეკლესიის მინაშენის (ლადბაშის) გარეთ ერთ ადგილას და დაანთებდნენ ვეებრეთელა კოცონს, ცეცხლის დანთების შემდეგ მამაკაცები, ვინც ეს სიმღერა იცოდა, ამბობდ
თეგები:
ბარბალობა
ბარბლაშ
ლადბაშს იდბაშდა
ლიფაანე
ნადიარობულე
ბარბარობის დღესასწაული სვანეთში (გვ.3.)
სახლისა და საგვარეულოს (საძმოს) მიცვალებულებს, ვისგანაც ჩვენ ოდნავადაც კი იოტისოდენაც კი ვალში ვიყოთ ქვის, ნაკობის, ცხირის მოგროვების (ლაზუაბ) თვალსა
თეგები:
ბარბალობა
ეკლესია
ლ;ოცვა
სეფისკვერი
შუშხვამი-ბედობის დღესასწაული სვანეთში (გვ.1.)
შუშხვამის დღეს უქმე არ არის. საღამოს ყველა მოსახლიდან ერთი კაცი წავა ტყეში და მოჭრის არყის ხეს. მოჭრისას თუკი ნაფოტს თეთრი მხარე ექნება ზემოთ,
თეგები:
არყა
ბედობა
მეკვლე
მჭშხი
ნაჭშხუნვარს
შუშხვამი
ხაჭაპური
ხულიშ
ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.3)
მეკვლე ჩამოჯდება სკამზე. აიღებს ფუსნ მუჟეღს მთავარ სარიტუალო პურს, და თომის (წერექვის) კონას და სახლში მყოფ ყველა ადამიანს ხელს ახსნის რიტუალს
თეგები:
აშიაში
ზომხა
ლალაშ ხულთა
ლემზირ
ლოცვა
ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.3.)
– „ყველაფერი მხოლოდდამხოლოდ კარგი: ადამიანის და საქონლის, სულდგმულის სიმრავლე, წლის უხვი მოსავალი!“. სახლს (ქორს) სამჯერ მარჯვნივ ტრიალით შემოუვლიან ი
თეგები:
ადგომ
აშიაშეხ ლიდშდოლე
ზომხა
ლეზომახ
ლიდშდოლე
ლიშიაში
მეკვლე
მეშიაში
მოჭშხალა
ნაჭშხუნვარი
ლიფანაალი-ადგომ (გვ.3.)
მეორე დღეს არის ნათლისღება, წყალკურთხევა (განცხდაბი). (შდრ. ძველი ქართ. გაცხადება!) იმ დღეს საკლავს კლავს ყველა. იმ დღეს უკვე ხორცსაც და პურს უ
თეგები:
ადგომი
ლერგიმ
ლიფანალი
ფიჩქ
ქრისდე ფუსდ
წელა ლაზბუნა ბანდარ
წყალკურთხევ
ხული (ულ
ულცახან
ლიფანაალი-ადგომ (გვ.3.)
სასაფლაოსთან მივა და წაიღებს ამას ყველაფერს; ამ კაცს ჰქვია სულების მომპატიჟებელ–მომბრძანებელი. ეს კაცი, რომ მივა სასაფლაოსთან, ამას ყველაფერს შეალოცა
თეგები:
ადგომ
ლოცვა
რიტუალი
ფიჩქ
წყალკურთხევა
ნათლისღება განცხდაბ (გვ.3.)
(კონტექსტიდან არის ამოგლეჯილი ეს გვერდი!) ჩვენთან ყვებიან, რომ ლიფაანეს კვირეულში თურმე მიცვალებულებს ხედავდნენ. მაგრამ ერთხელ თურმე დედამ ნ
თეგები:
ადგომ
განცხდაბ
დიარ
ლიფაანე
ლიღუმესარი
ლიჰლომალიჟი
მეისარაბი
ნათლისღება
ხვალმი
ლიჰლომალი (გვ.3)
სრულდება ტაბლაობა (ჩუ იტბგალხ ) და ამის შემდგომ უკვე იწყებენ მხიარულებას და თავის შექცევას. ლიჰლომალის – სულების გაბრძანების დღეს კეერის ოთხივე ფეხთ
თეგები:
თაშმიჯაბი
ლალაშილში
ლიფაანე
ლიჰლომალი
ნაგაუჟინ
ოხდრის
სამარხი
ქვიჩიდოლიშ
ქრისტე ფუსდ
ჩუ იტბგალხ
ყორლიკრალი-კარის გაღება (გვ.3.)
მამაკაცებს და ბაშვებს და ამათ უკვე საგანგებო სადილს გავუმზადებთ ხოლმე. კარის გაღების (ყორლიკრალის) წინა ღამეს ღვებრაში სჩვევიათ ლოცვა. ეს ლოცვა
თეგები:
გვიზ
კარის გაღება
ლამარია
ლესკარი
ლუკნეებ
მეზირი ლიფაანეს
ტაფ ლემზირს
ღვენზილ
ყორლიკრალ
ჯგერან
ლიქვრეში (გვ.3.)
ჩვენი ვედრება თუკი შენთვის საკადრებელი იყოს და შენ გენებოს ჩვენზედ წყალობის მოღება, არ შემოგვწყრე, მადლიმც გქონდეს. შენი ძალით, წყალობით გაგვახარე ა
თეგები:
გულღვიძლი
ვაცი
ზედაშე
იტბაგალხ
კუბდარი
ლიქვრეში
ლოცვა
მელქორეშ
ჟირინ
სანთელი
ბერიკაობა-ყეენობა (აღბალაღრალი) (გვ.3.)
გუნუაანთ ჩამეგიანთა ერთ–ერთი წინაპარი (ხოშა) დაჭერილი ყოფილა კახეთში. არ უშვებდნენ თურმე. ეს დაჭერილი კაცი შეევედრა თურმე ღმერთს, ოღონდ
თეგები:
აღბალაღრალი
ბერიკაობაყეენობა
დედოფალი
ლეგენდა
მური
საქისაი
ყეენი
შუშხვამი-ბედობის დღესასწაული სვანეთში (გვ.2.)
შუშხვამის დღეს უქმე არ არის. საღამოს ყველა მოსახლიდან ერთი კაცი წავა ტყეში და მოჭრის არყის ხეს. მოჭრისას თუკი ნაფოტს თეთრი მხარე ექნება ზემოთ,
თეგები:
არყა
ბედობა
მეკვლე
მჭშხი
ნაჭშხუნვარს
შუშხვამი
ხაჭაპური
ხულიშ
ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.4)
მაშინ ვმუშაობთ. ორ მთვარეზე არ ვმუშაობთ, სამზე ვმუშაობთ, ოთხ მთვარეზე და ხუთ მთვარეზე არ ვმუშაობთ, მერე ექვსიდან ცხრამდე ყოველთვის ვმუშაობთ;
თეგები:
ზომხა
ლალაშ ხულთა
ლემზირ
ნაჭშხუნვარებ
ზომხა-ახალი წლის დღესასწაული სვანეთში (გვ.4.)
სამეკვლეოს, სარიტუალო პურებს ხელად დაჭრიან იმ დროს, როცა ოჯახის წევრები (მეყულფა) ხელ–პირს იბანენ. მერე უკვე დასხდებიან და გამართავენ პურობას,
თეგები:
ადგომ
აშიაშეხ ლიდშდოლე
ზომხა
ლეზომახ
ლიდშდოლე
ლიშიაში
მეკვლე
მეშიაში
მოჭშხალა
ნაჭშხუნვარი
ლიფანაალი-ადგომ (გვ.4.)
მოეტანოს და დაებრუნებინოს თქვენთვის. მზიან–თაფლიანიმც ყოფილიყოს თქვენი იმა სოფელი, თქვენი სულეთი. ამ დროს უკვე მამაკაცები აიღებენ ჭიქებს, გადა
თეგები:
ადგომ
ლემზირ
ლოცვა
ფიჩქ
წყალკურთხევა
ყორლიკრალი-კარის გაღება (გვ.4.)
ქალები გააკეთებენ ლიფაანეს და მხოლოდ თვითონ მიირთმევენ ხოლმე. სარიტუალო კვერების გამოცხობისას მამაკაცებს და ბავშვებს გარეთ აგზავნიან: იმიტომ რომ ა
თეგები:
გვიზ
კარის გაღება
ლამარია
ლესკარი
ლუკნეებ
მეზირი ლიფაანეს
ტაფ ლემზირს
ღვენზილ
ყორლიკრალ
ჯგერან
1
2
3
4
5
6
პროექტის შესახებ
რუსთაველის ფონდის შესახებ
საქართველოს ეროვნული მუზეუმი
ძიება
სტატისტიკა
საქართველოს ეროვნული მუზეუმი
დინა კოჟევნიკოვას შესახებ